Η ιδέα άρεσε και πέτυχε, ακριβώς για τους ίδιους λόγους... Μας αρέσει να ξυπνάμε αργά και δεν ακούγεται καθόλου άσχημα να γεμίζουμε τις συχνά άδειες και κάποτε βαρετές (και με μια δόση μελαγχολίας) ώρες της Κυριακής, σαβουριάζοντας με την παρέα μας από κρουασάν μέχρι ό,τι έκπληξη προκύψει από φαγητό, μαζί με μια κανάτα καφέ, που στην πορεία γίνεται αφρώδης οίνος, κοκτέιλ ή κρασί. Το μεσημέρι γίνεται παρεΐστικο, η μέρα περνάει όμορφα και η Κυριακή αποκτάει ενδιαφέρον.
Καλωσήρθες br(eakfast-lu)nch, λοιπόν, κι ας μην ξέρουμε πόσο θα κρατήσει η μόδα σου. Όπως, όμως, συμβαίνει συνήθως εδώ, με το που επεκτάθηκε, περίσσεψαν οι "δηθενιές" και τα "ξεπετάγματα". Πολύ συχνά, αυτό που βαφτίζεται brunch, δεν είναι παρά ένα ενισχυμένο αγγλοσαξωνικό, με ολίγον από continental, breakfast. Πόσο brunch λοιπόν, είναι το full πρωινό που ονομάζει έτσι το τάδε καφέ ή το δείνα μπαρ; Και πόσο ξέρουμε να "διαχειριστούμε" ένα brunch, όσοι στην καθημερινότητά μας αγνοούμε την έννοια του πρωινού;
Το brunch προέκυψε από ανάγκη κι έγινε διασκέδαση
Όπως όλα δείχνουν, το brunch ήρθε σαν φυσική εξέλιξη ενός late breakfast, απαραίτητο στους ξενύχτηδες του Σαββατόβραδου, οι οποίοι, όμως, μετά από τόσες ώρες με άδειο και κακοπαθημένο από το αλκοόλ στομάχι, δεν έλεγαν όχι και σε μερικά φουλ στην πρωτεΐνη πιάτα. Άλλωστε, είχε έρθει η ώρα για το lunch!
Η πρώτη αναφορά της λέξης φαίνεται να γίνεται στην Αγγλία, το 1896, στο άρθρο "Brunch: a plea" που δημοσιεύτηκε στο πειροδικό Hunter's Weekly. Τα ξενοδοχεία γρήγορα υιοθέτησαν τη συνήθεια, με ένα μεγάλο κυριακάτικο μπουφέ, που περιλάμβανε ό,τι ανήκει σε ένα full breakfast και στη συνέχεια, μια και η ώρα είχε περάσει, μερικά πιάτα κανονικού φαγητού κυρίως burgers και φιλέτα. Συχνά, σε μεγάλα ξενοδοχεία και κοσμοπολίτικα εστιατόρια Ευρώπης (ακόμα και ανατολικής) και Αμερικής, το brunch συνοδεύεται από ζωντανή μουσική (συνήθως ένα κουαρτέτο τζαζ, ένα Jazz Brunch δηλαδή) και παίρνει τη διάσταση κανονικής διασκέδασης και μάλιστα για όλη την οικογένεια. Το brunch, συνήθωςμε τη μορφή μπουφέ, επεκτάθηκε σε χώρους μαζικής εστίασης (σχολές, εστιατόρια μουσείων), έγινε must στα κινέζικα εστιατόρια (dim sum brunch) και, βέβαια, προσαρμόζεται ανάλογα με τις περιστάσεις σε St Valentine's brunch, Easter Sunday, mothers Day brunch και άλλα πολλά.
Αυτό το κάτι άλλο… του brunch
Το κυριακάτικο (τώρα πλέον συχνά και Σαββατιάτικο) brunch είναι κάτι παραπάνω από ένα ακόμα είδος γεύματος. Είναι μια απόλαυση που μπορεί να κρατήσει ώρες, αλλά θέλει τον τρόπο της για να την χαρείς. Είναι διασκεδαστικό, γιατί "έχει παιχνίδι" και δεν έχει περιορισμούς ώρας ούτε γεύσεων. Ένας μπουφές με μεγάλη ποικιλία εδεσμάτων, που αρχίζουν από κρουασάν και pancakes, αβγά φτιαγμένα με πολλούς τρόπους, αλμυρές ή γλυκές τάρτες, μαρμελάδες, φρέσκα φρούτα, ποικιλία τυριών και φτάνει μέχρι αλλαντικά, καπνιστά ψάρια, διάφορες τερίν, περνώντας στο lunch με χάμπουργκερ, ψητά κρεατικά, ζυμαρικά, ψάρι με κάποια σάλτσα, σίγουρα ιντριγκάρει. Όσο για τα ροφήματα, αρχίζουν από καφέ και τσάι και τελειώνουν με αφρώδη κρασιά και κοκτέιλ, ειδικά για την περίσταση. Η έλλειψη ετικέτας και οι γευστικές εκπλήξεις που επιφυλάσσει ένα πραγματικό brunch, είναι ένας σίγουρος τρόπος να περάσεις καλά την Κυριακή με την παρέα σου. Εξάλλου, είναι κάτι που μπορείς να απολαύσεις μόνο έξω: το brunch στο σπίτι είναι φασαριόζικη υπόθεση, εκτός αν διαθέτετε προσωπικό στην κουζίνα.
