Βρισκόμαστε στην τελική ευθεία για την απονομή των 91ων βραβείων Όσκαρ και όλα τα μέτωπα είναι ακόμη ανοιχτά. Στο κομμάτι των ταινιών που διαγωνίζονται για τις σημαντικότερες κατηγορίες το τοπίο είναι θολό, καθώς οι πρόσφατες βραβεύσεις των Χρυσών Σφαιρών ανακάτεψαν κι άλλο την τράπουλα, δίχως να αναδείξουν κάποια αδιαφιλονίκητα φαβορί.
Ενώ αναμένουμε την ανακοίνωση των οσκαρικών υποψηφιοτήτων σε λίγες ημέρες (22/1), η ίδια η τελετή είναι στον αέρα, καθώς βρίσκεται σε εξέλιξη το «θρίλερ» της ανεύρεσης του κατάλληλου παρουσιαστή για την απονομή μετά και την παραίτηση του κωμικού Κέβιν Χαρτ λόγω ομοφοβικών tweets. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή και ας αποκρυπτογραφήσουμε τις νέες ισορροπίες που έχουν διαμορφωθεί στο Χόλιγουντ, οι οποίες θα δώσουν τον τόνο στην τελική διαμόρφωση των κατηγοριών αλλά και των πιθανών νικητών (24/2)...
Οι χρυσές σελίδες του «Πράσινου Βιβλίου»
Η πρώτη δραματική ταινία του Πίτερ Φαρέλι, σκηνοθέτη διάσημων κωμωδιών όπως τα «Κάτι Τρέχει με τη Μαίρη» και «Ο Ηλίθιος και ο Πανηλίθιος» μαζί με τον αδερφό του Μπόμπι, ξεπέρασε τις προσδοκίες κι έφυγε από το «Beverly Hilton» με τις περισσότερες Χρυσές Σφαίρες από κάθε άλλο φιλμ (καλύτερης κωμωδίας ή μιούζικαλ, σεναρίου και β΄ αντρικού ρόλου για τον Μαρσάλα Άλι).
Ως πρώτη επιλογή επίσης του κοινού στο Φεστιβάλ του Τορόντο, διοργάνωση που διαμορφώνει τάσεις στα Όσκαρ, το «Πράσινο Βιβλίο» έχει τα φόντα να ηγηθεί των οσκαρικών υποψηφιοτήτων χάρη στο απολαυστικό του χιούμορ, την επίκαιρη αληθινή ιστορία και το εξαιρετικό πρωταγωνιστικό δίδυμο (ο Βίγκο Μόρτενσεν δίπλα στον Άλι).
Κάτι που δεν μπορούμε να πούμε για τον νικητή στην κατηγορία του καλύτερου δράματος στις Χρυσές Σφαίρες, το λαοφιλές «Bohemian Rhapsody». Η απονομή-σοκ της Ένωσης Ξένων Ανταποκριτών του Χόλιγουντ είναι απίθανο να επαναληφθεί στα βραβεία της ακαδημίας. Το γεγονός ότι ο αρχικός σκηνοθέτης της ταινίας Μπράιαν Σίνγκερ απομακρύνθηκε από την παραγωγή λόγω κατηγοριών για σεξουαλική κακοποίηση ενός 17χρονου σίγουρα θα επηρεάσει αρκετούς ψηφοφόρους.
Από την άλλη, ο Ράμι Μάλεκ ως Φρέντι Μέρκιουρι (Χρυσή Σφαίρα πρωταγωνιστή σε δράμα) έχει σίγουρη μια θέση στην κατηγορία α΄ αντρικού ρόλου. Για να πάρει όμως στα χέρια του το χρυσό αγαλματίδιο, θα κοντραριστεί με ακόμη μία «μεταμορφωτική» ερμηνεία.
Κατά την παραλαβή της Χρυσής Σφαίρας πρωταγωνιστή σε κωμωδία ή μιούζικαλ, ο Κρίστιαν Μπέιλ ευχαρίστησε τον Σατανά για την έμπνευση που του έδωσε στην ενσάρκωση ενός διαβολικού πολιτικού όπως ο Ντικ Τσέινι. Ο Ουαλός πρωταγωνιστής του «Vice: Ο Δεύτερος στην Ιεραρχία» (Άνταμ ΜακΚέι) είναι πραγματικά αγνώριστος στον ρόλο του, ενώ παραδίδει μια δυναμική ερμηνεία εξίσου υποβλητική όσο και ανατριχιαστικά χαιρέκακη, η οποία μπορεί να τον οδηγήσει στο δεύτερο Όσκαρ του μετά το «The Fighter».
