Είναι γεγονός, ότι όταν μιλάμε για τουρισμό στην Ελλάδα -είτε για διακοπές, είτε για οποιαδήποτε φυγή από την καθημερινότητα- στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων αναφερόμαστε στον ήλιο και στη θάλασσα -άντε και λίγο στο χιόνι. Η ηπειρωτική Ελλάδα, με ελάχιστες εξαιρέσεις, σπάνια έχει την προτίμησή μας όπως, όπως άλλωστε και οι ειδικές μορφές τουρισμού.
Σε αντίθεση μ’ εμάς, οι περισσότερες τουριστικά ανεπτυγμένες ευρωπαϊκές χώρες, τα τελευταία τουλάχιστον είκοσι χρόνια κάνουν συντονισμένες κινήσεις για την ενίσχυση των τουριστικών προτάσεων που απευθύνουν στον επισκέπτη. Εκτός από την ανάδειξη του συνολικού ενδιαφέροντος της χώρας τους, στοχεύουν και στην ανάδειξη των ειδικών μορφών τουρισμού, με αιχμή του δόρατος τον γαστρονομικό τουρισμό.
Κατά συνέπεια, η κίνηση του Υπουργείου Τουρισμού, και ιδιαίτερα της Υφ/γού κυρίας Σοφίας Ζαχαράκη, να αναδείξει και να υποστηρίξει έμπρακτα τους συγκεκριμένους τομείς, αποτελεί μια κρίσιμη πρώτη προσέγγιση. Το αποτέλεσμα, το οποίο μπορεί να είναι θεαματικό, θα κριθεί από το ενδιαφέρον που θα δείξουν οι κατά τόπους φορείς, αλλά και οι καθ΄ ύλην ενδιαφερόμενοι ιδιώτες.
Το «οδοιπορικό», που με πρωτοβουλία της Υφ/γού ξεκίνησε το καλοκαίρι από τη Σαντορίνη, συνεχίστηκε πρόσφατα -σε μια ηπειρωτική αυτή τη φορά περιοχή. Με επίκεντρο το Αμύνταιο, η Δυτική Μακεδονία είναι ένας τόπος με πλούσια παράδοση τόσο στον οινικό, όσο και γενικότερα στον διατροφικό τομέα. Κατά συνέπεια, η επιλογή ήταν ιδανική και η όλη διοργάνωση λειτούργησε αποτελεσματικά, τόσο προς την κατεύθυνση της ευαισθητοποίησης, όσο και προς αυτή της εξαγωγής χρήσιμων συμπερασμάτων.
Το 2ο Συνέδριο Οινοτουρισμού ήρθε να επιβεβαιώσει τη δυναμική ανάπτυξης αυτής της μορφής τουρισμού στη χώρα μας και τις προοπτικές τους να την καθιερώσει σαν οινικό, αλλά και ευρύτερα γαστρονομικό προορισμό. To θέμα ήταν «Συνέργειες Οινοτουρισμού με άλλες θεματικές μορφές τουρισμού» και οργανώθηκε με επιτυχία από το Υπουργείου Τουρισμού, την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και τον ΕΟΤ.
Όπως εύστοχα δήλωσε η κ. Σοφία Ζαχαράκη, «ο ελληνικός οινοτουρισμός αποτελεί μία από τις πλέον δυναμικά ανερχόμενες μορφές τουρισμού, με συνεχή ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια και με ακόμα ισχυρότερες προοπτικές για το μέλλον. Σε διεθνές επίπεδο ήδη αποτελεί τουριστική τάση, που συνεχώς κερδίζει έδαφος. Αλλά πάνω απ’ όλα, αποτελεί μια απόλαυση γαστρονομική αλλά και πολιτιστική, ένα μοναδικό, βιωματικό ταξίδι στις γεύσεις και στα αρώματα του κάθε τόπου…» .
