Από καιρό είχε φανεί ότι μαζί με την αλματώδη βελτίωση μεμονωμένων κρασιών και τη θαυμάσια δουλειά ορισμένων παραγωγών, άρχισαν να διαμορφώνονται εξαιρετικά ενδιαφέρουσες καταστάσεις σε μερικές ζώνες Ονομασιών Προέλευσης (π.χ. και κυρίως, «Νεμέα»), αλλά και να επιβεβαιώνονται ως σπουδαίες ορισμένες περιοχές με πολύ ενδιαφέροντα terroirs (παράδειγμα, η Δράμα), που δεν καλύπτονται, ωστόσο, από το σύστημα των Ονομασιών Προέλευσης.
Τώρα λοιπόν που κυριολεκτικά το έδαφος προετοιμάστηκε μεθοδικά, συστηματικά, σωστά και αποτελεσματικά, ήρθε –επιτέλους– η ώρα των Μεγάλων Ελληνικών Κρασιών. Γιατί τα σπάνια κρασιά υψηλών φιλοδοξιών, για τα οποία σας λέγαμε στο προηγούμενο τεύχος του ΕΥ ΖΗΝ, είναι ο προάγγελος και ο προπομπός των μεγάλων κρασιών – των οποίων η άφιξη δεν πρέπει, κατά την εκτίμησή μας, να αργήσει και πάρα πολύ.
Το πραγματικά υψηλών φιλοδοξιών –και σύντομα μεγάλο– ελληνικό κρασί έχει και τις ιδιαιτερότητές του. Είναι σπάνιο, συνήθως μικρής παραγωγής και από συγκεκριμένα terroirs, δυσεύρετο και γι’ αυτό αρκετά ακριβό.
Παράλληλα, ακόμη και η διάθεσή του στην αγορά γίνεται με αρκετά ασυνήθιστο για τα ελληνικά δεδομένα τρόπο. Ακολουθείται είτε η πρακτική των πιστών πελατών και η μη αποδοχή νέων, είτε (κυρίως) το πολύ συνηθισμένο σε άλλες χώρες μοντέλο των allocations – της παραχώρησης δηλαδή πολύ μικρού αριθμού φιαλών, υπό την προϋπόθεση ο πελάτης να προμηθευτεί μεγαλύτερες ποσότητες από τα άλλα κρασιά του Κτήματος.
H ελληνική πραγματικότητα ίσως αργήσει να φτάσει το μεγάλο
Romane Conti (Bουργουνδία), τα μεγάλα και σπάνια Bordeaux (Petrus, Le Pin, Vallendraud), τα σπουδαία Grands Crus Chablis του Raveneau, το Hill of Grace (Henschke) από την Αυστραλία ή τα cult κρασιά από την Καλιφόρνια (Screaming Eagle, Harlan Estate, Marcassin, της σπουδαίας συμβούλου οινολόγου και παραγωγού Helen Turley). Η υιοθέτηση, ωστόσο, της λογικής της παραγωγής τους και η πρακτική εφαρμογή των ίδιων ακριβώς μεθόδων διανομής και διάθεσης προετοιμάζουν το έδαφος για τις μεγάλες στιγμές που κάποια στιγμή θα έρθουν.
Με αυτά τα χαρακτηριστικά υπόψη, σκεφτήκαμε να δοκιμάσουμε εκείνα τα κρασιά που, κατά τη γνώμη μας, εκφράζουν τους όρους «σπάνιο», «δυσεύρετο», «υψηλών φιλοδοξιών». Πρόκειται για κρασιά που λόγω της μικρής σχετικά παραγωγής τους αλλά και της υψηλής δημοφιλίας/κύρους τους γίνονται ανάρπαστα στις κάβες, ενώ οι οινοχόοι των καλύτερων εστιατορίων της χώρας διαγκωνίζονται για το ποιος θα εξασφαλίσει τις περισσότερες φιάλες για τη λίστα του εστιατορίου του.
Εμείς, εξετάσαμε προσεκτικά όλες τις περιπτώσεις, μιλήσαμε με καβίστες, παραγωγούς, σομελιέ αλλά και παθιασμένους καταναλωτές, και καταλήξαμε στη λίστα με τα πιο περιζήτητα ελληνικά κόκκινα κρασιά. τα λευκά, άλλωστε, δεν «παίζουν» ακόμα σε αυτή την κατηγορία. Δεν ήταν πολλά, «μόλις» δέκα, αλλά είμαστε βέβαιοι ότι σιγά σιγά θα εμφανιστούν κι άλλα.
