Ο χρόνος που περνάει από την επιλογή της φιάλης που θα συνοδεύσει το γεύμα ή το δείπνο, μέχρι τη στιγμή που η τελευταία γουλιά της θα πέσει στο στόμα σας, σηματοδοτεί μια πραγματική μάχη, προκειμένου να μη γίνει το κάθε εκλεκτό κρασί… κρασάκι.
Το παν σε ένα κρασί είναι η σωστή θερμοκρασία. Εργαλεία: το ψυγείο (που έτσι και αλλιώς δεν μας απασχολεί, γιατί δεν χωράει στην ντουλάπα) και μια κυριλάτη σαμπανιέρα, που με την προσθήκη πάγου και νερού θα φέρει το κρασί μας στη σωστή θερμοκρασία.
Πώς όμως θα μετρήσουμε τους 8-10 βαθμούς ενός λευκού ή τους 16-18 ενός κόκκινου; Απαραίτητο εδώ το θερμόμετρο, προφανώς όμως όχι αυτό του πυρετού. Διαλέξτε ανάμεσα σε ένα τύπου «κολάρου» που αγκαλιάζει τη φιάλη και άρα δεν απαιτεί άνοιγμα της φιάλης, και σε ένα διαβαθμισμένο σε θερμοκρασίες κρασιού θερμόμετρο –υπάρχουν ακόμα και ψηφιακά– που όμως απαιτεί την επαφή με το υγρό. Προσωπική επιλογή, λόγω πολύ μεγαλύτερης ακρίβειας, το δεύτερο.
Το άνοιγμα της φιάλης είναι μια διαδικασία που σε ένα νεαρό κρασί μοιάζει ακίνδυνη ρουτίνα, σε ένα παλαιωμένο όμως, λεπτή επικίνδυνη επέμβαση. Έτσι, εκτός από αέρινες κινήσεις «παπατζή», ένα καλό ανοιχτήρι είναι must. Τα κλασικά, με τα χεράκια που ανυψώνονται «χαιρετώντας» σας κάθε φορά που ανοίγετε μια φιάλη, είναι απολύτως ακατάλληλα, το ίδιο και όλα που διαθέτουν πεπλατυμένη σπείρα. Η τελευταία, αντίθετα, θα πρέπει να είναι λεπτή, μυτερή, μακριά και στρόγγυλη σαν ελατήριο. Και για μη νιώσετε παραγκωνισμένοι, εσείς μπορείτε να διαλέξετε αν θα είναι σπαστό (τσέπης) ή επιτραπέζιο, καθώς επίσης χρώμα και σχέδιο!
Ατυχήματα με θρυμματισμένους φελλούς συμβαίνουν και στις καλύτερες οικογένειες οινοχόων, ιδιαίτερα με πολύ παλαιούς φελλούς. Εδώ χρειάζεστε ένα μεταλλικό χωνί με λεπτή μεταλλική σήτα (ποτέ, μα ποτέ δεν χρησιμοποιούμε φίλτρα καφέ ή βαμβάκια), και… καθαρίσατε!
Η παρουσίαση ενός κρασιού αφού έχει μεταγγιστεί σε καράφα, μεταμορφώνει –τουλάχιστον ψυχολογικά– ακόμα και το ταπεινότερο κρασί σε «μουράτο», πρωτοκλασάτο cru. Μιλώντας γευσιγνωστικά πάντως, μια πολύ φαρδιά στο κάτω μέρος της καράφα θα βοηθήσει ένα νέο κρασί να χάσει την επιθετικότητα και να αποκαλύψει τον αρωματικό του πλούτο. Μια στενόμακρη, αντίθετα, θα μας επιτρέψει να απαλλάξουμε ένα παλαιό κρασί από το φυσιολογικό ίζημα, αλλά και από την αναπόφευκτη αίσθηση της «κλεισούρας». Πάντως τα σχέδια των καραφών της αγοράς είναι μερικές φορές τόσο ηδονιστικά, που κάθε θεωρία πραγματικά πάει περίπατο.
