Είναι οι δύο κατεξοχήν κοσμοπολίτικες λευκές ποικιλίες σταφυλιού. Με αφετηρία την πατρίδα τους, τη Γαλλία, και το κύρος που έχουν αποκτήσει εκεί, και όπλα τους την υψηλή ποιότητα και την προσαρμοστικότητά τους, το Chardonnay και το Sauvignon blanc κατέκτησαν ολόκληρο τον κόσμο. Η Ελλάδα δεν θα μπορούσε να μην υποκύψει στη γοητεία τους εδώ και είκοσι χρόνια περίπου καλλιεργούνται συστηματικά στη χώρα μας και κάθε χρόνος που περνά βρίσκει όλο και περισσότερους Έλληνες παραγωγούς να μας προτείνουν τις δικές τους εκδοχές από τις δύο ποικιλίες (μόνες τους ή μαζί με ελληνικές), άλλες φορές λιγότερο και άλλες περισσότερο επιτυχημένες.
Από τις δυο τους, το πληθωρικό Chardonnay είναι αυτό που έχει να επιδείξει τη μεγαλύτερη εξάπλωση σε ολόκληρο τον κόσμο είναι άλλωστε και η πιο ευπροσάρμοστη λευκή ποικιλία σταφυλιού, αφού τα Chardonnay, όπου και αν παράγονται, διατηρούν τα βασικά χαρακτηριστικά της ποικιλίας: το γευστικό πλούτο, τη φρουτώδη πολυπλοκότητα και την ικανότητα παλαίωσης σε δρύινο βαρέλι. Μιλάμε ουσιαστικά για το λευκό αντίστοιχο του Cabernet Sauvignon, αφού και δεν υπάρχει οινοπαραγωγός χώρα στον κόσμο που να μην παράγει κρασιά από Chardonnay. Πατρίδα του η λαμπερή Βουργουνδία, που μέχρι και σήμερα δείχνει σε ολόκληρο τον κόσμο τις αληθινές δυνατότητες της ποικιλίας, αφού οι μεγάλες λευκές Βουργουνδίες είναι αξεπέραστες, συνδυάζοντας υποδειγματικά τον πλούτο και την πολυπλοκότητα με τη φινέτσα. Άλλωστε αυτά ακριβώς είναι τα χαρακτηριστικά που κάνουν το Chardonnay τόσο δημοφιλές στους καταναλωτές, αλλά και στους οινοπαραγωγούς όλου του κόσμου.
Το Sauvignon blanc, από την άλλη, έχει δύο πατρίδες στη Γαλλία: το Bordeaux (όπου όμως συνοινοποιείται συνήθως με το Semίllon) και την κοιλάδα του Λίγηρα. Τα κρασιά από Sauvignon blanc παρουσιάζουν μεγαλύτερη διαφοροποίηση. Κύριο χαρακτηριστικό τους η τραγανή οξύτητα και η έντονη μύτη, που σε κάποιες περιπτώσεις εκφράζεται με εκρηκτικά αρώματα τροπικών φρούτων, ενώ σε άλλες είναι πιο κομψή και αυστηρή, έχοντας και μια φίνα βοτανική διάσταση. Και αν στην περίπτωση του Chardonnay η πρωτοκαθεδρία της Βουργουνδίας είναι σχεδόν αδιαμφισβήτητη, στα Sauvignon blanc η Γαλλία έχει βρει ένα σοβαρό ανταγωνιστή στο Νέο Κόσμο: τη Νέα Ζηλανδία, όπου τα τραγανά και «καθαρά» Sauvignon θεωρούνται εξαιρετικά.
