Τα γλυκά είναι τα πια παρεξηγημένα κρασιά σε ολόκληρο τον κόσμο, και βέβαια n Ελλάδα δεν αποτελεί εξαίρεση. Ακόμα και το όνομά τους έχουν αλλάξει, σε μια προσπάθεια να ξεφύγουν από τη «λαίλαπα» της μόδας, που θέλει το «γλυκό» out γι αυτό και το... politicaIIy correct όνομά τους είναι «επιδόρπια κρασιά». Μπορεί να μην τα έχουν βάλει ακόμα οι μέντορες του σύγχρονου Iife styIe στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός τους, όμως υπάρχει ανοδική τάση της ζήτησής τους στην αγορά, καθώς τελευταία οι τιμές των Port σκαρφαλώνουν ψηλά. Τα κρασιά αυτά βεβαίως είναι ικανά να προσφέρουν σπάνιες απολαύσεις, μοναδικά αρώματα, απίστευτο γευστικό πλούτο, και το σημαντικότερο: πρωτοτυπία χαρακτήρα και ανεξάντλητη ποικιλία.
Για την Ελλάδα n κατηγορία αυτή των κρασιών παρουσιάζει ξεχωριστό ενδιαφέρον, όχι μόνα επειδή μερικά από τα καλύτερα κρασιά της είναι επιδόρπια, όπως θα διαπιστώσετε και από τα αποτελέσματα αυτής της γευσιγνωσίας, αλλά και διότι αρκετοί Έλληνες ανανεώνουν τα τοπίο με καινούργιες γλυκές ετικέτες. Άλλωστε τα πιο διάσημα -διεθνώς- ελληνικά κρασιά ήταν πάντα τα γλυκά Μοσχάτο της Σάμου, χωρίς βέβαια να ξεχνάμε και την παραδοσιακή Μαυροδάφνη της Πάτρας, αλλά και το σαντορινιό Vinsanto που τα τελευταία χρόνια έχει καθιερωθεί ως το δημοφιλέστερο after dinner κρασί στα αθηναϊκά εστιατόρια. Και όχι άδικα, αν σκεφτείτε ότι στην κορυφαία πεντάδα των κρασιών που δοκιμάστηκαν, φιγουράρουν τρία Vinsanto με εξαιρετικές επιδόσεις, ενώ ένα από αυτά, το κομψό και πληθωρικό κρασί του Χατζηδάκη, βγήκε πρώτο με ένα εντυπωσιακό 87 στα 100! Φαίνεται ότι οι καλοί οινοποιοί της Σαντορίνης έμαθαν να τιθασεύουν την αναπόφευκτη πτητική οξύτητα (έχει μια βαριά μυρωδιά που θυμίζει ξίδι) των Vinsanto και να την μετατρέπουν σε πλεονέκτημα, αφού με τπ βοήθεια της n έντονη γλυκύτητα των κρασιών αυτών ισορροπείται.
Τα επιδόρπια κρασιά οφείλουν τη γλυκύτητα τους στα σάκχαρα που μένουν στο κρασί, όταν ολοκληρωθεί n ζύμωση. Αυτό μπορεί να συμβεί βασικά με δύο τρόπους: πρώτον, το σταφύλι να έχει πολλά σάκχαρα, είτε λόγω υπερωρίμανσης είτε λόγω φυσικής (π.χ., «ευγενής σήψη», όπως στην περίπτωση των μπορντολέζικων Sauternes) ή τεχνητής συμπύκνωσης (π.χ., λιάσιμο), οπότε μόνο ένα ποσοστό τους καταφέρνει να ζυμωθεί και να μετατραπεί σε αλκοόλ και δεύτερον, να σταματήσει n ζύμωση με την προσθήκη αλκοόλ, οπότε, και πάλι, περισσεύουν σάκχαρα που δεν έχουν μετατραπεί σε αλκοόλ.
