Spectre: το παρελθόν και το μέλλον του Μποντ

Η 24η ταινία με πρωταγωνιστή τον Τζέιμς Μποντ έχει και πάλι στο τιμόνι της τον Σαμ Μέντες. Στρέφοντας για μια ακόμη φορά την κάμερά του στο τραυματικό παρελθόν του μοναχικού ήρωα, ο Άγγλος σκηνοθέτης παρουσιάζει μια καθαρόαιμη μποντική περιπέτεια που εκτυλίσσεται σε τρεις ηπείρους.

Ο άρτι αφιχθείς στην κινηματογραφική αυτοκρατορία του Τζέιμς Μποντ και δύο φορές βραβευμένος με Όσκαρ ηθοποιός Κριστόφ Βαλτς βάζει τα πράγματα στη θέση τους σε μια συνέντευξή του στο αγγλικό περιοδικό «Empire». «Δεν μου αρέσει να χρησιμοποιούμε τη λέξη “φραντσάιζ” όταν μιλάμε για τον 007. Το “φραντσάιζ” χρησιμοποιείται όταν έχεις μια ιδέα για το πώς να πλασάρεις στην αγορά ένα χάμπουργκερ… Ο Τζέιμς Μποντ δεν είναι προϊόν, αλλά είδωλο». Κανένας άλλος δεν θα μπορούσε να περιγράψει καλύτερα τις βάσεις της τζεϊμσμποντικής κληρονομιάς.

Ο Τζέιμς Μποντ είναι ένα pop icon που μπορεί να έχει τις ρίζες του στις κατασκοπικές ιστορίες του Ίαν Φλέμινγκ, όμως η 7η Τέχνη είναι αυτή που τον δόξασε και τον εκτόξευσε πέρα από το φάσμα του τετριμμένου. Ακόμη και αν δεν έχεις παρακολουθήσει καμία ταινία του πράκτορα 007, αρκεί να δεις μια εικόνα ενός σικ, αρρενωπού άντρα που κρατά πιστόλι για να τρυπώσει μεμιάς στο μυαλό σου το μονοσύλλαβο όνομα «Μποντ». Ποιος είναι, λοιπόν, ο άνθρωπος που έχτισε από το μηδέν το μεγαλύτερο κινηματογραφικό concept όλων των εποχών;

Ο ιταλικής καταγωγής Άλμπερτ Μπρόκολι, που γεννήθηκε στο Κουίνς της Νέας Υόρκης, είχε μετακομίσει στο Λονδίνο από τις αρχές της δεκαετίας του ’50. Μέσα στο βαρύ ψυχροπολεμικό κλίμα της εποχής, ήταν ο μόνος που μυρίστηκε νωρίς την εμπορική αξία των μυθιστορημάτων του Φλέμινγκ. Ο Μπρόκολι μαζί με τον Χάρι Σάλτζμαν δημιούργησαν το 1961την Eon Production, την εταιρεία παραγωγής που ανέλαβε να μεταφέρει τις περιπέτειες του Τζέιμς Μποντ στην οθόνη. Και να που πενήντα τέσσερα χρόνια μετά τη δημιουργία της μιλάμε πλέον για το λαμπρότερο εμπορικά κινηματογραφικό δημιούργημα, έναν ανεπανάληπτο μποντικό άθλο.

Ο 007 κατάφερε να περάσει διά πυρός και σιδήρου επιζώντας των θατσερικών αλλαγών, της πτώσης του Βερολίνου, της κατάρρευσης του Ανατολικού μπλοκ, των ραγδαίων τεχνολογικών εξελίξεων, των φιλόδοξων κατασκόπων ανταγωνιστών του και της αλλαγής των αντρικών προτύπων. Η πρωτοφανής ανθεκτικότητα του Τζέιμς Μποντ έχει μία και μόνη αιτία: τη διορατικότητα και το θάρρος της οικογένειας Μπρόκολι. Με μπροστάρη τον Άλμπερτ και συνεχιστές, μετά το θάνατό του, τον θετό γιο του Μάικλ Γουίλσον και την κόρη του Μπάρμπαρα Μπρόκολι, η μυθική σειρά βρέθηκε αρκετές φορές μπροστά σε σαρωτικές αλλαγές προσώπων και αισθητικής, οι οποίες αμφισβητήθηκαν έντονα από τους ορκισμένους φαν της σειράς.

Το όραμα και το ένστικτο επιβίωσης των Μπρόκολι όμως ήταν πάντοτε αυτό που επικρατούσε στο τέλος. Κάτι παραπάνω από πέντε δεκαετίες μετά την εμφάνισή του στις οθόνες, ο 007 αποτελεί ένα ανεπανάληπτο φαινόμενο. Μια σειρά ταινιών που δεν βασίζεται σε κανέναν ηθοποιό, σκηνοθέτη, σεναριογράφο, σε κανέναν δημιουργικά «ζωντανό» λογοτεχνικό ή κόμικς ήρωα, αλλά μονάχα στη χρυσοφόρα κινηματογραφική συνταγή της οικογένειας Μπρόκολι ή αλλιώς της Eon Production.

