Πέθανε ο σημαντικός σκηνοθέτης Ροβήρος Μανθούλης

Ο δημιουργός υπήρξε ο πρώτος ντοκιμαντερίστας του ελληνικού σινεμά με μια φιλμογραφία που ξεκινά στα τέλη της δεκαετίας του '50.

roviros_manthoulis_mesthenaios

Ένας από τους σημαντικότερους σκηνοθέτες του ελληνικού σινεμά και ο πρώτος ο οποίος σκηνοθέτησε ντοκιμαντέρ, ο Ροβήρος Μανθούλης, πέθανε σε ηλικία 92 στο Παρίσι, όπου και κατοικούσε, λόγω κορονοϊού.

Ο δημιουργός γεννήθηκε στην Κομοτηνή και μεγάλωσε στην Αθήνα. Λίγο πριν την εφηβεία, κατά τη διάρκεια της Κατοχής, εντάχθηκε στον ΕΑΜ και την ΕΠΟΝ μεταφέροντας στην ευρύτερη περιοχή των Εξαρχείων μηνύματα μεταξύ των Αντιστασιακών. Αργότερα σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και σε ηλικία μόλις 17 ετών εξέδωσε την πρώτη ποιητική συλλογή του με τίτλο "Σκαλοπάτια" (1949). Εκείνη την περίοδο, ταξίδεψε στη Νέα Υόρκη όπου και σπούδασε κινηματογράφο έως το 1953, όταν και επέστρεψε στην Ελλάδα για να αναλάβει τη διεύθυνση της κινηματογραφικής Σχολής Σταυράκου και τη Σχολή Ιωαννίδη.

prosopo_me_prosopo
"Πρόσωπο με Πρόσωπο"

Το 1958 το Υπουργείο Τύπου και Πληροφοριών προσέλαβε το Μανθούλη για να οργανώσει το τμήμα ντοκιμαντέρ, ωστόσο μέσα σε ένα χρόνο απολύθηκε. Παρόλα αυτά, πρόλαβε να ολοκληρώσει το μικρού μήκους σκηνοθετικό ντεμπούτο του "Λευκάδα, Νησί των Ποιητών" (1958), το οποίο αποτέλεσε επίσης το πρώτο ελληνικό ντοκιμαντέρ. Ο συγχρωτισμός του Μανθούλη με τις ταινίες τεκμηρίωσης τον ώθησε το 1960 να ιδρύσει την "Ομάδα των 5", η οποία αποτελούταν από τους Ηρακλή Παπαδάκη, Φώτη Μεσθεναίο, Γιάννη Μπακογιαννόπουλο και Ρούσσο Κούνδουρο, με σκοπό τη διάδοση του ντοκιμαντέρ στη χώρα. Μεταξύ των αξιοσημείωτων έργων του σκηνοθέτη εκείνης της εποχής είναι και το "Η Πιο Μεγάλη Δύναμη" (1961), το ντοκιμαντέρ που απαθανάτισε για πρώτη φορά τους ανθρώπους και τη ζωή στα χωριά του Ζαγορίου. Ξεχωριστό ενδιαφέρον στο φιλμ συνιστά το ιστορικό και πολιτικό πλαίσιο που την περιβάλλει, καθώς αποτελεί καταγραφή της μεταπολεμικής απόπειρας της χώρας να βρει νέα "εργαλεία" και τη δύναμη για το πέρασμα σε μια νέα εποχή.

Παράλληλα, ο Μανθούλης δοκίμασε με επιτυχία τις ικανότητές του στο σινεμά μυθοπλασίας, με τις εμπορικές κωμωδίες "Η Κυρία Δήμαρχος" (1960), "Οικογένεια Παπαδοπούλου" (1961) και "Ψηλά τα Χέρια Χίτλερ" (1963). Στη συνέχεια, αποφασίζει να κάνει μια προσωπική στροφή και το 1966 υπογράφει την επηρεασμένη από τη νουβέλ βαγκ ταινία "Πρόσωπο με Πρόσωπο", η οποία βραβεύτηκε στο 7ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και απεικόνιζει μια μοναδική σκηνή, την οποία επιλέξαμε στη λίστα του "α" με τις 50 καλύτερες όλων των εποχών στο ελληνικό σινεμά. Όμως, με την έλευση της χούντας η ταινία του απαγορεύτηκε, αναγκάζοντας τον Μανθούλη να αυτοεξοριστεί στη Γαλλία. Εκεί ξεκινά μια γόνιμη συνεργασία με τη γαλλική τηλεόραση, δουλεύοντας σε προγράμματα όπως το "Στην Αφίσα του Κόσμου", που παρουσίαζε το έργο γνωστών μουσικών και καλλιτεχνών (Τζόαν Μπαέζ, Μικ Τζάγκερ, αλλά και Μελίνα, Μίκη Θεοδωράκη κ.ά.).

