Πιο «ήρεμο» από το Cabernet Sauvignon, συχνά κατάλληλο για άμεση κατανάλωση, αλλά ταυτόχρονα ικανό για μεγάλες επιδόσεις, το Merlot φαίνεται να εδραιώνεται για τα καλά πια και στην Ελλάδα με ελκυστικά κρασιά που συνδυάζονται εύκολα με το φαγητό.
Άμεσα συνδεδεμένο και ταυτισμένο με το Bordeaux και μάλιστα με τη «Δεξιά Όχθη» των αμπελώνων του (Saint Emilion, Pomerol και τους «δορυφόρους»), το Merlot σ’ αυτήν ακριβώς την τοποθεσία συνεχίζει να δίνει τα μαγικά κρασιά που δημιούργησαν την παγκόσμια φήμη του. Ωστόσο, έχει το καταπληκτικό προσόν να προσαρμόζεται άριστα στις περισσότερες γεωγραφικές τοποθεσίες και μικροκλίματα. Έτσι, ενώ μέχρι πρόσφατα το 80% της παγκόσμιας παραγωγής Merlot προερχόταν από τη νότια και τη νοτιοδυτική Γαλλία, την τελευταία δεκαετία, σταδιακά, τα πράγματα φαίνεται ν’ αλλάζουν και ο Νέος Κόσμος (Καλιφόρνια, Νέα Ζηλανδία κ.λπ.) κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος.
Απολαμβάνουμε πια Merlot που προβάλλουν έναν απαλό και γενναιόδωρο χαρακτήρα, σε συνδυασμό με μια εξωστρεφή ιδιοσυγκρασία, φρουτώδη χαρακτηριστικά και σαφώς απαλότερες τανίνες. Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά, μαζί με τα γνωστά αρώματα δαμάσκηνου, κέικ φρούτων και μέντας, μανιταριών και κυνηγιού (για τα κρασιά παλαίωσης) είναι που κάνουν τόσο ελκυστικά τα κρασιά αυτής της ποικιλίας. Πόσο μάλλον, όταν γνωρίζουμε ότι δεν χρειάζεται να περιμένεις πολλά χρόνια για να τα απολαύσεις στα καλύτερά τους. Αν θέλουμε να μιλήσουμε για διαφορές ανάμεσα στα Merlot ευρωπαϊκού στιλ και σ’ εκείνα του Νέου Κόσμου, θα λέγαμε ότι εντοπίζονται βασικά στη διαφορά κλίματος, που γίνεται αντιληπτή στα δεύτερα με τον «γλυκό» και απαλό τρόπο με τον οποίο εκφράζονται τα αρώματα.
Παράλληλα, όμως, σημαντικές είναι και οι διαφορές σε γευστικό επίπεδο. Ο κανόνας του Νέου Κόσμου θέλει γλυκύτητα στο στόμα, κυρίως λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε οινόπνευμα. Οι τανίνες «κυλάνε» χωρίς να ενοχλούν και ο όγκος του κρασιού ενίοτε δυσκολεύει τη συνεργασία τους με το φαγητό, ιδιαίτερα αν αυτό είναι πλούσιο γευστικά – κάτι που δεν συμβαίνει γενικά με τα πιο «κομψά» κρασιά της Ευρώπης.
Chateau Juguet 1999
Saint Emilion Grand Cru
Βαθύχρωμο ρουμπινί χρώμα, με πορτοκαλί άκρες που δείχνουν ότι το κρασί έχει ωριμάσει. Κλασική αρωματική έκφραση της κατεξοχήν περιοχής ανάπτυξης του γαλλικού Merlot, Saint Emilion: η αίσθηση του ελαφρά πιπεράτου δαμάσκηνου συνδυάζεται με ζωικές νότες. Σχετικά ελαφριά γεύση, με ωραία έκφραση του φρούτου και κάπως κοφτερές τανίνες. Καλή διάρκεια. Λόγω χαρακτήρα, θα το βλέπαμε δίπλα σε ασυνήθιστα για Saint Emilion πιάτα: οσομπούκο με ρύζι, κουνέλι στιφάδο κ.λπ. (εισαγωγή: Αίολος).
Chateau Julia Merlot 2005
Κτήμα Κώστα Λαζαρίδη, τοπικός οίνος Δράμας
Βαθύχρωμο, πορφυρό, πυκνό και πολύ όμορφο άρωμα ζαχαρωμένων, σχεδόν καραμελωμένων κόκκινων φρούτων και γλυκών μπαχαρικών. Αρωματικοί απόηχοι cigar box, πικρής σοκολάτας και ίσως μελανιού. Πλούσια γεύση, με όμορφες τανίνες και επίγευση πολύ καλής διάρκειας. Τώρα που πλησιάζει ο χειμώνας, θα του ταίριαζε ένα πιάτο με κάστανα.
Κτήμα Εύχαρις Merlot 2005
Τοπικός οίνος Γερανείων
Η αρωματική αίσθηση του δαμάσκηνου, ταυτισμένη με τα περισσότερα Merlot, είναι παρούσα. Συνοδεύεται όμως από σοκολάτα και μια υποψία φυτικότητας που σε προδιαθέτει για πιάτα με λαχανικά. Η αίσθηση αυτή επιβεβαιώνεται από τη σχετικά ελαφριά και πολύ ευχάριστη γεύση. Βάλτε δίπλα του, λοιπόν, ελληνικό τουρλού λαχανικών, γαλλική ratatouille και πιάτα μοσχαριού με λαχανικά (μελιτζάνα, κολοκύθια κ.ά.).
