Στα μέσα της δεκαετίας του 1980 πρωτοδοκιμάσαμε τα κρασιά από τη Νότια Αφρική. Ήταν ακόμα η περίοδος του apartheid, η χώρα ήταν πλέον απομονωμένη από τη Δύση και οι οινοποιοί της (όλοι λευκοί) είχαν χρόνια να παρακολουθήσουν τις εξελίξεις στον κόσμο του κρασιού. Τα κρασιά ήταν υπερβολικά rustiques και, επιπλέον, κανείς δεν τα αγόραζε, για λόγους δημοκρατικής αλληλεγγύης. Αφήστε που η Δύση είχε τότε επιβάλει εμπάργκο στις πωλήσεις κάθε είδους νοτιοαφρικανικών προϊόντων.
Κι όμως, δοκιμάζοντας ακόμα κι εκείνα τα άτεχνα, «πράσινα», rustiques κρασιά με τις επιθετικές ταννίνες και το «περίεργο» φρούτο ένιωθες ότι διατηρούσαν κάτι το ευρωπαϊκό. Γιατί, αν σκάλιζες λιγάκι, θα μάθαινες ότι όλο το concept και η διαδικασία παρασκευής τους ήταν ευρωπαϊκά. Μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι η Νότια Αφρική κατακτήθηκε από τους ολλανδικής προέλευσης Boers, οι οποίοι μετά αυτοονομάστηκαν Afrikaaners, και τους Βρετανούς, αλλά και ότι υπήρχε πολύ ισχυρή παρουσία Γάλλων Ουγενότων (διαμαρτυρομένων), οι οποίοι κατέφυγαν στη χώρα για να γλιτώσουν τη σφαγή από τους καθολικούς. Μία από τις σημαντικότερες, εξάλλου, οινοπαραγωγικές περιοχές της Νότιας Αφρικής είναι η Franschoek («Γαλλική Γωνιά» στα Afrikaans).
Από τότε όλα έχουν αλλάξει ριζικά στη συναρπαστική και πανέμορφη αυτή χώρα. Το apartheid αποτελεί εφιαλτικό παρελθόν και τα κρασιά πια δεν έχουν, ευτυχώς, καμία σχέση με τα άτεχνα κατασκευάσματα του τότε. Η αμπελοοινική πρόοδος, από τότε που «άνοιξε» η χώρα, ήταν εντυπωσιακή – πολύ περισσότερο αλματώδης και ταχεία απ’ ό,τι σε οποιαδήποτε άλλη οινοπαραγωγική χώρα. Τα κρασιά της Νότιας Αφρικής έχουν βελτιωθεί κατακόρυφα και, για να ομολογήσουμε την αδυναμία μας, αποτελούν την πρώτη μας, μετά τα ευρωπαϊκά, προτίμηση. Καμία χαρά όμως δεν παραμένει «καθαρή», γιατί η κατακόρυφη ποιοτική βελτίωση συνοδεύτηκε από απώλεια του ευρωπαϊκού τους χαρακτήρα και υποταγή στη σαγήνη των Σειρήνων του Νέου Κόσμου.
Όπως διαπιστώσαμε και στη γευσιγνωσία που ακολουθεί, αποτελεί πλέον συνηθισμένο φαινόμενο –σχεδόν κοινό τόπο– όλα τα νοτιοαφρικάνικα κρασιά να είναι ιδιαίτερα βαθύχρωμα, υψηλόβαθμα σε αλκοολικό τίτλο, οι ταννίνες τους να είναι λίγο πολύ απαλές και συχνά «γλυκές» και σε πάρα πολλά κρασιά να είναι αισθητή η παρουσία του αμερικάνικου βαρελιού με τα εμφανή αρώματα βανίλιας και ινδικής καρύδας.
Ήταν, λοιπόν, μία γευστική δοκιμή γεμάτη αντιφάσεις. Χαρά, καταρχάς, που θα δοκιμάζαμε τόσο πολλά νοτιοαφρικάνικα κρασιά και λύπη γιατί έλειπαν από τη δοκιμή μας δύο από τα σημαντικότερα οινοποιεία της Νότιας Αφρικής: το ιστορικό Groot Costantia (ιδρύθηκε από Ολλανδούς γύρω στο 1660!) και το σπουδαίο Fairview (εισάγονται και τα δύο στην Ελλάδα). Πολύ, μα πολύ μεγάλη, χαρά και περηφάνια, γιατί μέγας θριαμβευτής της γευσιγνωσίας μας αναδείχτηκε το ολοκαίνουριο νοτιοαφρικάνικο οινοποιείο Escapades, το οποίο ανήκει σε τρεις σπουδαίους Έλληνες (τον Βαγγέλη Γεροβασιλείου, τον Βασίλη Τσακτσαρλή και τον Τάκη Σολδάτο), αλλά και κάποια «δυσφορία», διότι –όπως πολύ σωστά επισήμανε ο Αργύρης Τσακίρης– «ήταν μία άνιση γευσιγνωσία, με πολλές διακυμάνσεις ποιότητας.