Στην Ελλάδα βρίσκουμε Chardonnay και Sauvignon blanc παντού: από την Πελοπόννησο και τη Στερεά Ελλάδα μέχρι τη Θεσσαλία, τη Μακεδονία, αλλά και την Κρήτη. Αν έπρεπε όμως να επιλέξουμε ένα επίκεντρο για τις δυο ποικιλίες, αυτό θα ήταν η Μακεδονία (και ιδιαίτερα η ανατολική), όπου συγκεντρώνονται μερικά από τα κορυφαία ελληνικά λευκά κρασιά, από τους παραγωγούς Κώστα Λαζαρίδη, Νίκα Λαζαρίδη, Τέχνη Οίνου και Βιβλία Χώρα. Εκεί, n κυριαρχία των δύο αυτών ποικιλιών -στα λευκά κρασιά- είναι σχεδόν απόλυτη. Τα τελευταία χρόνια πάντως πλασάρονται πολύ δυνατά και τα πελοποννησιακά Chardonnay. Όπως θα δείτε άλλωστε, την πρώτη θέση στη γευσιγνωσία μας κατέκτησε το Chardonnay από τους Αμπελώνες Αντωνόπουλου, ένα κρασί που τα τελευταία χρόνια πετυχαίνει πάντα πολύ υψηλές βαθμολογίες, θυμίζοντας στο στιλ περισσότερο τα πληθωρικά κρασιά της Καλιφόρνιας. Γενικά στην Ελλάδα το Chardonnay φαίνεται να έχει εγκλιματιστεί καλύτερα. Καλλιεργείται σε περισσότερες περιοχές, από περισσότερους παραγωγούς, και έχει γενικά καλύτερα αποτελέσματα. Πράγμα που φαίνεται και στα συμπεράσματα της δοκιμής μας, όπου τέσσερα Chardonnay πέτυχαν υψηλότερες βαθμολογίες από το κορυφαίο Sauvignon blanc (στην περίπτωση μας, αυτό του Αϊδαρίνη).
Γευσιγνωσία
Αμπελώνες Αντωνόπουλου 2001
Λαμπερό ελεκτρίκ, χρυσαφένιο χρώμα. Ώριμη έως υπερώριμη μύτη (που όμως δεν υπερβαίνει τα όρια) βουτύρου, καραμέλας γάλακτος, κρεμ μπριλέ. Στόμα πληθωρικό και γλυκό με μεγάλο βάθος και πλούτο που εξελίσσεται σε ωραία επίγευση και μεγάλη διάρκεια. (Santa Maura)
Βαθμολογία: 86,5/100
Καπνίας 2002 Κτήμα Χατζημιχάλη
Βαθύ χρυσαφένιο χρώμα. Άρωμα ελαίων ξηρών καρπών (έμφαση στο αμύγδαλο), κομψού βαρελιού, μαρμελάδας βερίκοκο, και βουτυράτη αίσθηση. Στόμα πληθωρικό, με βουργουνδέζικη πληρότητα, χάρη στην αυστηρή οξύτητα, ολοκληρωμένη δομή και μεγάλη αρωματική διάρκεια. (Λ.Δ. Χατζημιχάλης ΑΕ)
Βαθμολογία: 84,5/100
Κτήμα Γεροβασιλείου 2002
Χρώμα κιτρινοπράσινο ελεκτρίκ. Στη μύτη αυστηρό και ταυτόχρονα χαριτωμένο, με λουλούδια, ροδάκινο, ανανά και νύξεις πιπεριού, βουτύρου και ξηρών καρπών. Στόμα γεμάτο, καλοδομημένο, με νευρώδη ισορροπία, τραγαvή επίγευση και μεγάλη αρωματική διάρκεια. (Ιντερβίνο)
Βαθμολογία: 84,2/100
Πύργος Ιουλία Δρυός 2002
Χρυσαφί κιτρινοπράσινο χρώμα. Κομψή μύτη, με ωραία βανίλια, καπνό, πεπόνι, τροπικά φρούτα και εσπεριδοειδή. Στόμα με αρμονία και πλούτο, άψογη ισορροπία, ωραία εκρηκτική οξύτητα και μεγάλη αρωματική διάρκεια. (Οινοτράπεζα)
Βαθμολογία: 84/100
Αϊδαρίνη 2003
Λαμπερό αχυροπράσινο χρώμα. Εντυπωσιακό, άρωμα σιροπιού κίτρινων φρούτων (όπως γκρέιπφρουτ) αρωματισμένο με μέντα, βότανα και άνθη. Στόμα τραγανό και γεμάτο, με αρώματα στο φουλ και μεγάλη αρωματική διάρκεια. (Ιντερβίνο)
Βαθμολογία: 83,7/100
Μούντριχας Estate 2003
Κίτρινο χρώμα, με γκρι ανταύγειες. Διακριτική μύτη με βοτανικές νότες και ορυκτό χαρακτήρα, αυστηρό καπνιστό φρούτο με ώριμους τόνους πορτοκαλιού, ροδάκινου και μάνγκο. Στόμα φίνο, με γλύκα καραμέλας και ηχηρή οξύτητα σε έξοχη ισορροπία. (Μπαλάσης Ι Ανθίδης Ι Οινογεύση Εμμανουηλίδη)
Βαθμολογία: 83,5/100
Ήδυσμα Δρυός 2003
Λαμπερό κιτρινοπράσινο χρώμα. Μύτη με πυκνό συνδυασμό ώριμου μάνγκο, πεπονιού, καπνού βανίλιας και βουτύρου. Στόμα με ζωντανή και νευρώδη οξύτητα, που ακουμπά σε στέρεο όγκο και έχει μεγάλη αρωματική διάρκεια. (Santa Maura / Βόρεια Ελλάδα: Οίνος & Γεύση).