Merlot Σκούρα 2005
Πελοποννησιακός τοπικός οίνος
Βαθύ χρώμα ρουμπινιού. Η κομψή αίσθηση του βαρελιού σχολιάζει τα αρκετά ασυνήθιστα (όμως τόσο ευχάριστα) για Merlot αρώματα μούρου και κερασιού. Γεύση ζυγισμένη με προσεγμένο βάρος, σχετικά στεγνή και με διακριτική οξύτητα. Ένα τέτοιο κρασί ταιριάζει ωραία με λιπαρά φαγητά – τι θα λέγατε, για παράδειγμα, για ένα αρνίσιο κότσι ή ουρά μοσχαριού;
Casa Defra Merlot 2006
D.O.C. Culli Berici, βορειανατολική Ιταλία
Χρώμα σκούρου κόκκινου κερασιού. Το ελαφρύ του άρωμα παιχνιδίζει μεταξύ της αίσθησης μαρμελάδας κόκκινου κερασιού και κάποιων φυτικών απόηχων, χαρακτηριστικών στα Merlot χωρίς βαρέλι της βορειανατολικής Ιταλίας – αφήνει όμως και μια αρωματική αίσθηση φύλλων καπνού. Ελαφριά, αλλά πολύ ευχάριστη φρουτώδης γεύση, μαζί με μια πιπεράτη αίσθηση χάρη στις κομψές τανίνες. Εξαιρετικό με ορεκτικά πατέ κυνηγιού ή βορειοελλαδίτικο καβουρμά από μοσχάρι (εισαγωγή: Οινωδία του Sommelier).
Lindemans Bin 40 Merlot 2006
Νοτιανατολική Αυστραλία
Ίσως η πιο κλασική έκφραση του κλασικού, «γλυκού», καθημερινού και ευχάριστου αυστραλέζικου Merlot. Ελαφρύ, ιδιαίτερα ευχάριστο, γλυκά αρωματικό, με δαμασκηνάτη γεύση, σε πάει κατευθείαν σε χορταστικά πιάτα με δαμάσκηνο (κουνέλι ή χοιρινό) και άλλα πιάτα με κόκκινα ή σκούρα φρούτα (εισαγωγή: ΓΕΝΚΑ).
Οι γευστικοί συνδυασμοί
Διατηρώντας τον crowd pleasing χαρακτήρα του, εκείνον δηλαδή του κρασιού που «κατανοείται» σχετικά εύκολα, το Merlot μπορεί να είναι η ποικιλία σταφυλιού και ο τύπος κρασιού του μέλλοντος. Γιατί, μ’ αυτή την τόσο γοητευτική προσωπικότητα, το Merlot κερδίζει πόντους και έχει τη δυνατότητα να φέρει καινούργιους φίλους στην απόλαυση του κρασιού.
Ό,τι και να συμβαίνει πάντως, το Merlot έχει ένα ακόμα αξιοζήλευτο χαρακτηριστικό: τα κρασιά του ταιριάζουν με μια πολύ καλά ανοιγμένη βεντάλια φαγητών. Πρώτο και καλύτερο παράδειγμα –και ταυτόχρονα παράβαση κάθε κλασικού κανόνα– θα ήταν ένα μαλακό και φρουτώδες Merlot να συνοδεύει ελαφρώς γλυκόξινα πιάτα κρέατος της ασιατικής κουζίνας. Πιο συμβατικά ωστόσο, ένα Merlot ταιριάζει άριστα με οποιοδήποτε σχεδόν πιάτο αρνιού και με μερικά κομμάτια βοδινού (ιδίως φιλέτο και κόντρα).
Το κατσικάκι γάλακτος, επίσης, πολύ πιο απαλό από το αρνί και ιδιαίτερα αγαπητό στην Ελλάδα, δημιουργεί θαυμάσιους συνδυασμούς με το Merlot. Ένας ακόμα εξαίρετος συνδυασμός είναι αυτός με κρέας με μελιτζάνες, αφού η γλυκιά απαλότητα της μελιτζάνας δημιουργεί τη γέφυρα επικοινωνίας με τη «γλύκα» των γευστικών χαρακτηριστικών του κρασιού.
Το Merlot είναι επίσης στυλοβάτης της απόλαυσης πολλών πιάτων με μανιτάρια και ο εξ ορισμού επιβεβλημένος συνοδός σκέτων μανιταριών στη σχάρα ή μαγειρεμένων με οποιονδήποτε άλλο τρόπο. Και δεν πρέπει να ξεχνάμε τι θαύματα μπορεί να κάνει δίπλα σ’ ένα κουνέλι ή χοιρινό με δαμάσκηνα. Όμως η λίστα δεν τελειώνει εδώ: συνεχίζεται με πάπια μαγειρευτή και φτερωτό κυνήγι (για όσους μπορούν να ανεχθούν την ιδέα). Αποκλείονται –δυστυχώς– τα έντονα ή σκληρά κίτρινα τυριά.