Πράγματι, ενώ υπήρξαν σπουδαία κρασιά (δείτε π.χ. τα δύο κρασιά της Escapades στη δεύτερη και τέταρτη θέση, ή τα επίσης έξοχα πρώτο και τρίτο), συνέβη παράλληλα να βρούμε κρασιά που διακρίνονταν για την τραχύτητα και τις ενδείξεις rusticite΄. Χαρήκαμε, ακόμη, για το υψηλότατο επίπεδο των κορυφαίων κρασιών, αλλά παραξενευτήκαμε που αρκετά κρασιά πασίγνωστων και καλών οινοποιείων συμπεριφέρθηκαν «παράξενα».
Πολύ θετικό στοιχείο της γευσιγνωσίας ήταν αναμφίβολα η πολύ ενδιαφέρουσα ποικιλομορφία στιλ και προσωπικοτήτων των κρασιών, αλλά και το κορυφαίο επίπεδο των τεσσάρων πρώτων. Και, τελικά, βρεθήκαμε σε μία καταπληκτική συγκυρία. Γιατί δεν είχαμε να κάνουμε με κρασιά κατάλληλα μόνο για κρέατα στη σχάρα, για μπάρμπεκιου ή –γενικώς– για πλούσια πιάτα κρέατος. Εδώ που βρισκόμαστε, με την άνοιξη στο φόρτε της, τέτοια κρασιά πάνε μια χαρά και με όλα σχεδόν τα πιάτα του ελληνικού Πάσχα. Λίγο το έχετε;
Stellenbosch Escapades Merlot 2006
Μαυροκόκκινο χρώμα. Πυκνή μύτη με αρώματα λουλουδιών, βιολέτας, κέδρου και κυπαρισσόμηλου, φρούτων (φραγκοστάφυλο, βύσσινο) και καλά ενσωματωμένα αμυλούχα αρώματα. Ωραίες μετρημένες ταννίνες, πληθωρικό αλκοόλ και ανάλογα έντονη καλά ζυγισμένη οξύτητα, βανίλια που ακτινοβολεί, σε ένα σύνολο όπου τα έντονα χαρακτηριστικά θέλουν χρόνο. (Οινόκοσμος, 210 9212205)
Βαθμολογία: 89,4/100
Raka Biography Shiraz 2005
Χρώμα μαυροκόκκινο με ιώδεις αποχρώσεις. Βαθύ φρούτο, βύσσινο και βατόμουρο, που αρωματίζουν την καραμέλα γάλακτος, η οποία εκπέμπει σε αφθονία αίσθηση βανίλιας και σοκολάτας, μέντας και βιολέτας. Στόμα πλούσιο και έξυπνα αρμονικό, αφού στηρίζεται στη διάρκεια και όχι στην ένταση, με φρουτένιες ταννίνες που έχουν βάθος και υποστηρίζονται από την ωραία οξύτητά του. Το σύνολο εμφανίζει εξαιρετική δομή και μακριά επίγευση. (Τηλέμαχος Cellar, 210 8074015, 6976977888)
Βαθμολογία: 90,2/100
DeTrafford wines Cabernet Sauvignon 2005
Μαυροκόκκινο με λίγες κεραμιδιές αποχρώσεις. Αρώματα σε ωραίο συνδυασμό από φρούτα σε αλκοόλ, βανίλια, έξυπνη ευγενική φυτικότητα, πιπέρι και σοκολάτα με δαμάσκηνα. Στόμα υπερπληθωρικό με άφθονο αλκοόλ, εκχύλισμα που μασιέται σαν φρούτο και κρύβει με επιδεξιότητα τις στιβαρές ταννίνες του. Τεράστια επίγευση. (Τηλέμαχος Cellar, 210 8074015, 6976977888)
Βαθμολογία: 89,2/100
Stellenbosch Escapades Pinotage 2006
