Μόλις στη δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του, ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Χάρι Μακουίν βρέθηκε να σκηνοθετεί δύο διάσημους σταρ. Οι Κόλιν Φερθ και Στάνλεϊ Τούτσι πρωταγωνιστούν στο «Σουπερνόβα» ως ένα ζευγάρι μεσήλικων αντρών, οι οποίοι ζουν ευτυχισμένοι μέχρις ότου ο ένας μαθαίνει πως πάσχει από άνοια. Η είδηση τους αφήνει άναυδους, προκαλώντας τους να ζήσουν όσες στιγμές τους απέμειναν έντονα, αλλά και να πάρουν μερικές επίπονες αποφάσεις. Για την εμπειρία της συνεργασίας τους αλλά και για το πώς γυρίστηκε η ταινία, ο Μακουίν μίλησε στο «α» μέσω Zoom.
Είναι αλήθεια πως περάσατε τρία χρόνια κάνοντας έρευνα πάνω στην άνοια;
Ναι, μάλιστα κράτησε παραπάνω από τρία χρόνια. Ήμουν σε συνεχή επαφή με γιατρούς και φορείς που ειδικεύονται στην ασθένεια, έτσι ώστε να μάθω όσα περισσότερα γίνεται για αυτήν. Χάρη στους συνεργάτες μου είχα την ευκαιρία να επισκεφθώ ασθενείς στον προσωπικό χώρο τους και να περάσω αρκετό χρόνο με τους ίδιους και τους πιο κοντινούς ανθρώπους τους. Ορισμένοι ήταν οι σύντροφοι των ατόμων με άνοια. Συνολικά η εμπειρία ήταν άκρως συγκινητική και μου άλλαξε τη ζωή. Πρόκειται για μια βαθιά, ενδοσκοπική και συναισθηματική διαδικασία η οποία είναι αδύνατο να σε αφήσει ανεπηρέαστο. Σε αυτό το σημείο να πω ότι το σενάριό μου δε βασίστηκε σε κάποιο από τα ζευγάρια που γνώρισα μέσα από την έρευνα. Ήταν πολύ σημαντικό για εμένα να μην το κάνω αυτό. Ήθελα η ιστορία που θα αφηγηθώ να είναι μια ειλικρινής αντανάκλαση των όσων έμαθα αλλά και της καθαυτής εμπειρίας δύο συντρόφων οι οποίοι ξαφνικά συνειδητοποιούν πως η σχέση τους αλλάζει άρδην. Παράλληλα, πέρασαν χρόνια προτού έγραψα οποιαδήποτε λέξη του σεναρίου. Ήθελα να σιγουρευτώ πως όσα βίωσα είχαν κατασταλάξει μέσα μου προτού βάλω οτιδήποτε στο χαρτί.
Επομένως, πώς εμπνευστήκατε ένα μεσήλικο ομοφυλόφιλο ζευγάρι ως βασικούς πρωταγωνιστές της ταινίας;
Από την πρώτη στιγμή του γραψίματος είχα στο μυαλό μου πως μιλάω για οικουμενικά ζητήματα περάν της άνοιας, όπως η αγάπη, ο θάνατος, οι σχέσεις και οι αποχαιρετισμοί. Όσο είχα αυτά υπόψη, λοιπόν, δε με ενδιέφερε ιδιαίτερα αν οι κεντρικοί ήρωες ήταν άντρες ή γυναίκες. Κατ' επέκταση, με απασχόλησε να βρω χαρακτήρες οι οποίοι θα είναι αυθεντικοί και σύγχρονοι. Έτσι προέκυψε οι πρωταγωνιστές να είναι ομοφυλόφιλοι, χωρίς ωστόσο η σεξουαλικότητά τους να αλλάζει τις κατευθύνσεις του σεναρίου. Από τη στιγμή που πήρα αυτήν την απόφαση, ένιωσα πως η ερωτική προτίμησή τους έπρεπε να ενσωματωθεί οργανικά στην πλοκή και να απεικονίζεται σαν κάτι φυσιολογικό, όπως ακριβώς και είναι. Έπειτα, ήθελα να καταστήσω σαφές πόσο συναισθηματικά περίπλοκο είναι να συμβιώνεις με άτομο που πάσχει από άνοια και από την άλλη, πόσο στενάχωρο είναι να συνειδητοποιείς πως ο άνθρωπος που αγαπάς σιγά-σιγά «φεύγει». Ευελπιστώ πως η ταινία αναδεικνύει αβίαστα αυτές τις πτυχές αβίαστα.