Η ευκαιρία της «Ευνοούμενης»
Παρά τις πέντε υποψηφιότητές της για Χρυσή Σφαίρα, η νέα ταινία του Γιώργου Λάνθιμου απέσπασε μόνο εκείνη του καλύτερου γυναικείου ρόλου σε μιούζικαλ ή κωμωδία για την Ολίβια Κόλμαν. Εδώ αξίζει να σημειωθεί πως από την πρεμιέρα της «Ευνοούμενης» στο Φεστιβάλ Βενετίας (όπου απέσπασε τον Αργυρό Λέοντα) μέχρι σήμερα η ερμηνεία της Βρετανίδας έχει βραβευτεί σε κάθε σημαντικό θεσμό, γεγονός που τη χρίζει απόλυτη κυρίαρχο στα Όσκαρ.
Ακόμη, δεν είναι απίθανο να δούμε τις οσκαρικές συμπρωταγωνίστριες Έμα Στόουν και Ρέιτσελ Βάις συνυποψήφιες για το β΄ γυναικείο ρόλο, κάτι που ήδη συνέβη στις Χρυσές Σφαίρες. Μάλιστα, αν μία από αυτές μαζί με την Κόλμαν αποσπάσουν τελικά το πολυπόθητο βραβείο, η «Ευνοούμενη» θα γίνει μόλις η 11η ταινία στην ιστορία των Όσκαρ που θα έχει κερδίσει και στις δύο κατηγορίες γυναικείων ρόλων.
Όσο για τον ίδιο τον Γιώργο Λάνθιμο, η εικόνα δεν είναι ξεκάθαρη, ούτε και αποθαρρυντική. Ο δημιουργός έχει δει τη φήμη του να αυξάνεται τα τελευταία χρόνια –μην ξεχνάμε πως ήταν υποψήφιος για Όσκαρ με τον Ευθύμη Φιλίππου για το σενάριο του «Αστακού»– και χαίρει της εκτίμησης τόσο των επαγγελματιών του Χόλιγουντ όσο και των κριτικών. Τη σημασία της έχει επίσης η «λεπτομέρεια» ότι πίσω από την «Ευνοούμενη» βρίσκεται η Fox Searchlight, εταιρεία παραγωγής που πέρυσι εκπροσωπήθηκε στα Όσκαρ από τους θριαμβευτές «Η Μορφή του Νερού» (Γκιγέρμο ντελ Τόρο) και «Οι Τρεις Πινακίδες Έξω από το Έμπινγκ, στο Μιζούρι» (Μάρτιν ΜακΝτόνα). Υπάρχουν, λοιπόν, πιθανότητες να δούμε τον Λάνθιμο ανάμεσα στις υποψηφιότητες της σκηνοθεσίας και –γιατί όχι;– την «Ευνοούμενη» σε αυτές της καλύτερης ταινίας.
Πού θα σταματήσει το «Ρόμα»;
Δεν έχει αφήσει κανέναν ασυγκίνητο το βραβευμένο με Χρυσό Λέοντα φιλμ του Αλφόνσο Κουαρόν, το οποίο έχει κυριαρχήσει με άνεση σχεδόν σε όλες τις λίστες και τα βραβεία των επαγγελματικών ενώσεων και των κριτικών κινηματογράφου. Σε συνδυασμό με τις Χρυσές Σφαίρες ξενόγλωσσης ταινίας και σκηνοθεσίας, το «Ρόμα» μπορεί να βρεθεί ανάμεσα στις υποψηφιότητες όλων των σημαντικών οσκαρικών κατηγοριών, το αν θα τις κερδίσει όμως είναι υπό συζήτηση. Παρά την καθολική υπόκλιση στην καλλιτεχνική αρτιότητα της ταινίας, το ότι αποτελεί παραγωγή του streaming κολοσσού Netflix, ίσως της στερήσει ψήφους.
