Ο Port απαιτεί προσοχή και ευαισθησία, όπως άλλωστε και κάθε τύπος μεγάλου κρασιού που βρίσκεται σε εποχή Αναγέννησης, επεκτείνοντας γι’ αυτό την επιρροή και το ρόλο του. Προσοχή και Γνώση, για να μπορέσει κάποιος να το γνωρίσει, και ευαισθησία για να το εκτιμήσει και ταυτόχρονα να καταλάβει ότι πραγματικά μεγάλο κρασί δίνει μόνο η αφιλόξενη πλευρά της φύσης, η γη που φαίνεται «καταραμένη» και η σκληρή δουλειά του ανθρώπου.
Δυστυχώς, το Port, το οποίο διαθέτει όλα τα προσόντα και τις ιδιοτυπίες του πραγματικά μεγάλου, δεν κατόρθωσε (όπως κατάφεραν άλλοι τύποι γλυκών κρασιών) να τιμηθεί με την ιδιότητα του «Rex Vinorum-Vinum Regis» («Βασιλιάς των Κρασιών, Κρασί για Βασιλείς»). Αυτή την παράλειψη προσπαθούμε να επανορθώσουμε, δικαιολογώντας παράλληλα τη φαινομενικά περιορισμένη επιλογή κρασιών της γευστικής δοκιμής που ακολουθεί.
Στην πραγματικότητα, αυτό που πρέπει αρχικά να ξέρουμε, για να καταλάβουμε και να εκτιμήσουμε το Port (πέρα από το γεγονός ότι η γλύκα του επιτυγχάνεται με τη διακοπή της ζύμωσης του κρασιού χάρη στην προσθήκη brandy), είναι ότι οι βασικές του κατηγορίες είναι δύο: οι τύποι κρασιού που παλαιώνουν στο βαρέλι και εκείνοι που περνούν πολύ περισσότερο χρόνο στη φιάλη. Δεν θα ήταν, επίσης, καθόλου άσχημο να θυμόμαστε ότι σχεδόν όλοι οι τύποι Port (ακόμη και το μεγαλειώδες Vintage) είναι χαρμάνια κρασιών από αμπέλια ή εσοδείες, αλλά και ότι η Αναγέννηση του Port οφείλεται κατά πολύ και στην επέκταση της σχέσης του Ruby και του Tawny με την κουζίνα.
Επειδή λοιπόν το πλαίσιο μιας γευστικής δοκιμής είναι πάντοτε συγκεκριμένο, ήταν ανάγκη η «δικαιοσύνη» μας να συνοδεύεται από αντιπροσωπευτικότητα. Κι έτσι, η ομάδα μας στρώθηκε να δοκιμάσει δεκατέσσερα «μόλις» κρασιά, αλλά τι κρασιά! Vintage (χρονολογημένα) κατ’ αρχάς, νέα βέβαια σε ηλικία, αφού ο τύπος αυτός (κυκλοφορεί μόνο όταν η εσοδεία είναι εξαιρετική) που παλαιώνει κυρίως στο μπουκάλι και χρειάζεται τουλάχιστον μία δεκαπενταετία για να ξεδιπλώσει τη χάρη του, είναι η απόλυτη έκφραση του μεγαλείου. Σας προσφέρουμε επίσης και Tawny δέκα ετών, μια και ο τύπος αυτός είναι ο πλέον αντιπροσωπευτικός της παλαίωσης σε βαρέλι και βρίσκεται ευκολότερα στην ελληνική αγορά.
Ήταν λοιπόν μία από τις πιο συναρπαστικές γευστικές δοκιμές που είχαμε ποτέ, αν και μικρής σχετικά χρονικής διάρκειας. Συναρπαστική, γιατί τα Tawnies αποδείχτηκαν τόσο καλά, ώστε μετά τη γευσιγνωσία ο Πάνος Δεληγιάννης απόλαυσε λίγο δεκάχρονο (πικάντικο και καρυδάτο) Niepoort με το πούρο του, αλλά και επειδή τα Vintage είχαν πραγματικά εντυπωσιακά χαρακτηριστικά: υπέροχο φρούτο και στιβαρές, ώριμες ταννίνες.
