Μετά τα «Νοσταλγώντας το Φως» και «Το Μαργαριταρένιο Κουμπί», ο διάσημος Χιλιανός σκηνοθέτης ολοκληρώνει την τριλογία του πάνω στη γεωγραφία, τη φιλοσοφία και τη σύγχρονη ιστορία της πατρίδας του.
Η «Οροσειρά των Ονείρων» ολοκληρώνει μια τριλογία πάνω στη γεωγραφία και την ιστορία της Χιλής. Έτσι το είχατε σχεδιάσει από την αρχή;
Όχι, το «Νοσταλγώντας το Φως» ξεκίνησε και ολοκληρώθηκε ως μια ταινία, αλλά σιγά σιγά μεγάλωσε μέσα μου και γέννησε το «Μαργαριταρένιο Κουμπί». Η ιδέα του βορρά έφερε το νότο και εκείνη της ερήμου το νερό. Με τον ίδιο τρόπο ήρθε και η τρίτη, χωρίς να ξέρω αν θα υπάρξει και τέταρτη. Δεν είναι απίθανο…
Η «Οροσειρά…» είναι η λιγότερο ποιητική και πλέον λιτή κινηματογραφικά από τις τρεις ταινίες…
Ναι, βέβαια. Έχει τις λιγότερες μεταφορές, κάτι στο οποίο με οδήγησαν οι χαρακτήρες της. Είναι πιο άμεσοι, πιο πολιτικοί. Σε κάθε ντοκιμαντέρ δεν ξέρεις ποτέ εκ των προτέρων ποιος θα είναι ο πραγματικός πρωταγωνιστής. Εδώ έγινε ο Πάμπλο, ο κινηματογραφιστής, ο οποίος μας προσέφερε καταπληκτικό υλικό. Οπότε στρίψαμε προς αυτόν. Η αμεσότητα των εικόνων του μας ανάγκασε κι εμάς να γίνουμε πιο μετωπικοί και λιγότερο καλλιγράφοι. Η πραγματικότητα είναι αυτή που πρέπει να μας οδηγεί και όχι οι προκατασκευασμένες ιδέες μας.
Οι ίδιοι οι Χιλιανοί δείχνουν ενδιαφέρον για τις σκοτεινές περιόδους της ιστορίας τους, όπως η δικτατορία του Πινοτσέτ στην οποία αναφέρεται εκτενώς η ταινία;
Ειδικά οι νέοι ενδιαφέρονται πολύ κι αυτό είναι ένα καινούριο φαινόμενο. Η «Κρυφή ιστορία της Χιλής» («The secret story of Chile») του Χόρχε Βαραδίτ, μια ακαδημαϊκή μελέτη, έγινε μπεστ σέλερ, όπως είχε γίνει και με τη «Μάχη της Χιλής» (σ.σ. η ντοκιμαντερίστικη τριλογία που γύρισε από το 1975 έως το 1979) στην εποχή της. Οι νέοι θέλουν πάντα να μαθαίνουν, αν και αυτή η περίοδος με τις ισπανόφωνες χούντες έχει γίνει λίγο και διεθνής κινηματογραφική μόδα.
Ο Νάνι Μορέτι σκηνοθέτησε πέρσι το «Santiago, Italia»…
Αυτό είναι μάλλον τηλεοπτικής αισθητικής και δεν πηγαίνει πολύ σε βάθος. Στην πραγματικότητα πρόκειται περί μοντάζ συνεντεύξεων. Το «El Silencio de Otros», το ισπανικό που αφορά στη δικτατορία του Φράνκο, έχει περισσότερο ενδιαφέρον.
Ζείτε μόνιμα εδώ και πολλά χρόνια στη Γαλλία. Πιστεύετε πως αυτές οι ταινίες σας μπορούν να σας φέρουν πίσω από την εξορία;
Όχι πλέον, αν και είμαι αισιόδοξος για το μέλλον της Χιλής. Είναι όμως μια άλλη χώρα πια, άλλος είμαι κι εγώ. Πιστεύω πως αυτό που θα εύρισκα εκεί μπορώ να το βρω και σε άλλα μέρη του κόσμου τελικά. Ο Πέδρο της ταινίας, από την άλλη, σκέφτεται αλλιώς. Έμεινε, αντιστάθηκε, υπέφερε και μπόρεσε να δει από κοντά. Εγώ είμαι πλέον ένας μακρινός παρατηρητής…
Από απόσταση λοιπόν, τι σημαίνει για εσάς αυτή η οροσειρά;
Ένας τοίχος πάνω στον οποίο μπορείς να προβάλλεις τα πάντα. Ορίζει τα όρια της χώρας σου, του βλέμματός σου. Η Χιλή είναι σαν μακρύ σπαγγέτι, από τη μια η οροσειρά των Άνδεων και από την άλλη η θάλασσα. Ένας αποκλεισμένος τόπος για τον οποίο έχεις την… αληθινή ψευδαίσθηση πως απλώνεται απεριόριστα. Πως δεν τελειώνει ποτέ. Είναι μια αντίφαση την οποία κουβαλάμε όλοι οι Χιλιανοί μέσα μας με ανάμεικτα αισθήματα.
Περισσότερες πληροφορίες
Η Οροσειρά των Ονείρων
Η οροσειρά των Άνδεων, φυσικό σύνορο της Χιλής με τον υπόλοιπο κόσμο, και η σχέση της με τη σύγχρονη Ιστορία της χώρας.
