Στα οινικά μονοπάτια της Μαντινείας
Η περιοχή της Μαντινείας βρίσκεται στο κεντρικό τμήμα της Αρκαδίας. Η ιστορία της είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το αμπέλι και το κρασί από αρχαιοτάτων χρόνων και δεν είναι λίγες οι αναφορές που αποκαλύπτουν τη στενή σχέση της περιοχής με τον Διόνυσο και τον Πάνα. Σύμφωνα με την μυθολογία, ειδικό τάγμα, οι Μελιαστές, ήταν υπεύθυνοι για τις γιορτές προς τιμήν του θεού, όπου έρεε άφθονο τοπικό κρασί. Σε αυτά, προσθέτουμε τα πολλά ευρήματα της περιοχής, που συνυπογράφουν την μακραίωνη ύπαρξη της αμπελοκαλλιέργειας και της παραγωγής του Αρκαδινού οίνου. Εδώ, συναντάμε το αμπέλι του Παυσανία, το κατά πολλούς, αρχαιότερο αμπέλι στον κόσμο και ανακαλύπτουμε στον Όμηρο τον χαρακτηρισμό της Αρκαδίας ως Πολυάμπελου, καθώς και αρκετές αναφορές από τον Αριστοτέλη και τον Θεόφραστο για τους αρκαδινούς οίνους. Σήμερα, η ενδιαφέρουσα αυτή αμπελουργική ζώνη της, είναι γνωστή στην υπόλοιπη Ελλάδα και στο εξωτερικό. Η αναγνωρισιμότητά της οφείλεται στην αυτόχθονη ποικιλία Μοσχοφίλερο.
Η γκρίζα ποικιλία ανήκει σε μια ευρύτερη οικογένεια ποικιλιών με την ονομασία φιλέρι. Όσον αφορά το πότε εμφανίστηκε στην περιοχή και άρχισε να καλλιεργείται, οι απόψεις διίστανται. Κάποιοι εκτιμούν ότι πρόκειται για την Καπνία άμπελο, που αναφέρουν οι αρχαίοι συγγραφείς, ενώ σύμφωνα με μία άλλη εκδοχή, την έφεραν οι Βαυαροί επί Όθωνα και πρόκειται για μια παραλλαγή είτε της ιταλικής ποικιλίας Traminer, είτε της γαλλικής Gewurztraminer. Το σίγουρο είναι ότι αποτελεί τέκνο της Αρκαδίας και άρχισε να ακούγεται την δεκαετία του 60, από την ιστορική οινοποιία Καμπά. Το μπαμ της στην αγορά έγινε, όμως, αργότερα την δεκαετία του 90 με πρωτοστάτη τον Κωνσταντίνο Αντωνόπουλο. Στις μέρες μας, στην αγορά υπάρχουν αρκετές Μαντινείες και ακόμα περισσότερο κρασιά από την ποικιλία Μοσχοφίλερο.
Μοσχοφίλερο...ΠΟΠ Μαντίνεια
Το ιδιαίτερο μικροκλίμα του οινοπεδίου της Μαντινείας, διαφοροποιεί τα χαρακτηριστικά της ποικιλίας σε σχέση με την υπόλοιπη Πελοπόννησο. Έτσι, το φιλέρι που καλλιεργείται στην Πελοπόννησο μεταβάλλεται σε Μοσχοφίλερο στη Μαντινεία και από το 1971 είναι χαρακτηρισμένο ΠΟΠ. Η συγκεκριμένη ζώνη ΠΟΠ έκτασης περίπου 1000 εκταρίων, περιλαμβάνει μία ευρύτερη περιοχή, στο κεντρικό ανατολικό τμήμα της Αρκαδίας, ανάμεσα στα βουνά του Πάρνωνα στα ανατολικά και του Μαίναλου στα δυτικά, με αποτέλεσμα να εναλλάσονται επίπεδες εκτάσεις με μικρούς λοφίσκους, μέχρι μεγάλα υψόμετρα με έντονες κλίσεις.
Τα κρασιά ΠΟΠ Μαντινείας που προκύπτουν, παρά τις επιμέρους διαφορές και το ανοιχτό μοβ χρώμα των σταφυλιών τους, είναι λευκά ξηρά και έχουν στη μύτη αρώματα τριαντάφυλλου και νότες λεμονανθών, ενώ το στόμα τους είναι ελαφρύ, με ανεβασμένη οξύτητα και πικάντικο τελείωμα. Μια σύνθεση, που σε συδυασμό με την προσιτή τιμή τους τα καθιστά ασφαλή επιλογή για το καθημερινό τραπέζι. Από το 2012 προστέθηκαν επίσης με ονομασία προέλευσης και αφρώδεις οίνοι, εμπλουτίζοντας την γκάμα αλλά και την απόλαυση, με ευχάριστα κρασιά.