Σκούρο κόκκινο με νεανικές ιώδεις αποχρώσεις. Αρώματα βαθιά και πυκνά από καφέ και κέδρο και πολύ πυκνό φρούτο (φραγκοστάφυλο). Στόμα γεμάτο, με μεγάλη διάρκεια, λίγο σκληρές ταννίνες που θέλουν χρόνο, και γλύκα αλκοόλ που χρειάζεται κι αυτό το χρόνο του για να δέσει με τα υπόλοιπα στοιχεία του κρασιού. (Οινόκοσμος, 210 9212205)
Βαθμολογία: 89/100
Rupert & Rothschild, Baron Edmond 2001 Vintage
Μαύρο με καφετιές προς την ωρίμανση αποχρώσεις. Πυκνό άρωμα με ανθώδη τύπο όπου προεξάρχουν η βιολέτα και η γαρδένια, μπαχαρικές νότες και καπνό σε έναν ενδιαφέροντα και κομψό συνδυασμό. Στόμα γεμάτο που αποφεύγει την υπερβολή, στρογγυλό και αρμονικό, με σαρκώδεις ταννίνες βουτηγμένες στο φρούτο. (Οινέας Wine Club, 210 8076700)
Βαθμολογία: 88,8/100
Vergelegen Cabernet Sauvignon 2004
Βαθύ ερυθρό. Καθαρά αρώματα φρούτου (φραγκοστάφυλο) και κέδρου που του δίνει ντελικάτη φυτικότητα και βανίλια. Στόμα πλούσιο, βελούδινο και ζουμερό, εξαιρετική δομή, με γλύκα και θερμότητα να ισορροπείται από την οξύτητα. Πληθωρική επίγευση χάρη στις ταννίνες που έχουν αισθητή παρουσία και διάρκεια. (Οινόκοσμος, 210 9212205)
Βαθμολογία: 86,6/100
Stellenbosch Escapades, Shiraz 2006
Μαύρο με ιώδεις αποχρώσεις. Άφθονο φρούτο, βύσσινο και δαμάσκηνο, με μπαχαρικές νότες, καφέ, κέδρο και πιπέρι, ελαφρά ανθώδες σε τόνους γιασεμιού. Στόμα πλούσιο με πληθωρικό αλκοόλ που του χαρίζει γλύκα και πολύ έντονες ταννίνες που του δίνουν σκληρούτσικη νοστιμιά, απαιτώντας χρόνο. (Οινόκοσμος, 210 9212205)
Βαθμολογία: 86,2/100
Jordan 2004 Stellenbosch Cabernet Sauvignon
Μεσαίου βάθους ερυθρό χρώμα. Αρώματα καφέ και μπαχαρικών, πιπεριού με ελαφρά αίσθηση δέρματος, από φρούτα δαμάσκηνα και βύσσινα που έχουν πάρει τη μορφή μαρμελάδας, και καραμέλα γάλακτος. Στόμα θερμό και αρκετά γεμάτο, με ωραία οξύτητα και καλής ποιότητας ταννίνες που δίνουν δυναμισμό στην επίγευση. (Οινόκοσμος, 210 9212205)
Βαθμολογία: 85,2/100
Delheim Grand Reserve 2003
Βαθύ ερυθρό με ιώδεις νεανικές ανταύγειες. Αρώματα φρέσκου φρούτου με ικανοποιητική ένταση, σε συνδυασμό με πιο ώριμα μαρμελάδας και έντονη αίσθηση σοκολάτας, καφέ και βαρελιού με τη βανίλια του. Στόμα καλοδομημένο, γεμάτο και γλυκόπιοτο, με υψηλό αλκοόλ ζυγισμένη οξύτητα και ζωηρές, ζουμερές ταννίνες. (Οινόκοσμος, 210 9212205)
Βαθμολογία: 85/100
Anwilka Stellenbosch 2005
Χρώμα μαυροκόκκινο. Αρώματα φρούτου και λουλουδιών, λικέρ σοκολάτας με βοτανικό συμπλήρωμα γερανιού και μελανιού, αίσθηση ιωδίου και πράσινο πιπέρι. Στόμα πλούσιο και πληθωρικό, με στιβαρές ταννίνες και καλή οξύτητα που το ισορροπεί. Ωραία δομή και μεγάλη επίγευση. (Οινέας Wine Club, 210 8076700)
Βαθμολογία: 84,8/100