Πιθανότατα, όπως θα δείτε και από τις σημειώσεις και την αξιολόγησή μας, η εσοδεία 2003 να είναι ακόμη πιο ενδιαφέρουσα από το 2000. Το Taylor’s από το 2000 και το Fonseca του 2003, αν και τόσο διαφορετικά, ήταν τόσο καλά και τα δύο που ισοβάθμισαν (πράγμα σπάνιο στις γευσιγνωσίες μας) στην πρώτη θέση. Πρωταθλητής παραγωγών αναδείχτηκε ο σπουδαίος Dirk Niepoort, δεδομένου ότι και το Tawny του και το Vintage κατέκτησαν κορυφαίες θέσεις.
Μικρή συμβουλή: Vintage και γευστική συνοδεία δεν είναι καλό ζευγάρι. Αν παρ’ όλα αυτά επιμένετε, μπορείτε σε ακραία περίπτωση να δώσετε στο Vintage το πολύ πολύ λίγα άψητα και ανάλατα cashew nuts. Γαστρονομία και Port σημαίνει κυρίως Tawny.
Fonseca Porto Vintage 2003
Μαύρο, με ελάχιστο ιώδες. Πυκνό άρωμα, πολύ φρέσκο και εξαιρετικά συμπυκνωμένο, κερασιού Βοδενών, δαμάσκηνου – στην αρχή της εξέλιξης του, όπως αφήνει να εννοηθεί η υποψία καπνίσματος και καφέ που μόλις έχει αρχίσει να δημιουργείται. Στόμα πλούσιο και παχύ, με έξοχη οξύτητα, εξαιρετική δομή και συμπύκνωση, και ταννίνες ενσωματωμένες στη γλύκα: ένα σύνολο που θέλει χρόνο για να ξεδιπλώσει τις αρετές του. (Αίολος, 210 9887341)
Βαθμολογία: 94,50/100
Taylor’s Vintage Port 2000
Μαύρο, με ιώδεις άκρες. Πυκνό φρούτο πολύ πληθωρικό και νεανικό, με νότες ανθώδεις (βιολέτα), κόκκινων φρούτων, μαρμελάδας- βύσσινο, ξερών δαμάσκηνων, σύκου, βoτάνων, μπαχαρικών, μαύρου πιπεριού και καπνού. Στόμα πλούσιο, πολύ ισχυρό, με έξοχη δομή και ισορροπία αλκοόλης/οξύτητας, στυφάδα ταννινών που δίνει ζωντάνια, συμπύκνωση αρωμάτων με μακρύ τελείωμα καρυδιού/πιπεριού. Μακριά αναμένεται και η ζωή του. (Aμφίων ΑΕ, 210 7222522)
Βαθμολογία: 94,5/100
Croft Vintage Port 2003
Μαύρο, με ελάχιστο ιώδες στα άκρα. Αρώματα πυκνού κόκκινου φρούτου, με νότες λουλουδιών, πράσινου καρυδιού και φρέσκου αμύγδαλου, αλδεϋδικά και καραμέλας, σε ένα πυκνό, υποσχόμενο και ακόμη κλειστό σύνολο. Στόμα πλούσιο και γενναιόδωρο, με ωραία γλύκα πετιμεζιού που χωνεύει θαυμάσια την τονισμένη οξύτητά του και τις ισχυρές ταννίνες. (Αμφίων ΑΕ)
Βαθμολογία: 92,25/100
Niepοort Porto 10 Years Old Tawny
Λαμπερό κεραμιδί, διαυγές. Αρώματα πολύ κομψά και σύνθετα, ξηρών καρπών, κακάο, ξερών φρούτων. νότες καρυδιού, σταφίδας και ξερών δαμάσκηνων. Στόμα πλούσιο και ιδιαίτερα κομψό, άριστα ζυγισμένο, με γλύκα και ανάλογη οξύτητα που του δίνει ζωηράδα. οι ταννίνες παρούσες, να συμβάλουν στον πλούτο. (Οινόκοσμος, 210 9212205)