Εντάξει, o ερχομός του Σαμ Μέντες στην προηγούμενη ταινία της σειράς, στο «Skyfall», έδωσε περισσότερο βάρος στον ανάλαφρο ήρωα και μας έκανε κοινωνούς του τραυματικού παρελθόντος του, αλλά τα συστατικά του περίφημου Bond concept δεν άλλαξαν, ούτε κατά διάνοια. Όπως διατυμπανίζει ο Α.Α. Ντόουντ στο A.V. Club, στις ταινίες του Τζέιμς Μποντ «τα πάντα στρέφονται γύρω από τα αυτοκίνητα, τα ρούχα, τα όπλα και τις γυναίκες».

Έτσι, μπορεί η 24η ταινία με πρωταγωνιστή τον 007 να αποκαλύπτει κάποια στοιχεία από την προβληματική εφηβεία του πράκτορα, αλλά δεν ξεχνά να προσφέρει το απολαυστικά απενοχοποιημένο μείγμα κουλ δράσης, συγκρατημένου αυτοσαρκασμού, καρτποσταλικού εξωτισμού και διάχυτου ερωτισμού που έχει αγαπήσει το κοινό. Γιατί ο οργιώδης αρσενικός κόσμος του Τζέιμς Μποντ είναι ταυτόχρονα γέννημα αλλά και αντίδοτο στην καθημερινή ρουτίνα. Let’s have some Bond-fun…

Το παρελθόν και το μέλλον του ήρωα

Στην τελευταία ταινία της σειράς που έχει τον τίτλο «Spectre», ένα μήνυμα που έρχεται από το πρόσφατο παρελθόν αποτελεί την αφετηρία ενός ακόμη παρακινδυνευμένου ταξιδιού για τον 007, τον οποίο ερμηνεύει για τέταρτη φορά ο Ντάνιελ Κρεγκ. Η περιέργεια –που σκότωσε τη γάτα αλλά ελάχιστες φορές τον κινηματογραφικό ήρωα– στέλνει τον Μποντ στο Μεξικό και από εκεί στη Ρώμη, στην Αυστρία, στην Ταγγέρη και τέλος στο Λονδίνο για μια οριακή αναμέτρηση. Σ’ αυτό το ταξίδι βρίσκεται αντιμέτωπος με την πανίσχυρη οργάνωση SPECTRE και τον αινιγματικό αρχηγό της Φραντζ Ομπερχάουζεν (Κρίστοφ Βαλτς), ο οποίος δεν είναι άλλος από το μυθικό κακό Ερνστ Σταύρο Μπλόφελντ. Πώς όμως συνδέεται ο Μποντ με τον υπερκακό της υπόθεσης;

Μετά την αδυναμία του να σώσει τη Μ στο τέλος του «Skyfall», ο Άγγλος κατάσκοπος βρίσκεται μετέωρος, προσπαθώντας να βρει τα βήματά του σε έναν κόσμο που συνεχώς αλλάζει. Ο νέος αρχηγός των μυστικών υπηρεσιών Μαξ Ντέν­μπι, βλέπει τον τομέα του Double-0 ως μια αρχαιολογία που πρέπει να μπει στις προθήκες των κατασκοπικών μουσείων. Η «βρόμικη» δουλειά είναι πλέον έργο των drones και των νέων τεχνολογικών επιτευγμάτων, με τον παράγοντα άνθρωπο να βρίσκεται πλέον στο παρασκήνιο.

Ο Τζέιμς Μποντ έχει, βεβαίως, αντίθετη άποψη... Γι’ αυτόν μονάχα η άτεγκτη ηθική και ένα έμπιστο δίκτυο συνεργατών μπορεί να αποτελέσει εγγύηση στο ρευστό γεωπολιτικό τοπίο. Ο σεναριογράφος Τζον Λόγκαν (3 φορές υποψήφιος για Όσκαρ) φρόντισε ήδη από το «Skyfall» να φτιάξει ένα προστατευτικό δίχτυ ανθρώπων που περιβάλλουν τον 007. Η επιστροφή της πιστής γραμματέα Μάνιπενι (Ναόμι Χάρις) και του τεχνικού συμβούλου Q (Μπεν Γουίσο) εδραιώνεται στο «Spectre», ενώ ο νέος M (Ρέιφ Φάινς) χτίζει αργά και μεθοδικά μια ιδιότυπη σχέση εμπιστοσύνης με το πιο απείθαρχο μέλος της ομάδας του.