Τα επιδόρπια κρασιά πίνονται δροσερά, και ιδιαίτερα τα λευκά Μοσχάτα αρκετά κρύα. Πέρα από την απόλαυση που προσφέρουν όταν πίνονται μόνα τους, μπορούν να συνοδευόσουν και αρκετά πιάτα φαγητού, δίνοντας όχι μόνο έξυπνες λύσεις αρμονίας κρασιού / φαγητού, αλλά και πρωτόγνωρες γαστρονομικές απολαύσεις. Δοκιμάστε ένα φίνο Μοσχάτο όπως το Samos Grand Cru το Muscat de Rhodes της Cair με πάπια-πορτοκάλι, και θα διαπιστώσετε μια άκρως απολαυστική αρμονία, που ελάχιστα (ίσως και κανένα) ξηρά κρασιά μπορούν να σας χαρίσουν. Και δεν είναι μόνο αυτό. Βάλτε τα κρασιά αυτά στο τραπέζι σας, έχοντας κατά νου ότι χρειάζονται δίπλα τους ένα πληθωρικό, αρωματικό πιάτο με γλυκούς τόνους, και να είστε σίγουροι ότι δεν θα χάσετε. Από την άλλη, κάνουν θαύματα δίπλα σε δυνατά τυριά όπως το ροκφόρ, n γκοργκοντζόλα, το στίλτον, με καταπληκτικές κόντρες γλυκιάς/αλμυρής γεύσης. Αλλά εκεί που πραγματικά μπορούν να γίνουν θαύματα είναι όταν φτάνουμε στην ώρα του επιδορπίου. Γλυκά με βάση τη σοκολάτα συνδυάζονται στην εντέλεια με Vinsanto, ενώ τα επιδόρπια με φρούτα, αλλά και τα παραδοσιακά γλυκά ταψιού, ταιριάζουν άψογα με ένα πληθωρικό Μοσχάτο. Η παραδοσιακή Μαυροδάφνη πηγαίνει τέλεια με το δημοφιλέστατο Brownie ή ένα ανάλαφρο σουφλέ σοκολάτας. Τώρα στις γιορτές, n ατμόσφαιρα τους ταιριάζει πολύ, γι αυτό χαρείτε τα και ενδώστε ισοβίως και όλο το χρόνο στις χάρες τους.
Vinsanto 1997 Χατζnδάκn (Λευκό)
Σκούρο καφέ-κόκκινο χρώμα. Πυκνή και κομψή «μύτη» με όμορφα αρώματα καφέ, σοκολάτας, ξηρών καρπών, μαρμελάδας κυδώνι. Πληθωρικό «στόμα», με όμορφη οξύτητα και άψογα ενσωματωμένες ταννίνες. (Abelon)
Βαθμολογία: 87/100
Canava Roussos Mavrathiro 97 (Κόκκινο)
Μαυροκόκκινο-καφέ χρώμα. Πολύπλοκο στη μύτη, με πρωτότυπα βοτανικά αρώματα γλυκόριζας, μέντας, κανέλας, σοκολάτας, ξηρών καρπών και κόκκινων φρούτων. «Στόμα» με έντονη γλύκα και οξύτητα, που μουδιάζει ευχάριστα από τις ταννίνες. (Ι.Σ. Ρούσσος)
Βαθμολογία: 86,2/100
Samos Nectar 1998 ΕΟΣΣ (Λευκό)
Πορτοκαλο-κεχριμπαρί χρώμα. Εξελιγμένο «μύτη» τσάτνεϊ ξερών ροδάκινων, κεριού μέλισσας και μαντολάτου. Γευστικός πλούτος και γλύκα που στηρίζεται σε σημαντική οξύτητα και ωραία επίγευση. (Γιουροπόρτ Ελλάς / Βιμέλια )
