Γεννημένη στη Μόσχα, η Αμερικανορωσίδα σκηνοθέτρια, μοντέζ και video artist Άλα Κόβγκαν αποφάσισε να αφοσιωθεί στο κινηματογραφικό πορτρέτο του Μερς Κάνιγκχαμ όταν είδε τη διάσημη φωτογραφία του Ρόμπερτ Ράτλεντζ "Summerspace", στην οποία χορευτές της ομάδας του ποζάρουν "μέσα" (μπροστά και επάνω) σε ένα πουαντιγιστικό ζωγραφικό έργο του Ρόμπερτ Ράουσενμπεργκ. Η 3D τεχνολογία μπορεί πλέον να αποδώσει πολύ πιστά την αίσθηση αυτού του επιβλητικού, ονειρικού περιβάλλοντος κι έτσι εκείνη ξεκίνησε την υλοποίηση ενός ντοκιμαντέρ το οποίο, βασισμένο σε ασπρόμαυρο υλικό αρχείου, τα ημερολόγια του εμβληματικού χορογράφου και τρισδιάστατες χορογραφίες του, θα ζωντάνευε στην οθόνη το έργο και τις ιδέες ενός από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες του μεταμοντερνισμού.
Ο γεννημένος το 1919 στην πολιτεία της Ουάσιγκτον Μερς Κάνιγκχαμ υπήρξε ένας από τους χαρισματικότερους μαθητές της Μάρθα Γκράχαμ, σολίστας του Martha Graham Dance Company για έξι χρόνια. Το 1944 θα αποχωρήσει από την ομάδα για να δώσει τις πρώτες σόλο παραστάσεις του σε μουσική του avant garde και μινιμαλιστή Τζον Κέιτζ, σημείο εκκίνησης της ταινίας της Κόβγκαν, η οποία ακολουθεί την περιπετειώδη χορογραφική διαδρομή του για τρεις δεκαετίες (1942-72). Αυτή συντίθεται από ένα πληθωρικό υλικό, το οποίο μοντάρεται με τάξη, αλλά και νεύρο, φέρνοντας κοντά μας την ατμόσφαιρα μιας ανήσυχης εποχής και μιας τολμηρά δημιουργικής ομάδας. Ασπρόμαυρες φωτογραφίες και φιλμάκια από παραστάσεις, πρόβες και δηλώσεις των μελών του γκρουπ συνοδεύονται από αποσπάσματα των ημερολογίων του Κάνιγκχαμ, ο οποίος όχι μόνο οδήγησε την τέχνη του σύγχρονου χορού σε νέα εκφραστικά μονοπάτια, αλλά αποτύπωσε δυναμικά τη μεταμοντέρνα καλλιτεχνική πρόταση για σπάσιμο των στεγανών μεταξύ των τεχνών, ανοίγοντας χώρο για την ενστικτώδη έμπνευση και την απρόβλεπτη ομορφιά του τυχαίου. Δεν κράτησε το χορό μέσα στα στενά όρια της σωματικής έκφρασης, αλλά τον ένωσε πρωτοποριακά με τη μουσική και τα εικαστικά, συνεργαζόμενος με αντισυμβατικούς για τα ακαδημαϊκά μέτρα του ’50 και του ’60 καλλιτέχνες, όπως οι Ρόμπερτ Ράουσενμπεργκ, Τζάσπερ Τζονς και Άντι Γουόρχολ ή οι μουσικοί Τζον Κέιτζ (ο διά βίου σύντροφός του), Κρίστιαν Βολφ και, αργότερα, οι Radiohead με τους Sigur Rós.
Ανάμεσα στα προϋπάρχοντα ντοκουμέντα παρεισφρέουν έγχρωμες, συχνά τρισδιάστατες χορογραφίες του Κάνιγκχαμ, οι οποίες διατρέχουν την πορεία του μέχρι και τη δεκαετία του ’70, σκηνοθετημένες με τρόπο που προσπαθεί να βάλει το θεατή μέσα στην περφόρμανς, να αποτυπώσει το πέρασμα από τη σωματική πραγματικότητα στην οπτική φαντασία, να αποδώσει τη σχέση ερμηνευτών, μουσικής και σκηνικού, αλλά και να επισημάνει έμπρακτα την αξία της κληρονομιάς ενός δημιουργού 180 χορογραφιών και περισσότερων από 700 παραστάσεων, ο οποίος συστηνόταν πάντα ως "απλός χορευτής".
Γερμανία, Γαλλία, ΗΠΑ. 2019. Διάρκεια: 95΄. Διανομή: FILMTRADE
Περισσότερες πληροφορίες
Cunningham
Το πορτρέτο του Αμερικανού Μερς Κάνιγκχαμ, ενός από τους σπουδαιότερους χορευτές και χορογράφους του προηγούμενου αιώνα.