Οίνοι που παράγονται από Μοσχοφίλερο
Το ζωηρό Μοσχοφίλερο, εκτός από τις ετικέτες ΠΟΠ Μαντινείας χρησιμοποιείται και σε άλλες περιοχές για την παραγωγή λευκών και ροζέ οίνων και συχνά συμμετέχει σε χαρμάνια (ανάμεσά τους και πολλά ΠΓΕ κρασιά), που τα «ανεβάζει» με το μοναδικό άρωμά του. Γνωστοί κλώνοι που καλλιεργούνται σήμερα είναι το μαυροφίλερο -που παράγει κρασιά με υψηλό αλκοολικό βαθμό και πολύ καλές οξύτητες- το ξανθοφίλερο, το ασπροφίλερο και το κοκκινοφίλερο, που χαρακτηρίζονται από χαμηλό αλκοολικό βαθμό και υψηλή οξύτητα και γι αυτό το λόγο χρησιμοποιούνται κυρίως για την παραγωγή αφρωδών κρασιών.
Οι παραγωγοί και τα κρασιά
Ο ικανός αριθμός επισκέψιμων οινοποιείων στην περιοχή της Μαντίνειας, αποτελεί μια εξαιρετική αφορμή εξόρμησης για τους οινόφιλους. Εκτός από παραδοσιακούς και ενδιαφέροντες οινικούς χώρους μέσα στη ζώνη ΠΟΠ Μαντινεία, βρίσκεται ο ομώνυμος αρχαιολογικός χώρος και από τις βόρειες παρυφές της περνά ο δρόμος προς τους όμορφους προορισμούς όπως η Γορτυνία, το όρος Μαίναλο, το χιονοδρομικό κέντρο Οστρακίνα και οι πανέμορφοι οικισμοί Δημητσάνα, Στεμνίτσα, Καρύταινα και Βυτίνα. Ας κάνουμε λοιπόν τις διαδρομές, μαζί με ένα ποτήρι από τα καλύτερα κρασιά της περιοχής...
Αμπελώνες Καλογερόπουλου
Ο Πέτρος Καλογερόπουλος, είναι καλλιεργητής από κούνια. Σε όλη του τη ζωή ασχολείται με το αμπέλι και κατ' επέκταση με το κρασί. Πριν πολλά χρόνια, αυτή η σχέση ολοκληρώθηκε με τη δημιουργία ενός μικρού, όμως άρτιου οινοποιείου, στη καρδιά της Μαντινείας. Η προσπάθειά του έκανε αίσθηση στο χώρο του κρασιού και η γνωστή ελληνική εταιρεία ΄΄Ελληνικά Κελάρια Οίνων΄΄ το 2004 προχώρησε σε σημαντικές επενδύσεις, μετατρέποντας τους Αμπελώνες Καλογερόπουλου και το οινοποιείο στα πιο σύγχρονα της περιοχής. Εμείς, από τα κρασιά που δοκιμάσαμε ξεχωρίσαμε μεταξύ άλλων τo Μοσχοφίλερο 2013. www.kalogeropoulos-wine.gr
Μοσχοφίλερο 2013
ΠΟΠ Μαντινεία Λευκό, Ποικιλία Μοσχοφίλερο
Κιτρινοπράσινο με ελάχιστες ροδί αποχρώσεις. Έντονα και καθαρά αρώματα, αρκετά σύνθετα κυρίως φρέσκων κίτρινων φρούτων με ελαφριές φυτικές νότες και νύξεις μήλου, μέντας και τριαντάφυλλου. Στόμα ελαφρύ και αρκετά γλυκό, με ικανοποιητική οξύτητα, που εμφανίζεται σταδιακά. Επίγευση σχετικά σύντομη. 80/100 (καλό)
Κτήμα Καλόγρη
Ο Ευάγγελος Καλόγρης μετέτρεψε το παλιό αρχοντικό της οικογένειας, που βρίσκεται στον οικισμό Κάψια της Αρκαδίας από το 1890, σε ένα πανέμορφο παραδοσιακό οινοποιείο. Κάθε χώρος είναι επιμελημένος με υλικά του τόπου και η συνολική αρχιτεκτονική συμβαδίζει με τον πετρόκτιστο οικισμό της περιοχής. Εννοείται, ότι είναι επισκέψιμο και μάλιστα η αίθουσα γευσιγνωσίας είναι από αυτές που ξεχωρίζουν για την καλαισθησία τους. Εκεί, μπορείτε να δοκιμάσετε όλα τα κρασιά του κτήματος, που προέρχονται από βιολογική καλλιέργεια. Εμείς, από τα κρασιά που δοκιμάσαμε ξεχωρίσαμε μεταξύ άλλων τη Μαντινεία 2013, www.ktimakalogri.gr
