Το Βασιλόπουλο
«Είναι το παραμύθι παιδικό βιβλίο, έργο τέχνης, μαρτυρία εποχής; Αποφασίσαμε να εκδοθεί όπως ακριβώς είναι κι ας κρίνει ο αναγνώστης.» σημειώνει ο Παναγής Βουρλούμης για το ξεχωριστό βιβλίο που κρατάω στα χέρια μου και έχει απόλυτο δίκιο να αναρωτιέται. Πρόκειται για την πιστή αναπαραγωγή ενός παντελώς χειροποίητου παραμυθιού που είχε γράψει με πένα και μελάνι για εκείνον και τα αδέλφια του η μητέρα τους Υπατία Βουρλούμη και είχε ζωγραφίσει με νερομπογιές ο πατέρας τους και γνωστός ακουαρελίστας Ανδρέας Βουρλούμης ως δώρα για την Πρωτοχρονιά του 1943. Μια πραγματικά πολυτελής (με την ουσιαστική έννοια του όρου) έκδοση που ξεφυλλίζεται προσεκτικά (όπως ένα οικογενειακό κειμήλιο) και διαβάζεται απολαμβάνοντας το κάθε γράμμα (ένα έργο τέχνης) κουβαλώντας μέσα του την ατμόσφαιρα ενός δώρου αγάπης με φόντο την κατοχική Αθήνα. Το βιβλίο είναι δίγλωσσο, μεταφρασμένο στα αγγλικά από τη Μαίρη Κιτροέφ.
Εκδόσεις Ποταμός, €31,50.
Nοτούρνο - Συνταγές για όνειρα
Από τα πιο ιδιαίτερα παιδικά βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα, μέχρι να το τελειώσουμε, ο γιος μου δεν έπεφτε να κοιμηθεί χωρίς να πάρει μαζί του στο κρεβάτι τη συνταγή για το όνειρό της μέρας (άλλο αν το πρωί αποδεικνύεται ότι συνήθως τα όνειρά του έχουν ποδοσφαιρικό θέμα!). Προηγουμένως είχαμε διαβάσει την αρχή του ονείρου και είχαμε αφήσει τη σελίδα να φωτίζεται κάτω από τη λάμπα στο γραφείο, οπότε σβήνοντας τα φώτα, ήμασταν έτοιμοι να δούμε την εικόνα να αλλάζει με μαγικό τρόπο και το όνειρο να ξεκινά… Τα υπόλοιπα ανήκουν στη φαντασία, αφού η φοβερή Αργεντίνα συγγραφέας Isol επιλέγει να δημιουργεί βιβλία ελλειπτικά που δίνουν έναυσμα στη φαντασία με την εικονογράφηση να παίζει πάντα ισοδύναμο (αν όχι μεγαλύτερο) ρόλο απ’ ότι το κείμενο.
Το τρυφερό όνειρο, το όνειρο να είσαι κάποιος άλλος, το όνειρο για το μακρινό ταξίδι και τόσα ακόμη μας κρατούν συντροφιά σε ένα βιβλίο που… διαρκεί πολύ, αφού προτείνεται ένα όνειρο τη νύχτα, ενώ στην τελευταία σελίδα μπορείς να φτιάξεις και να ξαναφτιάξεις τη δική σου συνταγή!
Εκδόσεις Μάρτης, € 25,20.
Ο Κήπος του Ματίς
Με τη γνωστή ποιότητα και υπέροχη αισθητική των εκδόσεων Μέλισσα, το βιβλίο της Σαμάνθα Φρίντμαν (Απόδοση: Χρήστος Μπουλώτης) μυεί τα παιδιά στον κόσμο του Ματίς αλλά και σε μια εποχή της τέχνης. Mε χρωματιστές χαρτοκοπτικές που φιλοτέχνησε η Κριστίνα Αμοντέο και αναπαραγωγές οκτώ χαρτοκοπτικών έργων του ίδιου του Ματίς, τα έργα του καλλιτέχνη, ζωντανεύουν όχι μόνο ως εικόνες, αλλά μαζί με τις ιδέες και το πλαίσιο δημιουργίας του αντιμετωπίζοντας την καλλιτεχνική δημιουργία χωρίς διάθεση μυθοποίησης.
Εκδόσεις Μέλισσα, €18.
Η ιστορία του Γκιούλλιβερ
Είχα να διαβάσω τις περιπέτειες του Γκιούλλιβερ από το σχολείο σε ένα αγγλικό βιβλίο των εκδόσεων Penguin και το μόνο που θυμόμουν είναι μια εικόνα του ήρωα δεμένου με κλωστή και καρφίτσες από τους λιλιπούτειους. Ξαναδιαβάζοντας το βιβλίο του Τζόναθαν Σουίφτ, όπως το αφηγήθηκε o Τζόναθαν Κόου, στην υπέροχη σειρά Save the story των εκδόσεων Πατάκη, αντιλαμβάνεσαι ότι το κλασικό αυτό διήγημα παραμένει ενδιαφέρον και επίκαιρο για τα σημερινά παιδιά μιλώντας για την κοινωνία και τον άνθρωπο, πέρα από τη διασκεδαστική φανταστική περιπέτεια στους περίεργους κόσμους που δένει άγκυρα ο ήρωας.