roviros_manthoulis_yemeni

Ο Μανθούλης ταξιδεύει σε διάφορα μέρη της υφηλίου για τις εκπομπές του, οι οποίες στρέφονται στη συνέχεια θεματικά προς το μπλουζ: η τηλεοπτική σειρά "Ανεβαίνοντας το Μισισιπή" και η ταινία "Μπλουζ με Σφιγμένα Δόντια" (1972) θεωρούνται ανεπανάληπτες μαρτυρίες γύρω από αυτό το μουσικό είδος, σε μια εποχή που ήταν παντελώς περιφρονημένο από την αμερικανική μουσική βιομηχανία. Μετά την πτώση της χούντας είναι γνωστή η δουλειά του Μανθούλη ως διευθυντή της ΕΡΤ, ενώ οι "Ακυβέρνητες Πολιτείες" που γύρισε στη συνέχεια συγκαταλέγονται στα 2-3 καλύτερα ελληνικά σίριαλ που έγιναν ποτέ.

Ένα αναλυτικό βιογραφικό της πλούσιας, έως και μυθιστορηματικής, ζωής του Μανθούλη υπάρχει στο ψηφιακό αρχείο της Βουλής, το οποίο διαβάζετε εδώ.

Διαβάστε ακόμα

Τελευταία άρθρα Σινεμά

Εμφύλιος Πόλεμος

Πολιτική περιπέτεια γυρισμένη με ρεαλισμό, προβλέψιμα απλοϊκή στην εξέλιξή της και μονοδιάστατη στην παραβολή της για τη σύγχρονη αμερικανική πραγματικότητα.

ΓΡΑΦΕΙ: ΧΡΗΣΤΟς ΜΗΤΣΗς
18/04/2024

Η Αρπαγή

Δομημένη σαν ψυχολογικό θρίλερ, μια ιστορία εμμονής αποκαλύπτει τη συντριπτική δύναμη των κοινωνικών ρόλων σ’ έναν κόσμο ψυχολογικής ανασφάλειας κι έλλειψης επικοινωνίας.

Το Περασμένο Καλοκαίρι

Αρκετά πιστό ριμέικ της δανέζικης "Βασίλισσας της Καρδιάς". Ενός τολμηρότερου ερωτικού δράματος, το οποίο διέθετε ένα διαφορετικό, αιχμηρό φινάλε.

Αμπιγκέιλ

Το μυστήριο συναντά το horror και το απενοχοποιημένο φαν, σε ένα διασκεδαστικό μιξ αναφορών και χαβαλέ, μέχρις ότου χαθεί ο έλεγχος και κυριαρχήσει η σαχλαμάρα.

Σπίθα στη Θάλασσα

Συγκινητικό δράμα επώδυνης ενηλικίωσης, το οποίο δεν ανοίγεται στα βαθιά σεναριακά, αντλώντας συναισθηματική δύναμη από τους τρισδιάστατους χαρακτήρες του.

Μη μου Λες Ψέματα

Συναισθηματική, στέρεα, όσο και εύπεπτη δραμεντί πάνω στα αληθινά ψέματα, τα οποία ξεκινούν από τη ζωή και γίνονται συναρπαστικές λογοτεχνικές και κινηματογραφικές ιστορίες.

Ένα Φλιτζάνι Καφέ και Καινούργια Παπούτσια

Υπαρξιακά αδιέξοδα πασχίζουν να αναδειχθούν μέσα από μια μελοδραματική συνθήκη, ο μινιμαλιστικός χειρισμός της οποίας καταντά φτωχός και μονοδιάστατος.