Βαθμολογία: 86,2/100
Vinsanto 1983 Κτήμα Αργυρού (Λευκό)
Καφέ, κεχριμπαρένιο χρώμα. Πολύπλοκη και αρκετά κομψή «μύτη», παρά τπ σοφά παρουσία κάποιων βαρύτερων μυρωδιών, μαζί με αρώματα κακάο, καρυδιού, καφέ και γλυκόριζας. «Στάμα» παχύ, πλούσιο, με έντονη γλύκα, οξύτητα και ωραία επίγευση. (Ανθίδης / Santa Maura / Αφοί Χάλαρη)
Βαθμολογία: 85/100
Vinsanto Παλαιωμένο 1988 Πειραματικοί Οίνοι Μπουτάρn (Λευκό)
Καφέ, πορτοκαλόχρυσο χρώμα. Πολυπλοκότατη «μύτη» με αρώματα σοκολάτας, σιροπιού βύσσινου, καραμέλας, βανίλιας, αμύγδαλου, καρυδιού και κρέμας καραμελέ. «Στόμα» πλούσιο, που θυμίζει βαλσαμικό ξίδι. (Μπουτάρης Οινοποιητική)
Βαθμολογία: 84,7/100
Μαυροδάφνη Grand Reserve Achaia Clauss (Κόκκινο)
Μαυροκόκκινο-καφέ χρώμα. «Μύτη» που γρήγορα ανοίγεται σε τόνους σάρκας κερασιών με τα σιρόπια τους, σκόνη καραμέλας και σοκολάτα γάλακτος. «Στόμα» παχύ, με νότες καρυδιού, και οξύτητα που φωτίζει τη γλυκύτητα του. (Αχάια Κλάους)
Βαθμολογία: 84,7/100
Μοσχάτος Ρίου - Πατρών 1998 Παρπαρούσnς (Λευκό)
Σκούρο χρυσαφί χρώμα. Πυκνή «μύτη» με αίσθηση τριαντάφυλλου και άλλων λουλουδιών, βερίκοκο, μήλο κομπόστα και κυδώνι. Παχύ, πληθωρικά, με γλύκα που τιθασεύεται από την υποφώσκουσα οξύτητα. (Αίολος / Ανθίδης / Vinifera / Cellier)
Βαθμολογία: 84,5/100
Visanto Boutari 1997 (Λευκό)
Κόκκινο-καφέ χρώμα. Αναπτύσσει αρώματα καρυδιού, σοκολάτας και σιροπιασμένων κόκκινων φρούτων, παρά τις πιο βαριές μυρωδιές που έχουν τα κρασιά αυτού του τύπου. Στο στόμα είναι γεμάτο, με έξοχη ισορροπία και κάποιες ταννίνες που του δίνουν πρωτοτυπία. (Μπουτάρης Οινοποιητική)
Βαθμολογία: 83,5/100
Samos Anthemis 1997 ΕΟΣΣ (Λευκό)
Χαλκο-πορτοκαλόχρυσο χρώμα. Πληθωρική και σύνθετη «μύτη» καρυδιού, καφέ, ξηρών καρπών, αρμπαρόριζας, μελιού, ευκαλύπτου και βερίκοκου. «Στόμα» με έντονη γλύκα, που απαιτεί μεγαλύτερη οξύτητα για να ισορροπήσει, (Γιουροπόρτ Ελλάς / Βιμέλια)
Βαθμολογία: 82,7/100
Amandia CAIR (Κόκκινο)
Ερυθρό-κεραμιδί χρώμα. Αρκετά σύνθετη «μύτη» κόκκινων φρούτων, κερασιού, σταφίδας, καρυδιού και κανέλας. «Στόμα» μάλλον ελαφρύ, αλλά αρκετά γλυκό, με αρκετή οξύτητα και νόστιμες ταννίνες, σε ένα μάλλον φρέσκο σύνολο. (Καΐρ)
Βαθμολογία: 82,5/100
Muscat de Rhodes CAIR (Λευκό)