Η προώθηση αυτής της εναλλακτικής μορφής τουρισμού, και μάλιστα σε συνδυασμό με άλλες αναζητήσεις του επισκέπτη, όπως η τοπική γαστρονομία και η γνωριμία με το φυσικό περιβάλλον και τον πολιτισμό μιας περιοχής, δημιουργούν ένα ελκυστικό πακέτο ποιοτικών εμπειριών, που κουμπώνει με τη διεθνή άνοδο του “slow tourism”, δηλαδή του τουρισμού που εστιάζει στην ποιοτική εμβάθυνση της τουριστικής εμπειρίας.
Η ημερίδα του Συνεδρίου φιλοξενήθηκε στο εντυπωσιακό οινοποιείο του Κτήματος Δημόπουλου. Η κ. Σοφία Ζαχαράκη στον χαιρετισμό της τόνισε ότι για την ανάπτυξη του οινοτουρισμού δεν αρκεί η άνθιση του κρασιού και των οινοποιείων αλλά χρειάζονται περισσότερα βήματα και προϋποθέσεις. Ένα σημαντικό βήμα έγινε ήδη με το Σήμα Επισκέψιμου Οινοποιείου. Το Υπ. Τουρισμού προωθεί ήδη την αναβάθμιση και επέκταση του καθώς και ένα portal οινοτουρισμού αλλά και το Εθνικό Συμβούλιο Οινοτουρισμού για την επίτευξη διαρκών συνεργειών.
Δυτική Μακεδονία: το επόμενο δυνατό χαρτί στον οινοτουρισμό
Η Δυτική Μακεδονία είναι η πατρίδα του ξινόμαυρου, μιας ακόμα ελληνικής εμβληματικής ποικιλίας και συγκεντρώνει όλα τα προσόντα ενός οινοτουριστικού προορισμού σε συνδυασμό με άλλες θεματικές μορφές τουρισμού, όπως η τοπική γαστρονομία και το ιδιαίτερο φυσικό περιβάλλον της. Παράλληλα, είναι μια περιοχή που προσβλέπει και σε μια νέα εποχή ανάπτυξης: «Η Δυτική Μακεδονία επιλέχθηκε ως παράδειγμα μιας περιοχής με ιδιαίτερη οινική παράδοση, που παράλληλα αντιμετωπίζει την πρόκληση της μετάβασης από ένα οικονομικό μοντέλο βασισμένο στην λιγνιτική παραγωγή ενέργειας, σε μια νέα εποχή βιώσιμης ανάπτυξης», σημειώνει η υφ. Τουρισμού.
Οι εκδηλώσεις περιλάμβαναν περιηγήσεις σε αμπελώνες του Αμυνταίου (περιοχής ενταγμένης στο Δίκτυο Natura 2000), γευσιγνωσίες σε οινοποιεία με το ειδικό Σήμα Επισκέψιμου Οινοποιείου (ΣΕΟ), επίσκεψη στην παραγωγική μονάδα πιπεριάς Φλωρίνης «Ναουμίδης», αλλά και σε παραδοσιακό «καζάνι» απόσταξης τσίπουρου, καθώς και σε παραδοσιακά αρχοντικά της Σιάτιστας.
«Ξεκινήσαμε το οδοιπορικό μας στη Σαντορίνη τον Ιούλιο του 2021, επίμονα συνεχίσαμε στη Δυτική Μακεδονία και θα συνεχίσουμε στο σύνολο των 13 περιφερειών. Το τριήμερο συνέδριο οινοτουρισμού στη Δυτική Μακεδονία ανέδειξε ακριβώς αυτή την δυναμική του ελληνικού οινοτουρισμου, η οποία ενισχύεται ακόμα περισσότερο όταν συνδυάζεται με άλλες μορφές εναλλακτικού τουρισμού, για την δημιουργία μίας διαφοροποιημένης, ολιστικής και ποιοτικής τουριστικής εμπειρίας», καταλήγει η ίδια.