Βαθμολογία: 83/100
Κτήμα Κατσαρού 2003
Χρώμα πρασινοκίτρινο. Άρωμα τροπικών φρούτων (κυριαρχούν το μάνγκο και τα λίτσις), που θυμίζουν sauvignon, δίπλα σε βότανα, όπως ο δυόσμος. Το στόμα του είναι τραγανό και κομψό, με οξύτητα που του χαρίζει ζωντάνια. (Ιντερβίνο)
Βαθμολογία: 82,5/100
Γερovτόκλημα Ρεματιάς 2003
Χρώμα κιτρινοπράσινο. Τυπική της ποικιλίας μύτη τροπικών φρούτων (κυρίαρχο το γκρέιπφρουτ), συν μέντα, λεμονάτες νότες και βανιλάτο φόντο. Στόμα αρκετά γεμάτο, με τραγανή και δροσερή οξύτητα. (Santa Maura)
Βαθμολογία: 82,5/100
Κυρ-Γιάννη 2002
Χρώμα κίτρινο χρυσαφί. Πυκνό και πλούσιο άρωμα βουτύρου, καραμέλας γάλακτος, φουντουκιού, αμύγδαλου, κομψού ξύλου και άγουρου λάιμ κονφί. Στο πιο ελαφρύ απ ό,τι προσδοκά κανείς στόμα του η οξύτητα έχει τον πρώτο λόγο. (Κυρ-Γιάννη ΑΕ)
Βαθμολογία: 82/100
Αμέθυστος Fume 2002 Κ. Λαζαρίδη
Χρώμα λαμπερό κιτρινοπράσινο. Αρώματα κίτρινων φρούτων με έντονη παρουσία βανίλιας και βαρελιού. Στόμα γεμάτο καλοδομημένο, με όμορφα ενσωματωμένη οξύτητα που ως σύνολο παραπέμπει σε chardonnay. (Οινοτράπεζα)
Βαθμολογία: 81,7/100
Τέχνη Αλυπίας 2003
Χρώμα λαμπερό πρασινοκίτρινο. Τυπικά και έντονα αρώματα τροπικών φρούτων, λεμόνι, καπνιστό ζαμπόν και βοτανικές νότες, σε ένα φινετσάτο σύνολο. Οξύτητα που «ξυρίζει» όμορφα τις άκρες της γλώσσας. (Santa Maura / Οίνος & Γεύση)
Βαθμολογία: 81,7/100
Παυλίδη 2003
Χρώμα λαμπερό κίτρινο με γκρι αποχρώσεις. Πυκνό, μεσαίας έντασης, μύτη με κομψό βαρέλι, πεπόνι και βότανα, δίπλα σε νότες βουτύρου και κίτρινου φρούτου. Στόμα μεσαίου όγκου, με καλή ισορροπία και γενναιόδωρο αλκοόλ. (Ιντερβίνο)
Βαθμολογία: 81,7/100
Karipidis 2003
Λαμπερό κίτρινο χρώμα. Το χαρακτηριστικό άρωμα της φλούδας του λεμονιού κυριαρχεί με τρόπο απόλυτο στη μύτη. Το στόμα του έχει τραγανή οξύτητα και ζωντάνια. (Santa Maura Ι Βόρεια Ελλάδα: Κράσος)
Βαθμολογία: 81,5/100
Dum Vinum Sperum 2001