Με ούτε πάρα πολύ, ούτε όμως και λίγο, κείμενο που μένει κοντά στο χαρακτήρα του πρωτότυπου και πολύ ωραίες επιλεγμένες αφαιρετικές εικονογραφήσεις, όλα τα βιβλία της σειράς, μυούν τα παιδιά σε κλασικά αριστουργήματα με έναν πολύ καλαίσθητο τρόπο. Έχουμε ήδη στο κομοδίνο να περιμένει τη σειρά της την Ιστορία του Πλοίαρχου Νέμο του Ιουλίου Βερν, όπως την αφηγήθηκε o Ντέιβ Έγκερς.
Εκδόσεις Πατάκη, €11,90.
Το νησί του παππού
Ιδανικό και για μικρότερα παιδιά, με πολύ όμορφη εικονογράφηση, το βιβλίο του Benji Davies, από τις πάντα ξεχωριστές, ειδικά για τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας, εκδόσεις Ίκαρος, μας παρασύρει στην περιπέτεια του Σιντ και του Παππού του σε ένα μαγευτικό, τροπικό νησί. Ταυτόχρονα, λειτουργεί σαν μια τρυφερή μεταφορά για την απώλεια του αγαπημένου προσώπου, αφού ακόμη κι αν ο Παππούς αποφασίζει να εγκατασταθεί στο νησί και να μην επιστρέψει: ο Σιντ αγαπάει τον Παππού. Ο Παππούς αγαπάει τον Σιντ. Και αυτό δεν θα αλλάξει ποτέ, ούτε όταν ο Σιντ δεν θα μπορεί πια να επισκεφτεί τον παππού.
Εκδόσεις Ίκαρος, €10,71.
Όταν έφυγαν τ’ αγάλματα
Σε ορισμένα σημεία η ιστορία της Αγγελίνας, του κοριτσιού με το «καταραμένο» χέρι, ή της κουλής όπως την φωνάζουν τα παιδιά της γειτονιάς στην Αθήνα της Κατοχής, έχει έναν υπερβάλλοντα μελοδραματισμό, παρόλα αυτά η ιδέα να ζωντανέψει μέσα από τα μάτια ενός παιδιού η πραγματική ιστορία της απόκρυψης των αρχαιοτήτων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου κατά τη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού πολέμου έχει ενδιαφέρον. Άλλοτε συναρπαστικό άλλοτε συναισθηματικό, το βιβλίο της Αγγελικής Δαρλάση με το ενδιαφέρον εύρημα του παραλληλισμού της σωματικής ιδιαιτερότητας του κοριτσιού με αυτή των αγαλμάτων με τα οποία έχει τη συνήθεια να μιλάει, δίνει αφορμές για να δεθούν τα παιδιά εκ νέου με τα έργα του εμβληματικού μουσείου αλλά και να σκεφτούν για το σήμερα μέσα από το χθες.
Εκδόσεις Μεταίχμιο, € 9,90.
Η Μικρή Σάρλοτ Σκηνοθέτης
Με το «Μικρός Φρανκ Αρχιτέκτονα» του Φρανκ Βίβα που είχε κυκλοφορήσει πριν μερικά χρόνια από τις εκδόσεις Μέλισσα ταξιδέψαμε με χιούμορ στον υπέροχο κόσμο του MoMA με έμφαση στα έργα ντιζάιν και αρχιτεκτονικής. Τώρα σειρά έχει η κινηματογραφική συλλογή του ίδιου μουσείου μέσα από ένα ακόμη βιβλίου του ίδιου συγγραφέα (Απόδοση: Βαγγέλης Ηλιόπουλος). Η Σάρλοτ είναι σκηνοθέτις και επιμένει στο ασπρόμαυρο (!) κερδίζοντας τελικά την εκτίμηση του κοινού σε ένα βιβλίο που μιλά για το θάρρος, την επιμονή και βέβαια τον μαγικό κόσμο του κινηματογράφου, με πολύ ωραία εικονογράφηση αλλά και χρηστικές πληροφορίες για συγκεκριμένα εκθέματα του μουσείου.
Εκδόσεις Μέλισσα, €15.
Όλα για τη δασκάλα μου
«Η δασκάλα μου είναι αυτό που βλέπω όταν με κοιτάζει. Και αυτό που βλέπω όταν μου γυρίζει την πλάτη.
Οι δασκάλες κάποια στιγμή γίνονται δασκάλες κάποιου αλλού.
Μερικές φορές οι δασκάλες βγαίνουν από το σχολείο και κινούνται με ρόδες, με σκι, με πανιά, με μηχανές, μερικές φορές πέφτουν κιόλας, κάνουν ότι κάνουν και οι υπόλοιποι μεγάλοι. Η διαφορά είναι ότι εκείνες αργά η γρήγορα γυρίζουν πάντα στην τάξη.»
Η εικονογράφηση (Κιάρα Καρρέρ) είναι το ήμισυ, ή και παραπάνω, του παντός στο τρυφερό βιβλίο της Σουζάννα Ματτιάντζελι που μετέφρασε στα ελληνικά η Βασιλική
Νίκα. Ένα πορτρέτο, ή μάλλον μια ανατομία της δασκάλας, με χρήση, όταν χρειάζεται, χαρτιού μιλιμετρέ ή διαβήτη (!), που αναλύει μια από τις πιο σημαντικές φιγούρες στη ζωή των παιδιών θυμίζοντας ότι η ποίηση ή το χαμόγελο προκύπτουν κάποιες φορές όταν σταματάς το βλέμμα στα προφανή.
Εκδόσεις Πατάκη, € 9,90.