Μαντινεία 2013
ΠΟΠ Μαντινεία Λευκό, Ποικιλία Μοσχοφίλερο
Πολύ ανοιχτό κίτρινο. Στη μύτη ελαφριά αρώματα αποξηραμένου τριαντάφυλλο και ώριμου κίτρινου φρούτου. Στόμα λεπτό με καλή ισορροπία και μεσαία οξύτητα. 77/100 (ενδιαφέρον)
Μπουτάρης Οινοποιητική
Το 1991 η εμβληματική εταιρεία Μπουτάρης Οινοποιητική επεκτείνεται στην περιοχή της Μαντινείας, μέσα από την ιστορική οινοποιία Καμπά. Το οινοποιείο βρίσκεται λίγο έξω από την Τρίπολη και αποτελεί μέχρι σήμερα ένα από τα πιο οργανωμένα της περιοχής. Οι ιδιόκτητοι αμπελώνες 700 στρεμμάτων, απλώνονται σε υψόμετρο 650m και το μεγαλύτερο μέρος τους καλύπτεται από τη γηγενή ποικιλία Μοσχοφίλερο, ενώ σε μικρότερες εκτάσεις καλλιεργούνται οι ποικιλίες Gewurztraminer και Chardonnay. Ο όμιλος Μπουτάρη έχει συμβάλει σημαντικά στη διαφύλαξη και στην ανάδειξη του Μοσχοφίλερου. Εμείς, από τα κρασιά που δοκιμάσαμε ξεχωρίσαμε μεταξύ άλλων το Μοσχοφίλερο Μπουτάρη 2013. www.boutari.gr
Μοσχοφίλερο Μπουτάρη 2013
ΠΟΠ Μαντινεία Λευκό Ποικιλία Μοσχοφίλερο
Κίτρινο λαμπερό. Έντονη και σύνθετη μύτη με αρώματα λεμονιού, περγαμόντου, τριαντάφυλλου, λουκουμιού, μέντας και ορυκτές νότες. Στόμα γεμάτο με γλύκα, ωραία και καλά ενσωματωμένη οξύτητα, που το ισορροπεί. Επίγευση λεμονάτη με μεγάλη αρωματική διάρκεια. 85/100 (πολύ καλό)
Οινοποιείο Γιαννοπούλου
Το επισκέψιμο οινοποιείο Γιαννοπούλου βρίσκεται στο Ζευγολατιό Αρκαδίας, στους πρόποδες του Αγ. Νικολάου Βαρσών. Η οικογένεια Γιαννοπούλου είχε πάντα αδυναμία στο κρασί, με αποτέλεσμα το 1995 να αγοράσει ένα παλιό και εγκαταλειμμένο οινοποιείο και να του δώσει ζωή. Στόχος τους ήταν και παραμένει μέχρι σήμερα, η παραγωγή ποιοτικών κρασιών, που εκφράζουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την τυπικότητα της ζώνης ΠΟΠ Μαντινεία. Γι αυτό το λόγο, οι ιδιόκτητοι αμπελώνες τους, στις στρατηγικές θέσεις Μαντινείας και Τεγέας, καλλιεργούνται με πολύ φροντίδα και μεράκι. Τα κρασιά που κυκλοφορούν στην αγορά, εκτός από τη κλασική Μαντινεία, συνθέτονται και από άλλες ποικιλίες, κυρίως Chardonnay, Cabernet και Merlot. Εμείς, από τα κρασιά που δοκιμάσαμε ξεχωρίσαμε μεταξύ άλλων τη Μαντινεία 2013. www.giannopoulouwines.gr
Μαντινεία 2013
ΠΟΠ Μαντινεία Λευκό Ποικιλία Μοσχοφίλερο
Κίτρινο ανοιχτό. Μύτη τυπική, με γλυκό τριαντάφυλλο, μέντα και ελαφριές ορυκτές νότες. Στόμα γεμάτο με γλύκα, οξύτητα που του δίνει ζωντάνια και το ακολουθεί σταθερά στην επίγευση. 80/100 (καλό)
Οινοποιείο Τρούπη