Λαμπερό κίτρινο χρώμα. Άρωμα ξύλου βαρελιού και έντονα βανιλάτο, που υπερισχύει των αρωμάτων φρούτων (π.χ. πεπόνι και μάνγκο). Στόμα γεμάτο, με γλύκα και ταυτόχρονα δυνατή οξύτητα σε έναν ωραίο συνδυασμό. (Αίολος)
Βαθμολογία: 81,2/100
Boutari 2003
Κίτρινο χρώμα με γκρι αποχρώσεις. Βανίλια, βοτανικές νότες και φόντο ώριμων τροπικών φρούτων χαρακτηρίζουν τη μύτη του. Το στόμα του είναι μεστό και στρογγυλό. (Μπουτάρης Οινοποιητική)
Βαθμολογία: 81,2/100
Κτήμα Βιβλία Χώρα 2002
Χρυσαφί χρώμα με πράσινες ανταύγειες. Αρώματα καπνού, καραμελώμενης βανίλιας, ξηρών καρπών, με το φρούτο και τα εσπεριδοειδή στο βάθος. Το στόμα του είναι στρογγυλό και μεστό, με καλή οξύτητα, όμορφο επίγευση και διάρκεια. (Ιντερβίνο)
Βαθμολογία: 81/100
Τσάvταλης 2003
Λαμπερό πρασινοκίτρινο χρώμα. Στη μύτη του κυριαρχούν τα αρώματα τροπικών φρούτων και ξύλου, δίπλα σε φυτικές νότες. Η γεύση ταυ είναι αρκετά γεμάτη και διαθέτει λεμονάτη οξύτητα. (Ε. Τσάνταλης ΑΕ)
Βαθμολογία: 80/100
Δουλουφάκης 2003
Ανοιχτό, αχυροκίτρινο χρώμα. Αρώματα πικραμύγδαλου, λεμονιού και φυτικές νότες συστήνουν το αρωματικό του δυναμικό. Το στόμα του είναι γεμάτο, με έντονη οξύτητα. (Νίκος Δουλουφάκης)
Βαθμολογία: 79,7/100
Κτήμα Γεροβασιλείου Fume 2002
Βαθύ κίτρινο χρώμα. Η μύτη του χαρακτηρίζεται: από υπερώριμα φρουτώδη αρώματα και φυτικότητα. Γεύση εξελιγμένη αρωματικά και λεπτή. (Ιντερβίνο)
Βαθμολογία: 74,7/100
Η γευσιγνωσία
Τα κρασιά δοκιμάστηκαν στις 10/6/2004 στο MiIos Estiatorio (Βασ. Σοφίας 46, ξενοδ. Hilton, 210 7244400), με «τυφλή» δοκιμή από τους: Δημήτρη Αντωνόπουλο (δημοσιογράφο), Πάνο Δεληγιάννη (δημοσιογράφο), Αργύρη Τσακίρη (οινολόγο) και Α. Σακκά (δημοσιογράφο). Ως παρατηρητές παραβρέθηκαν οι: Θ. Καραθάνος (Ε. Τσάνταλης ΑΕ), Ν. Χαλικιάς (Santa Maura) και Μ. Γιαμνιαδάκης (Σπονδή ΑΕ). Η γευσιγνωσία διεξήχθη σύμφωνα με τους κανόνες δεοντολογίας που προτείνει η ΕΛΔΟΙΝ. Τα κρασιά μας προμήθευσαν οι παραγωγοί ή οι διανομείς τους. Το κρασί Κτήμα Κατσαρού εμφιαλώθηκε ειδικά για τη γευσιγνωσία του περιοδικού στις 22/5/2004.