Τα μέλη της ακαδημίας ενδέχεται να αντιμετωπίσουν την υποστήριξη του «Ρόμα» ως έμμεση ψήφο εμπιστοσύνης στην πλατφόρμα, η οποία εγκρίνει με το σταγονόμετρο την κινηματογραφική διανομή των ταινιών της με αποκλειστικό σκοπό τη νομιμοποίηση της συμμετοχής τους στα μεγάλα βραβεία της χρονιάς. Να σημειώσουμε εδώ πως στην 91χρονη ιστορία των Όσκαρ μόλις πέντε φορές μια ξενόγλωσση ταινία υποψήφια στην αντίστοιχη κατηγορία είδε τον τίτλο της να φιγουράρει και στις διεκδικήτριες της καλύτερης ταινίας, ενώ καμία μέχρι σήμερα δεν έχει κερδίσει. Έτσι ο διπλά οσκαρικός Κουαρόν, που έχει προσωπικά καπαρώσει το Όσκαρ φωτογραφίας, ίσως βρεθεί νικητής μόνο στην κατηγορία ξενόγλωσσης ταινίας, αν δεν κάνει την ολική ανατροπή το βραβευμένο με Χρυσό Φοίνικα «Κλέφτες Καταστημάτων» (Χιροκάζου Κορεέντα).
Τα αουτσάιντερ-φωτιά
Το επιτυχημένο σκηνοθετικό ντεμπούτο του Μπράντλεϊ Κούπερ και το πρωταγωνιστικό της Lady Gaga στο «Ένα Αστέρι Γεννιέται» πέρασαν οριακά απαρατήρητα από την Ένωση Ξένων Ανταποκριτών του Χόλιγουντ, η οποία απένειμε στην ταινία μόνο τη Χρυσή Σφαίρα καλύτερου τραγουδιού («Shallow»), μια διάκριση που μπορεί να θεωρηθεί κλειδωμένη και για τα Όσκαρ. Κατά τα άλλα, ο Κούπερ δύσκολα δεν θα δει τον εαυτό του για τρίτη φορά υποψήφιο για α΄ αντρικό ρόλο, όπως και η Gaga στην αντίστοιχη γυναικεία κατηγορία. Η επικράτησή τους στα συγκεκριμένα βραβεία όμως είναι αβέβαιη.
Επίσης με μόλις μία Χρυσή Σφαίρα, αυτήν του β΄ γυναικείου ρόλου για τη Ρετζίνα Κινγκ, τιμήθηκε το «Εάν η Οδός Μπιλ Μπορούσε να Μιλήσει» του οσκαρικού Μπάρι Τζένκινς («Moonlight»). Ο ταλαντούχος σκηνοθέτης μεταφέρει κινηματογραφικά το σπαρακτικό ομότιτλο βιβλίο του σπουδαίου Τζέιμς Μπόλντουιν κι έχει ισχυρές αξιώσεις να αποσπάσει το Όσκαρ διασκευασμένου σεναρίου. Από την άλλη, ο βετεράνος Σπάικ Λι είδε την «Παρείσφρηση» να φεύγει με άδεια χέρια από τις Χρυσές Σφαίρες, αυτό δεν σημαίνει ωστόσο ότι τα μέλη της ακαδημίας θα την αγνοήσουν, ειδικά αν θέλουν να στείλουν ένα ηχηρό πολιτικό μήνυμα στο αμερικανικό κατεστημένο.
Στην 91χρονη ιστορία των Όσκαρ μόλις πέντε ταινίες από τις ξενόγλωσσες υποψηφιότητες διεκδίκησαν με αξιώσεις και το βραβείο καλύτερης ταινίας, ενώ καμία μέχρι σήμερα δεν το έχει κερδίσει. Θα το καταφέρει άραγε ο Αλφόνσο Κουαρόν με το «Ρόμα»;
Το τελευταίο ερώτημα που μένει να απαντηθεί είναι ποια στάση θα επιλέξει η Αμερικανική Ακαδημία απέναντι στις ταινίες που έσπασαν τα ταμεία – και συγκεκριμένα στο υπερηρωικό «Black Panther» (Ράιαν Κούγκλερ). Δεν ήταν λίγοι αυτοί οι οποίοι «έβλεπαν» το μπλοκμπάστερ να κατακτά ακόμη και το Όσκαρ καλύτερης ταινίας, προοπτική που έφερε αμηχανία στα μέλη της ακαδημίας. Ενδεικτική ήταν η κίνησή τους το καλοκαίρι να ανακοινώσουν μια νέα κατηγορία, αυτήν της «δημοφιλέστερης ταινίας», ώστε να συμπεριληφθεί εκεί το «Black Panther». Όπως όμως ήταν αναμενόμενο, η ιδέα τους αποδείχτηκε επιπόλαιη και αδούλευτη, οπότε γρήγορα αποσύρθηκε.