Η ενασχόληση της οικογένειας Τρούπη με το κρασί ξεκινάει από τα μέσα της δεκαετίας του 70, όταν καλλιεργούσαν αμπέλια κυρίως για την εμπορεία των προϊόντων. Τα τελευταία χρόνια ο Τάσος Τρούπης, σε συνεργασία με τα υπόλοιπα μέρη της οικογένειας, δημιούργησε μια ολοκληρωμένη μονάδα παραγωγής και οινοποίησης, παντρεύοντας την εμπειρία για το αμπέλι, με την αγάπη για το καλό κρασί. Το οικογενειακό οινοποιείο είναι τοποθετημένο στην περιοχή Φτέρη, σε υψόμετρο 700m. Εκεί βρίσκονται και οι αμπελώνες Τρούπη, όπου πρωταγωνιστεί η ποικιλία Μοσχοφίλερο. Τα κρασιά τους είναι σύγχρονα και ευχάριστα. Από αυτά που δοκιμάσαμε, ξεχωρίσαμε μεταξύ άλλων τη Μαντινεία Τρούπη 2013, www.troupiswinery.gr
Μαντινεία 2013
ΠΟΠ Μαντινεία Λευκό Ποικιλία Μοσχοφίλερο
Κίτρινο μεσαίου βάθους. Μύτη με λεμονάτη αίσθηση, φρέσκο κίτρινο φρούτο και ορυκτές αναφορές. Στόμα γεμάτο, με αισθητό διοξείδιο, αρκετή οξύτητα, καλή ισορροπία και διάρκεια. Επίγευση καραμέλας λεμόνι. 84/100 (καλό)
Κτήμα Τσέλεπου
Μετά από σχολαστική μελέτη του αρκαδικού αμπελώνα, που κράτησε περίπου δέκα χρόνια, ο Γιάννης Τσέλεπος το 1985 επέλεξε τελικά τις ανατολικές πλαγιές του Πάρνωνα, για την εγκατάσταση του κτήματος Τσέλεπου. Σήμερα, οι ιδιόκτητοι αμπελώνες αγγίζουν τα 750m, είναι φυτεμένοι κυρίως με Μοσχοφίλερο και βρίσκονται σε συνεχή παρακολούθηση. Ο Γιάννης Τσέλεπος συγκαταλέγεται στους εμβληματικούς οινοποιούς, που συνδυάζουν το πάθος για την αρκαδική γη και την τέχνη της οινοποίησης. Η γκάμα των κρασιών του κτήματος είναι μεγάλη, ιδανική για όλα τα οινικά γούστα και περιλαμβάνει μερικά κρασιά, που έχουν γράψει ιστορία. Εμείς, από τα κρασιά που δοκιμάσαμε ξεχωρίσαμε μεταξύ άλλων το Blanc de Gris 2013 www.tselepos.gr
Blanc de Gris 2013
ΠΓΕ Αρκαδία Λευκό
Ποικιλία Μοσχοφίλερο, Ελαφρότατα ροδί. Μύτη που παραπέμπει σε Gewurztraminer με το τριαντάφυλλο και το λίτσι να συνυπάρχουν αρμονικά. Εξαιρετική ένταση και διάρκεια αρωμάτων. Στόμα πλούσιο με καλή οξύτητα, που το ισορροπεί και ευχάριστο νεύρο που διατηρείται μέχρι την επίγευση. 91/100 (εξαιρετικό)
Κτήμα Σπυρόπουλου
Η οικογένεια Σπυρόπουλου έχει πολύ στενούς δεσμούς με το αμπέλι και τον οίνο από τα τέλη του 19ου αιώνα Το πρώτο της οινοποιείο είναι στην καρδιά της Αρκαδίας στην πολυάμπελο Μαντινεία, σε υψόμετρο 650 μέτρα και σχεδιάστηκε το 1987 από τον καθηγητή της Αρχιτεκτονικής του ΑΠΘ Δρ. Αργύρη Πετρονώτη. Το ατού του είναι ότι βρίσκεται μέσα στους ιδιόκτητους αμπελώνες, όπου καλλιεργείται βιολογικά το Μοσχοφίλερο. Το δεύτερο οινοποιείο βρίσκεται, επίσης, καταμεσής ενός αμπελώνα 110 στρεμμάτων, φυτεμένου αυτή τη φορά με Αγιωργίτικο. Τα κρασιά της οικογένειας είναι γνωστά για την value for money αξία τους και αποτελούν μια καλή πρόταση για το καθημερινό τραπέζι. Εμείς, από τα κρασιά που δοκιμάσαμε ξεχωρίσαμε μεταξύ άλλων το Φρουροί των Αμπελιών 2012. www.domainespyropoulos.gr
Φρουροί των Αμπελιών 2012
ΠΟΠ Μαντινεία Λευκό Ποικιλία Μοσχοφίλερο
Κίτρινο μεσαίο βάθους. Στη μύτη αρώματα μέντας και ώριμου κίτρινου φρούτου με ελαφριές νύξεις τριαντάφυλλου. Στόμα γεμάτο με ωραία οξύτητα και ευχάριστο τελείωμα. 83/100 (καλό)