Από το breakfast στο lunch
Να ξεκαθαρίσουμε, λοιπόν, ότι brunch δεν σημαίνει ένα πλούσιο πρωινό, αλλά έναν συνδυασμό full πρωινού με μεσημεριανό γεύμα. Και εννοούμε πλήρες πρωινό, όχι την ελληνική εκδοχή του… καφέ με σχεδόν τίποτα. Πρέπει να αντιληφθούμε, ότι και τα αβγά σε οποιαδήποτε μορφή και τα λουκάνικα και οι τάρτες, οι κρέπες, αλλαντικά, τυριά, σάντουιτς κ.λ.π. ανήκουν στο κομμάτι "πρωινό". Έτσι, αν ένα τέτοιο πλούσιο πρωινό σας σερβίρεται για brunch, είναι λάθος, γιατί λείπει το… lunch! Οι περισσότεροι, παρ' όλα αυτά, το δέχονται εύκολα, γιατί εδώ έχουμε άλλη αντίληψη περί πρωινού.
Μια ακόμα λανθασμένη αντίληψη που επικρατεί στο ελληνικό κοινό, έχει να κάνει με το τι τρως σε ένα brunch. Γιατί, βέβαια, δεν τρως όλο τον μπουφέ (ή το α λα καρτ μενού, ανάλογα) ούτε καταβροχθίζεις κρουασάν και χάμπουργκερ με διαφορά 10 λεπτών. Για το κοινό που έχει το breakfast στην καθημερινότητά του, τα πράγματα είναι απλά: αν πας ώρα πρωινού, τρως το πρωινό σου, όσο εκτεταμένο θέλεις. Αν, κατόπιν, χαλαρώσεις, η ώρα περνάει με την κουβέντα και πεινάσεις, τότε προχωράς στο κομμάτι lunch. To brunch καλύπτει διαφορετικές ανάγκες και ώρες. Αν πάτε μετά τη 1.00 το μεσημέρι, δεν έχει νόημα να αρχίσετε με τα γλυκά του breakfast. Tο brunch δεν έχει σχεδιαστεί για να καταναλωθεί όπως ένα γεύμα (όλα τα πιάτα στη σειρά) αλλά ανάλογα με τη διάθεση και την ώρα. Αυτός είναι και ο λόγος του εκτεταμένου ωραρίου. Είναι ένας μπουφές που προσαρμόζεται χαλαρά στην ώρα και τη διάθεση και δεν στριμώχνει κανέναν.
Κλασικά και μη πιάτα ενός brunch
Οπωσδήποτε, κάποια εδέσματα έχουν καθιερωθεί ως κλασικά σε ένα brunch, όπως, άλλωστε και σε ένα πρωινό. Όμως, το brunch δεν έχει όρια και προσαρμόζεται στη χώρα και τις συνήθειες. Έτσι, στο μεξικάνικο brunch θα συναντήσουμε μπουρίτος, τάκος και τορτίγιας, στο σκανδιναυικό τον πρώτο λόγο θα τον έχουν τα καπνιστά ή και φρέσκα ψαρικά, στο κινέζικο τα dumplings, dim sum και άλλα παρόμοια στον ατμό ή στο τηγάνι. Στην κεντρική Ευρώπη αγαπούν τα αλλαντικά, τα τυριά και τα λουκάνικα, στη Νέα Υόρκη υπάρχουν οπωσδήποτε bagels και αβγά Benedict, στη Γαλλία και στο Βέλγιο "γαλλικές φρυγανιές", διάφορες κις, μπριός, κρέπες αλμυρές και γλυκές, croque madame και monsieur, βάφλες. Κρουασάν, μούσλι, ντόνατς, scrambled eggs, ομελέτες, τηγανίτες είναι πασπαρτού.