Όταν όμως τα ποσοστά τηλεθέασης της απονομής κατρακυλούν κάθε χρόνο και περισσότερο, και την τελευταία δεκαπενταετία μόλις τρία φιλμ με Όσκαρ καλύτερης ταινίας βρέθηκαν στην κορυφαία 20άδα του αμερικάνικου box office, εύλογα αναρωτιέται κάποιος σε ποιους απευθύνονται τα Όσκαρ; Ανεξάρτητα με το τι μέλλει γενέσθαι για το «Black Panther», η ακαδημία χρειάζεται να υπερασπιστεί τον κομβικό της ρόλο στη διαμόρφωση του κινηματογραφικού τοπίου και να φέρει περισσότερη ποικιλία στο προσκήνιο, σε μια περίοδο που η ουσία του σινεμά βρίσκεται υπό αμφισβήτηση. Εν αναμονή νέων εξελίξεων στην οσκαρική κούρσα, λοιπόν, προετοιμαζόμαστε για μια άκρως ανατρεπτική τελετή την 24η Φεβρουαρίου με ή χωρίς παρουσιαστή...
4 σύγχρονες οσκαρικές ανατροπές
«Ερωτευμένος Σαίξπηρ» (1998)
Αυτή ήταν η ταινία που, χάρη στις ικανότητες του Χάρβεϊ Γουαϊνστάιν στην προώθηση, κέρδισε τον Στίβεν Σπίλμπεργκ και τη βραβευμένη με Όσκαρ σκηνοθεσίας «Διάσωση του Στρατιώτη Ράιαν» στην κατηγορία της καλύτερης ταινίας.
«Chicago» (2003)
Ένα μιούζικαλ κέρδισε τις «Συμμορίες της Νέας Υόρκης» του Μάρτιν Σκορσέζε, τον «Πιανίστα» του Ρομάν Πολάνσκι, τον «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών: Οι Δύο Πύργοι» του Πίτερ Τζάκσον και τις «Ώρες» του Στίβεν Ντάλντρι.
«Crash» (2006)
Η επικράτηση της ταινίας του Πολ Χάγκις απέναντι στο σαφώς ανώτερο «Μυστικό του Brokeback Mountain» εξέπληξε τους πάντες –ακόμη και τον παρουσιαστή Τζακ Νίκολσον–, σε μια βράβευση που χαρακτηρίστηκε ομοφοβική.
«Moonlight» (2017)
Η 89η απονομή των Όσκαρ επιφύλασσε και την πρώτη λανθασμένη αναγγελία νικητή, καθώς οι φάκελοι μπερδεύτηκαν και, αντί του «Moonlight», ανακηρύχθηκε αρχικά το φαβορί «La La Land» ως καλύτερη ταινία.
Οι προτάσεις μας για τη θέση του παρουσιαστή
Ντέιβ Σαπέλ
Ο τολμηρός και βραβευμένος με Emmy κωμικός μπορεί να φέρει αέρα Ρίκι Ζερβέ στην απονομή, καθώς είναι γνωστό πως δεν μασάει τα λόγια του και ξέρει πότε να σερβίρει τις πιο κοφτερές ατάκες.
Σάρα Σίλβερμαν
Το αφοπλιστικό μαύρο χιούμορ της κωμικού και η πολιτικοποιημένη στάση της, μετά και την υποστήριξη του Μπέρνι Σάντερς για την υποψηφιότητα των Δημοκρατικών, θα εξασφαλίσουν μια ανατρεπτική και απρόβλεπτη τελετή.
Makis Papadimitriou
Η έλλειψη Τwitter, οι επιτυχημένες παρουσιάσεις των Βραβείων της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου και η δημοφιλία του στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού λόγω «Suntan» κάνουν τον ηθοποιό ιδανική επιλογή.