Kίτρινο-χρυσοπράσινο χρώμα. Ερεθιστικά αρώματα φλούδας λεμονιού και νεραντζιού, ανθώδη και τριαντάφυλλου, μαζί με κάποιες βαριές αλκοολικές νότες. Αρκετό πάχος και οξύτητα, που εξασφαλίζει δροσερό επίγευση. (Καΐρ)
Βαθμολογία: 81,7/100
Samos Grand cru 2000 ΕΟΣΣ (Λευκό)
Ανοιχτό χρυσοκίτρινο χρώμα. Σύνθετα αρώματα βερίκοκου και ροδάκινου δίπλα σε νύξεις αμύγδαλου, μαντολάτου, πορτοκαλιού και βερίκοκου. Γεμάτο, με οξύτητα που δεν καταφέρνει να ισορροπήσει την έντονη γλύκα. (Γιουροπόρτ Ελλάς / Βιμέλια)
Βαθμολογία: 80,7/100
Μελισσέα Achaia Clauss, Μοσχάτος Ρίου Πατρών (Λευκό)
Βαθύ χρυσοκίτρινο χρώμα. «Μύτη» με εξελιγμένα αρώματα εσπεριδοειδών και φρούτων, μαζί με νότες καρυδιού και σύκου, που το βαραίνουν. «Σιροπιαστό», έντονα γλυκό και πληθωρικό «στόμα», με οξύτητα που αργεί να εμφανιστεί. (Αχάια Κλάους)
Βαθμολογία: 80,7/100
Λυσιμελής Παπαvτώνn (Κόκκινο)
Κόκκινο-κεραμιδί χρώμα. Επιθετικά αρώματα, που θυμίζουν καρυδάκι γλυκό, σύκο και ξηρούς καρπούς. «Στόμα» που συνεχίζει επιθετικά, με τις ταννίνες να σχηματίζουν «γωνίες», παρά τη γλύκα του. (Ανθίδης / Οινοτράπεζα / Αφοί Χάλαρη)
Βαθμολογία: 79,7/100
Visanto Ηλιόπουλου 1996 Αμπελώνες Ηλιόπουλου (Λευκό)
Κόκκινο-κεχριμπαρί χρώμα. Κάπως βαριά «μύτη» στην αρχή, με έντονα ανοιχτά αρώματα κόκκινων φρούτων στη συνέχεια. «Στόμα» μάλλον ελαφρύ, με ισχυρές ταννίνες, που «γλιστρούν» πάνω σε υπογραμμισμένη γλύκα. (Ivτερβίνo / Ανθίδης)
Βαθμολογία: 79,2/100
Μοσχάτος Λήμνου Ε. Τσάvταλn (Λευκό)
Αχυροκίτρινο χρώμα, με πρασινωπές ανταύγειες. Διακριτικό και κομψά, αλλά ξεκάθαρα αρώματα τριαντάφυλλου, ανθέων και εσπεριδοειδών. «Στόμα» με έντονη γλύκα, που κρύβει την οξύτητα. (Ε. Τσάνταλης)
Βαθμολογία: 78,7/100
Η Γευσιγνωσία
Τα κρασιά δοκιμάστηκαν στις 31/10/2002, με «τυφλή» δοκιμή, στην Αίγλη Ζαππείου από τους: Δ. Αντωνόπουλο και Π. Δελnγιάννn (δnμοσιογράφους), Δ. Κούκη (Ιντερβίνο) και Α. Τσακίρη (οινολόγο). Παρατηρητές οι: Κ. Λαζαράκης, M.W. (Αίολος), Μ. Ξανθοπούλου (οινολόγος, Αχάια Κλάους), Γκ. Στερνιάκη (οινολόγος, Κατώγι-στροφιλιά ΑΕ). Η γευσιγνωσία (τα κρασιά μάς προμήθευσαν οι παραγωγοί n οι διανομείς τους) διεξήχθη σύμφωνα με τους κανόνες δεοντολογίας που προτείνει n Ένωση Ελλήνων Δημοσιογράφων Οίνου (ΕΛΔΟΙΝ).