Σε αυτό το άκρως οινικό περιβάλλον, στον υπαίθριο χώρο του οινοποιείου Δημόπουλου και με θέα τα χρυσοκίτρινα πλέον αμπέλια, μιλήσαμε με την Υφ. Τουρισμού Σοφία Ζαχαράκη για τους τρόπους προώθησης του οινοτουρισμού -και όχι μόνο.
- Ποιες ενέργειες θα πρέπει να γίνουν για να ενδιαφερθεί κατ’ αρχάς ο Έλληνας για τον οινοτουρισμό;
Υπάρχει ήδη μια τάση οι Έλληνες να αναζητούν καλύτερο και ποιοτικότερο κρασί και αυτή την τάση εμείς μπορούμε τώρα να την αξιοποιήσουμε. Μια δεύτερη τάση του εγχώριου τουρισμού είναι ότι ψάχνει πλέον πιο πολύ το θέμα της «εμπειρίας» σ’ έναν τόπο: όχι απλά ένα ξενοδοχείο και μια θάλασσα κι εκεί να τελειώνει το θέμα. Θα ψάξουν ένα οινοποιείο -είναι το πρώτο μάλιστα που ψάχνουν εκτός της διαμονής: πού θα πάνε και τι θα πιούνε! Κι αυτό έχει ήδη φανεί! Κάτι άλλο που διαπιστώνουμε, είναι ότι μετά τον covid οι άνθρωποι δεν θέλουν τη μαζικότητα, αλλά στρέφονται προς πιο ποιοτικές και εξατομικευμένες εμπειρίες. Άρα, έχουμε ήδη τρία πολύ βασικά στοιχεία που δείχνουν ότι είναι η κατάλληλη στιγμή για το προωθητικό κομμάτι στον καταναλωτή.
Ένα σημαντικό εργαλείο για την ανάπτυξη του ελληνικού οινοτουρισμού αποτελεί το Σήμα Επισκέψιμου Οινοποιείου, που ήδη έχουν λάβει περίπου 90 Οινοποιεία, το οποίο προϋποθέτει σημαντικά στοιχεία, όπως η προσβασιμότητα σε ΑΜΕΑ, εκθετήριο, χώρο γευσιγνωσίας με προδιαγραφές και πολλά ακόμα. Επίσης, ξεκινάμε site που θα προβάλει όλα τα επισκέψιμα οινοποιεία -άλλη μια μέθοδος προώθησης, πολύ περισσότερο καθώς θα είναι και μέσα στην ιστοσελίδα του Ε.Ο.Τ. με χιλιάδες επισκέπτες! Επίσης, ετοιμαζόμαστε για το πρώτο Εθνικό Συμβούλιο Οινοτουρισμού.
- Αντίστοιχα υπάρχει κάποιο σχέδιο για τον γαστρονομικό τουρισμό;
Κατ΄αρχήν, όλα τα τοπικά προϊόντα μιας περιοχής συμμετέχουν σε μια εμπειρία που εκφεύγει της καθαρά οινικής και γίνεται πλέον γαστρονομική εμπειρία! Το ζήσαμε εδώ στη Δυτική Μακεδονία, που είναι μια μικρή σχετικά περιοχή -με τα προϊόντα της πιπεριάς και το συνδυασμό της με τον μούστο, με τα τοπικά τυριά που τόσο ταίριαξαν με τα αντίστοιχα κρασιά- σκεφθείτε τι δυνατότητες υπάρχουν σε μεγαλύτερες περιοχές! Υπάρχει και το Σήμα Ελληνικής Κουζίνας, το οποίο πρέπει όμως να το βελτιώσουμε για να λειτουργήσει σωστά. Προβλέπεται, ακόμα, η δημιουργία ενός Εθνικού Οργανισμού για τη Γαστρονομία, που θεωρείται ότι θα υλοποιηθεί σε δυο χρόνια και θα βοηθήσει στη στρατηγική και στην προώθηση του γαστρονομικού μας τουρισμού.