Ο Τζέιμς Μποντ της νέας εποχής, λοιπόν, πρέπει από τη μια να τιθασεύσει τα φαντάσματα του παρελθόντος και από την άλλη να μάθει να δουλεύει ως μέλος μιας ομάδας – κάτι που δεν ήταν ποτέ το φόρτε του. Από εκεί και πέρα, το δημιουργικό δίδυμο Σαμ Μέντες και Τζον Λόγκαν έχει φροντίσει να εμπλουτίσει την ιστορία με ψαγμένες συμβολικές αναφορές στον ψηφιακό ολοκληρωτισμό (από το οργουελικό «1984» μέχρι το «Επιτήρηση και τιμωρία» του Φουκό), αλλά και στην κλασική λογοτεχνία με το όνομα της Μαντλέν Σουάν να παραπέμπει στο αριστουργηματικό έπος του Μαρσέλ Προυστ «Αναζητώντας το χαμένο χρόνο». Αν όλα αυτά σας φαίνονται βαριά και κουραστικά, κανένα πρόβλημα... Μπορείτε να μείνετε μονάχα στην καθαρόαιμη απόλαυση της 007 περιπέτειας.

Μια παγκόσμια υπερπαραγωγή

Η εναρκτήρια σεκάνς του «Skyfall» στην αγορά της Κωνσταντινούπολης έβαλε στα ύψη τον πήχη της καταιγιστικής μποντικής δράσης. Οι δημιουργοί, όμως, της κατασκοπικής σειράς ξέρουν πολύ καλά πώς να ξεπερνούν τον εαυτό τους. Το ξεκίνημα του «Spectre» μας μεταφέρει στην πόλη του Μεξικό κατά τον εορτασμό της Μέρας των Νεκρών.

Η παραγωγός Μπάρμπαρα Μπρόκολι κάνει σαφές ποιος ήταν από την αρχή ο στόχος της φαντασμαγορικής σεκάνς με τη θεαματική λάτιν χορογραφία: «Θέλαμε να υπάρχει ως υπενθύμιση του τι μπορεί να καταφέρει μια ταινία με τον Τζέιμς Μποντ». Τα νούμερα απλώς το αποδεικνύουν: 1.520 κομπάρσοι γέμισαν την κεντρική πλατεία Θοκάλο της μεξικανικής πρωτεύουσας, οι οποίοι χρειάστηκε να βαφτούν και ντυθούν από 107 ενδυματολόγους και make-up artists!

Αυτή είναι μόνο η αρχή για το μεγάλο κατασκοπικό ταξίδι του «Spectre». Η συνέχεια δίνεται στο ιστορικό κέντρο της Ρώμης, στα στενά σοκάκια του οποίου εκτυλίσσεται μια από τις εντυπωσιακότερες σκηνές μποντικής δράσης. Ο 007, οδηγώντας την ολοκαίνουργια Aston Martin DB10 που κατασκευάστηκε για τις ανάγκες της ταινίας (10 κομμάτια σε ολόκληρο τον κόσμο), βρίσκεται αντιμέτωπος με τον Χινξ (Ντέιβ Μπατίστα) και την Jaguar C-X75 του, σε έναν αμφίρροπο αγγλικό μηχανοκίνητο εμφύλιο που εκτυλίσσεται σε ιταλικό έδαφος.

Από εκεί και πέρα, ο Ντάνιελ Κρεγκ παίζει ένα περίεργο παιχνίδι «κρύου-ζέστης», κατεβαίνοντας από τα παγωμένα 3.000 μέτρα του αυστριακού Ζέλντεν στις απάνθρωπες θερμοκρασίες της μαροκινής ερήμου, για να δροσιστεί τέλος στις όχθες του Τάμεση. Κάρτα επιβίβασης για το χορταστικό ταξίδι του «Spectre» μπορείτε να βρείτε από σήμερα κιόλας στις ελληνικές αίθουσες. Καλό σας ταξίδι.

Bond Girls

Μόνικα Μπελούτσι
Κάποια στιγμή έπρεπε να μπει στη λίστα με τις γυναίκες του Μποντ. Μια από τις πιο όμορφες ηθοποιούς όλων των εποχών σε μια μαυροντυμένη ημίγυμνη εμφάνιση που σίγουρα θα μείνει χαραγμένη στην ιστορία της σειράς.

Λέα Σεϊντού
Ξεχάστε τα Bond girls με την πλαστική ομορφιά. Εδώ μιλάμε για άγριο κάλλος, που συνδυάζεται με το ταλέντο της πιο καυτής Γαλλίδας σταρ των καιρών μας.

Στέφανι Σίγκμαν
Η Μεξικάνα καλλονή παίζει εντός έδρας, αφού εμφανίζεται στην εναρκτήρια σκηνή στην Πόλη του Μεξικό. Χωρίς να ξέρει πού μπλέκει, πέφτει θύμα της μποντικής γοητείας, αποτελώντας εν αγνοία της την κάλυψη της επιχείρησής του.

O χάρτης του Spectre