Βαθμολογία: 91/100
Niepoort Porto Vintage 2003
Μαύρο, με λίγο ιώδες στην άκρη. Αρώματα πυκνού, μαύρου και φρέσκου φρούτου, ανθώδη (βιολέτα), μελανιού, ξερών δαμάσκηνων, καλοψημένου κυδωνόπαστου και καβουρδισμένου καφέ. Στόμα πολύ αρμονικό, βελούδινο και γλυκό, με αισθητές ταννίνες που το στεγνώνουν ελαφρά. Οξύτητα που του χαρίζει ζωντάνια. (Οινόκοσμος)
Βαθμολογία: 90,75/100
Taylor’s Vintage Port 2003
Εξαιρετικά μαύρο. Σύνθετα αρώματα από πυκνό κόκκινο φρούτο, βύσσινο και δαμάσκηνο, καρυδάκι, καφέ, ξερά δαμάσκηνα, ανοιχτόχρωμο κυδωνόπαστο, σε ένα αρκετά εξελιγμένο σύνολο. Στόμα έντονα γλυκό και σιροπώδες, όπου η οξύτητα δεν είναι αρκετή να αντιμετωπίσει τις μια ιδέα στεγνές ταννίνες. (Αμφίων ΑΕ)
Βαθμολογία: 90/100
Niepoοrt Porto Vintage 2000
Μαύρο. Πυκνό και κομψό, με αρώματα φρέσκων κόκκινων φρούτων, βύσσινου και δαμάσκηνου και μια ιδέα από καρύδι γλυκό – αλλά ταυτόχρονα ανθώδες. Στόμα πλούσιο και γλυκό, με ικανοποιητική οξύτητα και στιβαρές ταννίνες που κοντράρουν τη γλύκα και την αλκοόλη και σίγουρα θα του χαρίσουν μακροβιότητα. Πιπεράτο τελείωμα. (Οινόκοσμος)
Βαθμολογία: 89,25/100
Silval Port Vintage 2000
Μαυροκόκκινο. Πυκνό, νεανικό άρωμα από κόκκινο φρούτο, φράουλα, αλλά και φρέσκο ντοματάκι με το φύλλο του, πράσινο καρύδι, ξύλο και ξηρούς καρπούς. Στόμα πλούσιο, γλυκό και σιροπώδες, με ελαφρά αιχμηρές ταννίνες που τονίζονται από την αισθητή του οξύτητα. (Λ. Δ. Χατζημιχάλης ΑΕ, 210 8076705)
Βαθμολογία: 89,25/100
Fonseca Port Vintage 2000
Σκούρο κόκκινο, με λίγο κεραμιδί στην άκρη. Αρώματα ώριμα καραμελωμένου μήλου, μαρμελάδας, κόκκινων φρούτων, ξύλου και ξηρών καρπών. αλδεΰδικές και ζωικές νότες, αλλά και ανθώδεις νύξεις. Στόμα με γλύκα και ωραίες ταννίνες, σε ένα κομψό σύνολο. (Aίολος)
Βαθμολογία: 88,5/100
Rozes Porto 10 Years Οld
Καφέ-πορτοκαλί, θολό χρώμα. Αρώματα καφέ, ζωικά και ευγενείς νότες δέρματος, ξερού σύκου, καρυδιού, ξηρών καρπών, άφθονου ξύλου, με το φρούτο κερασιού σε οινόπνευμα να διακρίνεται στο βάθος. Στόμα γεμάτο, γλυκό, με ωραία οξύτητα που του δίνει ζωηράδα, συγκρατημένες ταννίνες και καρυδάτο τέλος. (Aφοί Χάλαρη ΑΕ, 210 4935000)
Βαθμολογία: 87,25/100