Μη στάξει και μη βρέξει…
Ένα άψογο σερβίρισμα καθιστά οποιοδήποτε βοήθημα άχρηστο, αφού το κρασί απλά δεν θα «τρέξει». Για καλό και για κακό όμως, ένα καλαίσθητο μεταλλικό ή γυάλινο επιστόμιο θα αποτρέψει τυχόν αστοχίες, αφήνοντας στο πλυντήριό σας περισσότερο χώρο. Η ροή του παραπάνω συστήματος όσο ομαλή και να είναι, πρέπει να καταλήξει στο σωστό ποτήρι, έτσι ώστε να αναδείξουμε τα χαρίσματα μιας εκλεκτής φιάλης. Αποκλείοντας οποιαδήποτε σκαλίσματα και –κατ’ εξαίρεσιν– τα ανοιχτά χείλη, τα ποτήρια που θα επιλέξουμε πρέπει να είναι κολονάτα, λιτά, όσο το δυνατόν λεπτότερα, και να έχουν σχήμα κλειστής τουλίπας.
Ένα ψηλόλιγνο ποτήρι για τα αφρώδη, ένα ποτήρι του λευκού (στο οποίο θα σερβίρετε επίσης τα ροζέ και τα γλυκά) με χωρητικότητα γύρω στα 280 ml και ένα ερυθρού στα 350 ml είναι τα απολύτως απαραίτητα για έναν οινόφιλο που διαθέτει στοιχειώδη αυτοσεβασμό. Μια μικρή τουλίπα με ελάχιστα ανοιχτά χείλη για όλα τα αποστάγματα (κονιάκ, ουίσκι, γκράπα) και ένα ακόμα για πληθωρικά νεαρά ερυθρά στα +500ml (όχι ballon, αλλά ψιλό και στενό), οι επόμενες αγορές. Από κει και πέρα, μόνο όριο ο χώρος και η τσέπη.
Δυστυχώς, όμως, μόνο το πρώτο ποτήρι σας θα καταναλωθεί σε σωστή θερμοκρασία, αν δεν έχετε τρόπο να την κρατήσετε σταθερή καθ’ όλη τη διάρκεια του φαγητού. Χρήσιμη και εδώ η απλή σαμπανιέρα, αλλά ακόμα καλύτερη η ισοθερμική με διπλά τοιχώματα.
Πολλές φορές ακόμα και η εκλεκτότερη φιάλη μάς βρίσκει «σκασμένους» από κρασί, ειδικά αν έχουν προηγηθεί και άλλες… εκλεκτές. Ένα παλιό κρασί θα πρέπει να καταναλωθεί επιστρατεύοντας τις τελευταίες μας δυνάμεις, αφού οι πιθανότητες επιβίωσής του ακόμα και μέχρι την επομένη είναι μηδαμινές. Στην περίπτωση ενός νέου όμως τα πράγματα αλλάζουν, αφού με μια αντλία αφαίρεσης του αέρα και την τοποθέτησή του στο ψυγείο, θα μπορέσουμε να το ευχαριστηθούμε (έστω και λιγότερο ευωδιαστό) μέσα στις επόμενες τρεις-τέσσερις μέρες.
Όσοι από τους γκατζετάκηδες εξακολουθούν να νιώθουν ανικανοποίητοι, βαριά ντιζαϊνάτα πώματα που χρησιμοποιούνται αντί φελλού, επάργυρα δισκάκια για την τοποθέτηση της φιάλης στο τραπέζι, πένσες για την αφαίρεση «κολλημένων» φελλών σαμπάνιας, ακόμα και συσκευές για τη μετάγγιση του κρασιού, αποτελούν λίγους μόνο από τους επόμενους ανικανοποίητους στόχους.