Η παρουσίαση και η αξιολόγησή μας έγινε για να σας προτρέψει να τα αναζητήσετε από τώρα κιόλας, ώστε να αποφύγετε τον κίνδυνο να μην τα βρείτε στην αγορά το χειμώνα.
Κατά τη γευστική δοκιμή, διακρίναμε μια σειρά από ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά. Τα περισσότερα κρασιά, αν όχι όλα, ήταν εξαιρετικά καλοδομημένα – με καλή ποιότητα στιβαρών ταννινών. Αυτό βέβαια σημαίνει ότι η σωστή συνοδεία τους είναι πλούσια και αντιστοίχως στιβαρά, αναγκαστικά χειμωνιάτικα, πιάτα κρέατος.
Είδαμε, επίσης, ότι σχεδόν όλα θέλουν μετάγγιση σε καράφα και πολύ καλό αερισμό. Διαπιστώσαμε, επιπλέον, με μεγάλη χαρά, ότι η Νεμέα κυριάρχησε με την παρουσία και την ποιότητά της (Domaine Helios «Grande Reserv,», «4» του Αϊβαλή, «Μικροκλίμα» του Παπαϊωάννου και «Λαβύρινθος» του Σκούρα). Σας συνιστούμε, επίσης, αν βρείτε το «Vacchius Vinum» του Χατζημιχάλη, να το αερίσετε περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο – αν είστε ανυπόμονοι και δεν μπορείτε, όπως του αξίζει, να το παλαιώσετε κι άλλο.
Τέλος, μπορεί το ποιοτικό επίπεδο των κρασιών να ήταν αρκετά ομοιόμορφο και να μην υπήρξαν ελαττωματικά δείγματα, αλλά η υπεροχή της τριάδας των «πρωταθλητών» («Μαγικό Βουνό» του Νίκου Λαζαρίδη, «Αβαντίς Syrah ‘‘Collection’’» του Μούντριχα και «Μικροκλίμα» Παπαϊωάννου) ήταν σαφής και ξεκάθαρη.
Avantis Syrah Collection 2003
Οι 700 φιάλες του το χρόνο είναι κλεισμένες από τον Ανθίδη για 20 χρόνια. Μαυροκόκκινο. Πυκνό άρωμα από φρέσκο φρούτο, μαρμελάδα σύκο, δαμάσκηνο, μπαχάρι, σοκολάτα, βανίλια και δέρμα να συνυπάρχει. Στόμα πληθωρικό και βελούδινο, με άψογη δομή και έξοχες ταννίνες που κάνουν προοδευτικά την εμφάνιση τους, λαμπερή οξύτητα και χαρακτηριστική σοκολατένια επίγευση. (Ανθίδης, 210 6613920)
Βαθμολογία: 90,50/100
Μαγικό Βουνό 2002 / Νίκος Λαζαρίδης
Mε αυτή την ετικέτα των 20.000 φιαλών δημιούργησε την κατηγορία των «δυσεύρετων» κρασιών στην Ελλάδα. Σκούρο με κεραμιδί αποχρώσεις. Αρώματα σοκολάτας, καφέ, κουτιού πούρων, βανίλιας, κερασιού, σύκου, σταφίδας, μαύρων φρούτων και μια αιθέρια εσπεριδοειδής νότα που κάνει τη διαφορά. Πληθωρικό, αρμονικό, καλοζυγισμένο, με δυναμικές ταννίνες και πολύπλοκη επίγευση. Στο καλύτερο σημείο του. (Aίολος, 210 9887341 / Αφοί Τσελεπίδη, 310544802)
Βαθμολογία: 91,75/100
Μικροκλίμα 2001 / Κτήμα Παπαϊωάννου
Οι 3.500 φιάλες κατευθύνονται σε πολύ λίγα σημεία πώλησης, ώστε να υπάρχουν όλο το χρόνο. Βαθύ ερυθρό. Αρωματικός συνδυασμός όλων των ειδών των αρωμάτων, από βύσσινο και κεράσι, φρέσκα και ξερά φρούτα, σύκο, καπνό, κανέλα, μοσχοκάρυδο και πικρή σοκολάτα. Στόμα πλούσιο, με έξοχη δομή και ισορροπία, πολύπλοκο, με ισχυρές ταννίνες που του δίνουν μέλλον. (Ιντερβίνο, 210 2852903)
Βαθμολογία: 88,75/100
Κορμιλίτσα 2003 / Ευάγγ. Τσάνταλης