Πιστεύω πως την ειλικρίνεια που αναφέρατε νωρίτερα την επιτυγχάνετε, αλλά ακριβώς επειδή καλείστε σεναριακά να ελιχθείτε μεταξύ πολύπλοκων ισορροπιών, αναρωτιόμουν πόσο δυσκολευτήκατε σκηνοθετικά για να το καταφέρετε;
Χαίρομαι που το λες αυτό, γιατί αλήθεια μόχθησα πολύ για να το πετύχω. Η ειλικρίνεια και η συμπόνια προς τους χαρακτήρες ήταν μονόδρομος σε αυτήν την ταινία. Διαφορετικά, εάν δεν προσέχεις, ίσως καταλήξεις να είσαι διδακτικός προς τους θεατές. Έτσι, σα σκηνοθέτης έπρεπε να εξασκηθώ στο να δώσω δύναμη στα μικρά πράγματα μεταξύ του ζευγαριού, εκείνα που συνήθως περνάνε αδιάφορα. Για παράδειγμα τα ανεπαίσθητα βλέμματα ανάμεσά τους, ο τρόπος που κρατούν τα χέρια τους, πώς κάθονται μαζί σιωπηλά. Εάν μπορέσεις να τοποθετήσεις το θεατή εντός του συγκεκριμένου μικρόκοσμου, τότε διογκώνονται τα συναισθήματα που νιώθει σε σχέση με όσα συμβαίνουν στην οθόνη.
Φυσικά, οφείλω να σας ρωτήσω πώς μπορέσατε να έχετε στο cast δύο κορυφαίους ηθοποιούς όπως ο Κόλιν Φερθ και ο Στάνλεϊ Τούτσι, μόλις στη δεύτερη ταινία σας.
Ίσως σας απογοητεύσω με την απάντησή μου, γιατί γνωρίζω πως δεν είναι πάντα εύκολο για ένα σκηνοθέτη να έχει πρόσβαση σε ηθοποιούς αυτού του βεληνεκούς, αλλά στη δική μου περίπτωση ομολογώ πως δε χρειάστηκε να προσπαθήσουμε καθόλου. Η διαδικασία που ακολουθήθηκε ήταν εντελώς ομαλή. Στείλαμε και στους δύο το σενάριο, το διάβασαν, τους άρεσε κι αμέσως αποδέχθηκαν τους ρόλους. Μάλιστα, όπως μου είπαν, ένιωσαν πως η ιστορία που θέλουμε να αφηγηθούμε είναι πάρα πολύ σημαντική. Το αστείο είναι πως προτού τους προσεγγίσω δεν είχα ιδέα ότι οι δυο τους είναι κολλητοί. Έτσι αφού έμαθε ο Κόλιν ότι συμπρωταγωνιστής του θα είναι ο Στάνλεϊ, τα πάντα στη συνέχεια πήραν γρήγορα το δρόμο τους. Δεν έχω πραγματικά κανένα παράπονο, η συνεργασία μας ήταν υπέροχη.
Στη συνέντευξη που έκανα μαζί τους, μου εκμυστηρεύτηκαν ότι στην αρχή τους προορίζατε για τους αντίθετους ρόλους από αυτούς που τελικά κράτησαν, είναι έτσι;
Ναι όντως, κάτι που ομολογώ ήταν λίγο παράξενο. Γιατί στην αρχή της διαδικασίας δεν μπορούσαμε να αποφασίσουμε ποιος θα ερμηνεύσει ποιον. Έτσι βρέθηκα στην αδιανόητη θέση να έχω τη δυνατότητα να περάσω και τους δύο από οντισιόν για ρόλους για τους οποίους είχαν ήδη προσληφθεί. Εκείνο που κάναμε, λοιπόν, ήταν να κάτσουμε σε ένα δωμάτιο και να διαβάσουν αμφότεροι τους δύο ρόλους εναλλάξ, ώστε να δούμε στην πράξη τι ταιριάζει καλύτερα. Επειδή είναι σπουδαίοι ηθοποιοί, προφανώς, όλες οι εκδοχές ήταν εξαιρετικές, οπότε τα πράγματα δε διευκολύνθηκαν ιδιαίτερα. Ύστερα από πολλή κουβέντα μεταξύ μας, όμως, καταλήξαμε και νομίζω πήραμε τη σωστή απόφαση.
Ένα από τα θέματα που θίγει η ταινία είναι και το δικαίωμα στην επιλογή ενός ατόμου να βάλει τέλος στη ζωή του. Ένα αμφιλεγόμενο ζήτημα στο οποίο εσείς παίρνετε μια ξεκάθαρη θέση.
Σαφώς, γιατί έχω συγκεκριμένες απόψεις πάνω σε αυτό. Μετά τη συναναστροφή μου με τόσους ανθρώπους που περνάνε κάθε χρόνο κάτι αντίστοιχο με αυτό που βλέπουμε στην ταινία, ένιωθα ότι έπρεπε να παρουσιάσω ολοκληρωμένα τις συνθήκες κάτω από τις οποίες καλούνται να επιζήσουν όσο και όπως μπορούν. Και γιατί, εννοείται, είναι τόσο δύσκολο να πάρεις μια τέτοια απόφαση. Έτσι, ενώ αφηγηματικά οδηγώ τους χαρακτήρες μου προς μια σαφή κατεύθυνση, στην ουσία επιδίωξα να δείξω στο θεατή γιατί συμβαίνει αυτό και όχι να δώσω εντολές στο κοινό.
Περισσότερες πληροφορίες
Σουπερνόβα
Είκοσι χρόνια ζευγάρι, ένας πιανίστας και ένας συγγραφέας ξεκινούν για ένα road trip στη βρετανική εξοχή. Ίσως να είναι οι τελευταίες ευτυχισμένες μέρες που περνούν μαζί, καθώς ο ένας τους έχει διαγνωστεί με άνοια, η οποία σταδιακά επιδεινώνεται.
