Από τους μεγαλύτερους σύγχρονους Γάλλους σταρ, ο Ζιλ Λελούς αποφάσισε αυτήν τη φορά να μείνει μόνο πίσω από την κάμερα, γράφοντας και σκηνοθετώντας την all star cast κωμωδία «Κολύμπα ή Αλλιώς Βυθίσου». Ύστερα από δέκα υποψηφιότητες για Σεζάρ και τέσσερα εκατομμύρια θεατές, μας εξηγεί τα μυστικά της επιτυχίας του.
Μερικοί πενηντάρηδες, ο καθένας με τα δικά του προσωπικά προβλήματα, αποφασίζουν να σχηματίσουν μια ομάδα συγχρονισμένης κολύμβησης. Πώς σας ήρθε η ιδέα για μια ταινία πάνω στην κρίση της μέσης ηλικίας;
Καλά, δεν απέχω κι εγώ πολύ από τα πενήντα… Δεν είναι μια προσωπική ιστορία, πάντως, ούτε θέλω να κάνω ταινίες εμπνευσμένες αυστηρά από τις δικές μου εμπειρίες. Με ενδιέφερε πολύ το θέμα της ομαδικής προσπάθειας ενάντια στην απομόνωση και τη μοναξιά. Δείτε τι γίνεται με τα κινητά και το internet… Τα χρησιμοποιώ κι εγώ, φυσικά, αλλά αυτή η δυνατότητα να τα κάνεις όλα μόνος σου, απλώς πατώντας ένα κουμπί, είναι μια ευκολία με πολύ μεγάλο τίμημα.
Όπως δεν μπορεί κάποιος να ζήσει χωρίς κινητό και internet, μιλώντας για τη δική μας κοινωνία πάντα, έτσι είναι εξαιρετικά δύσκολο να βρει αξίες και πρότυπα έξω από αυτά που επιβάλλουν οι νόμοι των media, της κατανάλωσης και του ανταγωνισμού.
Όταν συζητούσαμε με τους ηθοποιούς, τους είπα να μην κάνουν προσπάθεια να δείξουν πιο αδύνατοι ή πιο γυμνασμένοι απ’ ό,τι ήταν εκείνη τη στιγμή. Το να ντρέπεσαι για το σώμα σου, και την εμφάνισή σου γενικότερα, είναι αποτέλεσμα μιας σειράς από πολυετείς κοινωνικές, θρησκευτικές, πολιτικές καταπιέσεις. Το ίδιο ισχύει, βέβαια, και για το αν νιώθεις άβολα διότι δεν είσαι μοδάτος, δεν έχεις το σούπερ αυτοκίνητο, το πιο cool σπίτι… Για να μην πούμε αν είσαι άνεργος…
Σε ένα σενάριο γεμάτο αντρικούς ρόλους, πώς και δεν κρατήσατε κάποιον για τον εαυτό σας;
Όπως και στο δικό σας επάγγελμα, όπως παντού, έτσι και στο σινεμά υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός. Θέλουμε συνέχεια να φαινόμαστε, να κλέβουμε τις εντυπώσεις, να παίρνουμε βραβεία… Είναι πολύ βαρετό, αλλά το βλέπεις παντού γύρω σου και συχνά παρασύρεσαι. Έχω συναδέλφους φίλους, όπως οι Γκιγιόμ Κανέ και Μπενουά Πελβούρντ, αλλά δεν ξεκίνησα να επιλέγω τους πρωταγωνιστές βάσει συμπάθειας. Ήθελα να συνδυάσω φίλους, αγνώστους, ανθρώπους που έρχονταν από την κωμωδία αλλά και από το δράμα…
Δεν πιστεύω πως υπάρχει ένα είδος σινεμά και πρέπει να υπερασπιστούμε αυτήν την ποικιλία, αυτήν τη διαφορετικότητα. Αν μας φοβίζει το Netflix, πρέπει να κάνουμε κάτι πιο ανοικτό, «ανάμεικτο», να φέρουμε τα κινηματογραφικά είδη σε επικοινωνία και να εκπλήξουμε τον θεατή. Έτσι ήθελα κι εγώ ένα καστ με ρίσκο, με ηθοποιούς κοντά στους χαρακτήρες της ταινίας· και όταν ο προπονητής συγχρονισμένης κολύμβησης που είχαμε μου είπε «απέχουν χιλιόμετρα από αυτό που θέλουμε», δεν απελπίστηκα. Η προσπάθειά τους με συγκίνησε και νομίζω πως αποτυπώθηκε στην οθόνη, πράγμα που ήταν και το ζητούμενο.