Οι 15.000 φιάλες που πάνε κατευθείαν στο Κρεμλίνο. Βαθύ ερυθρό. Πυκνή μύτη, με κόκκινα φρούτα, κέδρο, φουντούκι, καβουρδισμένη αίσθηση και καφέ σε περιβάλλον βανίλιας, καπνού, μοσχοκάρυδου και γαρίφαλου. Στόμα πληθωρικό και ταυτόχρονα κομψό, με πλούσιο αλκοόλ, ώριμες ταννίνες και επίγευση πικραμύγδαλου. (Ευάγγ. Τσάνταλης, 22950 22941-4)
Βαθμολογία: 88,25/100
Τριλογία 2004 / Κόκκαλης
Οκτώ χιλιάδες φιάλες σχεδόν αποκλειστικά για Γερμανία. Μαυροκόκκινο. Αρώματα γάλακτος, κακάο, ζωικές νύξεις, καμένη καραμέλα και ξηρά φρούτα, σε μια πληθωρική και συμπυκνωμένη μύτη. Στόμα αρμονικό, γενναιόδωρο και υπερπληθωρικό, με άφθονη αλκοόλη που το κάνει θερμό και αντίστοιχη οξύτητα. Μαλακές ταννίνες σ’ ένα σύνολο στα πρότυπα του Νέου Κόσμου. (Santa Maura, 210 7621984)
Βαθμολογία: 88,25/100
Vacchius Vinum 2003 / Κτήμα Χατζημιχάλη
1.500 φιάλες magnum μόνο για κείνους που θέλουν να το παλαιώσουν και 1.800 μικρές για τους πολύ βιαστικούς. Σκούρο ερυθρό. Αρώματα με άφθονο νεανικό, φρέσκο μαύρο φρούτο, έντονα τα στοιχεία του βαρελιού, με νύξεις από ζωικές νότες. Κλειστό ακόμη, θέλει χρόνο για να ξεδιπλώσει τα αρώματά του. Στόμα έξοχα δομημένο και πληθωρικό, με άφθονες ταννίνες, οι οποίες επίσης χρειάζονται χρόνο για να «αποσυμπιεστούν». (A. Δ. Χατζημιχάλης, 210 8076705)
Βαθμολογία: 87/100
Domaine Helios Grande Reserve 2003
Από τις 14.000 φιάλες, οι μισές πωλήθηκαν πριν από την κυκλοφορία του. Βαθύ ερυθρό. Μύτη πυκνή με σύνθετα αρώματα κερασιού, βύσσινο σε αλκοόλ, μαρμελάδα με γλυκά μπαχαρικά, βανίλια, κανέλα και κομψά ζωικά στοιχειά. Στόμα καλοδομημένο, ισχυρό, αυστηρό και σφιχτό, που χρειάζεται χρόνο για να χαλαρώσει. (Σεμέλη ΑΕ, 210 621811)
Βαθμολογία: 86,75/100
Λαβύρινθος Μέγας Οίνος / Σκούρας
400 φιάλες: ζητήστε τες πολύ έγκαιρα. Σκούρο κεραμιδί. Πληθωρική μύτη που χρειάζεται αερισμό για να ξεκλειδώσει αρώματα φρούτου - κέδρου. Άφθονες νότες βιολέτας, ξηρών καρπών, μπαχαρικών. Στόμα πλούσιο, με εύρωστες ταννίνες που χρειάζονται χρόνο για να στρογγυλέψουν. (Αίολος/Αφοί Τσελεπίδη, 2310 544802)
Βαθμολογία: 84,50/100
Τέσσερα 2003 / Αϊβαλής
Τετράκοσιες φιάλες, που τις παίρνουν όσοι προλάβουν. Μαύρο, ιώδες. Πυκνό άρωμα φρούτων, αλλά και αλδεϋδικές νότες που παραπέμπουν σε ώριμο κυδώνι, με νύξεις καρυδιού, και μια ιδέα φυτικό. Στόμα πληθωρικό και πλούσιο, με πολύ στιβαρή δομή και έντονες ταννίνες που το κάνουν σκληρό. (Χρ. Αϊβαλής, 693 4324302)
Βαθμολογία: 83,75/100
Alpha Οne 2003
Οι 4.700 φιάλες πωλούνται κατευθείαν από το οινοποιείο στο Αμύνταιο. Μαυροπόρφυρο. Αναγωγική αρχή που κάνει επιτακτικό έναν αρχικό αερισμό, πυκνό μαύρο φρούτο, πράσινο πιπέρι και ζωικές νότες σοκολάτας σε ένα σύνθετο σύνολο. Στόμα πλούσιο και συμπυκνωμένο, με καλής ποιότητας και πληθωρικές ταννίνες. (Ανθίδης / Αφοί Βουζουνεράκη, 2310 536868 / Κ. Βαβίτσας, 24310 62111-5)
Βαθμολογία: 83,50/100