Οι «Ακακίες», ένα τρυφερό, χαμηλότονο road movie που διασχίζει τη σύγχρονη Αργεντινή, κέρδισαν πέρυσι τη Χρυσή Κάμερα στο Φεστιβάλ Κανών. Ο 45χρονος σκηνοθέτης τους μιλά στον Χρήστο Μήτση για την οικονομική κρίση που τις γέννησε και τη δεκαετία που πέρασε μέχρι να ολοκληρωθούν.
Ποια ήταν η πρώτη επαφή σας με τον κόσμο του σινεμά;
Ξεκίνησε από τα εφηβικά μου χρόνια και τον πατέρα μου. Το σχολείο μου ήταν στο κέντρο του Μπουένος Άιρες, δίπλα στο «δρόμο των σινεμά», έναν πεζόδρομο με κινηματογραφικές αίθουσες που δεν υπάρχει πια. Συχνά έκανα κοπάνα κι έβλεπα τα πάντα, από Μπρους Λι μέχρι Μπέργκμαν. Ήταν η εποχή που πρωτοείπα στον πατέρα μου ότι θέλω να γίνω σκηνοθέτης και αυτός μου απάντησε: «Τότε πρέπει να δεις τη σπουδαιότερη ταινία που έχει γυριστεί» και με έστειλε στον «Πολίτη Κέιν», ο οποίος προβαλλόταν σε μια λέσχη. Δεν κατάλαβα και πολλά τότε, αλλά οι ασπρόμαυρες εικόνες του έμειναν στη μνήμη μου για χρόνια.
Από ποια ιδέα γεννήθηκαν οι «Ακακίες»;
Όλα ξεκίνησαν σε μια εποχή προσωπικής κρίσης, το 2001, καθώς ο πατέρας μου αρρώστησε βαριά, χώρισα από μια σχέση πολλών χρόνων και, κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, είχα μείνει χωρίς δουλειά. Ύστερα από μερικά χρόνια, γύρω στο 2005, άρχισα να γράφω κάποιες ιδέες που αντανακλούσαν αυτά τα συναισθήματα άγχους και μοναξιάς – μέχρι που το σενάριο άρχισε να παίρνει την πρώτη του μορφή. Το δουλέψαμε σχεδόν δύο χρόνια με τον φίλο μου Σαλβαδόρ Ροσέλι, το κάστινγκ κράτησε ενάμιση χρόνο, το γύρισμα μόλις πέντε βδομάδες και άλλους επτά μήνες το μοντάζ. Τελειώσαμε λίγο πριν από τις Κάνες του 2011, δηλαδή έπειτα από έξι χρόνια!
Γιατί διαλέξατε τις «Ακακίες», τα δέντρα που κουβαλάει ο Ρουμπέν στο φορτηγό του, ως τίτλο της ταινίας;
Υπάρχουν πολλές απαντήσεις σε αυτήν την ερώτηση… Προτιμώ αυτήν που λειτουργεί μεταφορικά για τον ίδιο τον ήρωα, ο οποίος είναι κι αυτός σαν ακακία. Σκληρός, μα ευγενής κι επίσης μοναχικός. Ήθελα κι έναν ποιητικό τίτλο, κάπως αφηρημένο και υπαινικτικό, όχι ξεκάθαρα δηλωτικό.
Πώς θα χαρακτηρίζατε την ταινία σας; Road movie, κοινωνικό δράμα ή μια αλληγορία πάνω στη σύγχρονη Αργεντινή;
Δεν μπορώ να διαλέξω λίγο και από τα τρία; Είναι σίγουρα road movie, αλλά όχι με την κλασική έννοια^ έχουν πρωταρχική σημασία οι χαρακτήρες και όχι τα τοπία. Υπάρχει επίσης ένα κοινωνικό σχόλιο πάνω στη μετανάστευση και τη μοναξιά των καιρών μας. Η τρίτη περιγραφή ίσως είναι και η πιο ακριβής, αν προσθέσουμε το «πάνω σε ένα κομμάτι της σύγχρονης Αργεντινής»… Είναι μια τεράστια χώρα γεμάτη αντιθέσεις, αλλιώς βιώνει το πρόβλημα της μετανάστευσης ο Βορράς και αλλιώς ο Νότος. Ακόμη και μέσα στο Μπουένος Άιρες, η αντιμετώπιση των μεταναστών είναι διαφορετική από συνοικία σε συνοικία.
Στην Ελλάδα ζούμε σήμερα μια οικονομική κρίση ανάλογη με την προ δεκαετίας αργεντίνικη. Πώς επηρεάστηκε ο εθνικός σας κινηματογράφος;
Πολλές από τις ταινίες που βλέπουμε αυτήν τη στιγμή, και η δική μου, είναι παιδιά της κρίσης. Τα πράγματα είναι καλύτερα τώρα, μια νέα γενιά σκηνοθετών έχει έρθει στο προσκήνιο και οι άνθρωποι έχουν πολλά πράγματα κρατημένα μέσα τους, πολλές ιστορίες που θέλουν να πουν. Πέρυσι γυρίστηκαν περίπου 120 φιλμ στην Αργεντινή, διαφορετικού είδους και ύφους. Η ανεξάρτητη παραγωγή είναι σε άνθηση, αλλά η διανομή παραμένει, ακόμη και για τις καλές ταινίες, μεγάλο πρόβλημα.
Περισσότερες πληροφορίες
Οι Ακακίες
Ο Ρουμπέν, ένας μοναχικός οδηγός φορτηγού, αναλαμβάνει απρόθυμα να μεταφέρει από την Παραγουάη στο Μπουένος Άιρες μια νεαρή γυναίκα και το πέντε μηνών μωρό της.