Επειδή, λοιπόν, ήξερα πως όλο αυτό θα ήταν δύσκολο και κουραστικό, αποφάσισα να μην παίξω, να συγκεντρωθώ στο κάδρο, στις σκηνοθετικές λεπτομέρειες και στο πώς θα κατευθύνω τους ηθοποιούς. Είμαι εγωιστής, αλλά όχι τόσο ώστε να θέλω να βρίσκομαι παντού.
«Δεν πιστεύω πως υπάρχει ένα είδος σινεμά και πρέπει να υπερασπιστούμε αυτήν την ποικιλία. Αν μας φοβίζει το Netflix, πρέπει να κάνουμε κάτι πιο ανοικτό, να φέρουμε τα κινηματογραφικά είδη σε επικοινωνία και να εκπλήξουμε τον θεατή».
Έγιναν κάποιες αλλαγές στους χαρακτήρες σε σχέση με τους ηθοποιούς που ανέλαβαν τους ρόλους ή μείνατε πιστός στο σενάριο;
Ο καθένας πρόσθεσε πράγματα από την προσωπικότητά του, αλλά στην πραγματικότητα δεν αλλάξαμε πολλά. Όταν τέλειωσα το σενάριο, ξεκίνησα από τον Ματιέ Αμαλρίκ. Έχει αυτό το απίστευτο βλέμμα, αυτήν την έκφραση, σαν έκπληκτος λαγός που τον χτυπούν τα φώτα κάποιου αυτοκινήτου. Όταν είπε το «ναι», όλα έγιναν εύκολα. Οι υπόλοιποι ηθοποιοί ήταν ευνοϊκότερα προδιατεθειμένοι και οι χρηματοδότες βρέθηκαν πιο εύκολα.
Ο μεταξύ τους ανταγωνισμός; Είναι εύκολο να κουμαντάρεις τόσους σταρ σε μια πισίνα;
Δεν υπήρχαν, ευτυχώς, εγωιστικοί τσακωμοί και όλοι είχαν τη διάθεση να «τσαλακωθούν» σε ρόλους που δεν τους κολάκευαν. Την πρώτη ημέρα ήρθαν στο σετ με… μαγιό, δεν κριτικάρισε ο ένας τον άλλον και το κλίμα ήταν πολύ χαλαρό, χαρούμενο.
Η ταινία δεν είναι μια καθαρόαιμη, ξεκαρδιστική κωμωδία, καθώς έχει αρκετές δραματικές στιγμές. Η κορύφωση όμως είναι ιδιαίτερα αισιόδοξη, και με μια έννοια… παλιομοδίτικη, στο χάπι εντ που επιλέγει.
Μπορείς να πεις πως το φιλμ χωρίζεται σε δύο μέρη, το πρώτο έχει μια πιο ντοκιμαντερίστικη λογική και το δεύτερο θυμίζει τις ταινίες της Έστερ Γουίλιαμς. Υπερβάλλει εσκεμμένα, κοιτάζοντας την πραγματικότητα με ένα πιο αθώο, πιο παιδικό μάτι θα έλεγα… Το τέλος είναι σαν μια φυγή σε κάτι ουτοπικό, σε κάτι το οποίο –με έναν γλυκό τρόπο ελπίζω– μας μεταφέρει από την πραγματικότητα σε έναν επιθυμητό, ονειρικό κόσμο. Δεν μιλάμε για ένα κοινωνικό δράμα, αλλά για μια κωμωδία και νομίζω πως το κινηματογραφικό ύφος της δικαιολογεί, αν όχι επιβάλλει ένα αισιόδοξο φινάλε.
Όλοι οι άνθρωποι του Ζιλ
Περιζήτητος εργένης πια, ο πασίγνωστος σταρ ήταν για μία δεκαετία ζευγάρι με την ηθοποιό Μελανί Ντουτέ, με την οποία έχει μια δεκάχρονη κόρη. Η Ντουτέ εμφανίζεται μάλιστα στο «Κολύμπα...», στον σύντομο ρόλο της Κλεμ.
Η μόνη μεγάλου μήκους σκηνοθετική προσπάθεια του Λελούς πριν από το «Κολύμπα...» ήταν το «Narco» (2004). Άλλη μία κωμωδία με τον Γκιγιόμ Κανέ (τον καλύτερό του φίλο μαζί με τον Ζαν Ντιζαρντέν) στον ρόλο ενός ναρκοληπτικού.
Περισσότερες πληροφορίες
Κολύμπα ή Αλλιώς Βυθίσου
Μια παρέα πενηντάρηδων στα πρόθυρα ηλικιακής κρίσης αποφασίζουν να οργανώσουν μια ομάδα συγχρονισμένης κολύμβησης.