Το κεφάλαιο "αβγά" είναι κορυφαίο για ένα σωστό brunch. Τα αβγά που συνηθίζονται στο brunch μπορεί να είναι από απλά ποσέ ή βραστά, μέχρι όσο "δουλεμένα" φαντάζεστε. Κλασικές επιλογές: τα αβγά Benedict. Πρόκειται για αμερικάνικη εφεύρεση, με δυο φουσκωτά ψωμάκια, πάνω στα οποία απλώνεται από ένα φετάκι μπέικον ή ζαμπόν, ένα αβγό ποσέ και σκεπάζεται με πλούσια sauce hollandaise (λευκή σάλτσα γαλλικής προέλευσης, με βάση τους κρόκους αβγού, το βούτυρο και το λεμόνι). Τα αβγά florentine, αβγά ποσέ που αναπαύονται επάνω σε σπανάκι βουτύρου. Τα αβγά Βουργουνδίας (ή oeufs en meurette), αβγά επίσης ποσέ μέσα σε σάλτσα κόκκινου κρασιού (ιδανικά Βουργουνδίας), με σωταρισμένο μπέικον και κρεμμύδια. Τα scrumbled eggs (ελληνιστί στραπατσάδα) είναι ένας ακόμα τρόπος παρασκευής των αβγών που συνηθίζεται στο πρωινό και συνδυάζεται με πολλά υλικά. Όλα αυτά αποκτούν, φυσικά, άλλο ενδιαφέρον όταν στην κουζίνα βρίσκεται ένας δημιουργικός σεφ, που προσθέτει την τεχνική και τη φαντασία του. Στα πιάτα του τμήματος "lunch", το μοσχαρίσιο φιλέτο, τα διάφορα χάμπουργκερ (και γενικά τα ψητά κρεατικά) έχουν τον πρώτο λόγο, ακολουθεί κάποιο φρέσκο ψάρι (συνήθως σολομός) ποσέ με κάποια σάλτσα και δεν λείπει ποτέ μια γνήσια Ceasar salad. Απο εκεί και πέρα… πραγματικά δεν υπάρχει όριο.
Τhe sky's the limit… και στο brunch
Το brunch προσφέρεται εύκολα για αναπάντεχους συνδυασμούς και για τη χρήση ακριβών υλικών, κάτι που συνηθίζουν τα ακριβά ξενοδοχεία και εστιατόρια για να προσελκύσουν απαιτητικό κοινό με φουσκωμένο πορτοφόλι ή για ιδιαίτερες περιστάσεις, όπως π.χ. ένα wedding brunch. Πολύ εύκολα, σε εδέσματα με την ίδια βάση (όπως τα αβγά scrumbled, οι κρέπες, μια quiche ή ένα απλό bagel) όλο και κάπου ο σεφ θα τρυπώσει τρούφες, σπαράγγια, χαβιάρι και αστακό. Στο πρόγραμμα του high end brunch υπάρχει ο πιο εκλεκτός καπνιστός σολομός, μπρικ, χαβιάρι επάνω σε ζεστά μπλινίς ή σε βραστά αβγά ή και σε bagel, αν θέλετε, φουα γκρα, πανάκριβα κρεατικά και οστρακοειδή. Μπορεί να μας φαίνονται υπερβολικά για την περίσταση, όμως σκεφτείτε: το brunch κάποτε ακολουθεί μια βραδιά που έχει περάσει πολύ όμορφα, και αυτό θέλουμε να συνεχιστεί ή να… επισφραγιστεί με το πιο απολαυστικό morning after τραπέζι.
Για να πάρετε μια ιδέα, τι θα λέγατε για στρείδια Rockfeller, ένα κλασικό του αμερικάνικου brunch; Πρόκειται για στρείδια μέσα στο κέλυφός τους, με ένα μείγμα μυρωδικών (μαϊντανός, κρεμμυδάκι κλπ) από πάνω μια σάλτσα με βούτυρο, που ψήνονται στο γκριλ. Ό,τι πρέπει για μια ακριβή σαμπάνια! Τα αβγά Benedict βαφτίζονται Vol-au vent Benedict και συνοδεύονται από μείγμα μανιταριών και κομμάτια αστακού (και τα δυο πιάτα βρίσκονται στο Sunday Brunch Menue του Beverly Hills Hotel, Sunset Bld). Για να μην φτάσουμε στα άκρα -κάπου εκεί το εστιατόριο Norma's του Le Parker Meridien της Νέας Υόρκης σερβίρει την "Zillion Dollar Lobster Frittata", μια ομελέτα που στοιχίζει 1000 δολάρια: έξι αβγά, αστακός και από πάνω μια απίστευτη ποσότητα από μαύρο χαβιάρι. Μην απελπίζεστε, σερβίρεται και σε μικρότερη ποσότητα, με 100 δολάρια...
Τα ποτά του brunch
Tα ποτά είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο του brunch. Ο καφές εξυπακούεται, αλλά κανείς δεν σταματάει εδώ, ακόμα και αν βρίσκεται στο στάδιο του πλούσιου breakfast. Συχνά γίνεται και Irish Coffee, για να κάνει τη γέφυρα με το αλκοόλ. Στα non alcoholic θα συναντήσουμε χυμούς, smoothies, τσάι, αναψυκτικά. Αλλά brunch σημαίνει και αλκοόλ! Η σαμπάνια αποτελεί κλασική επιλογή (περιλαμβάνονται οι αφρώδεις οίνοι, prosecco κλπ) καθώς συνοδεύει τα πάντα: από τα κρουασάν μέχρι την ομελέτα, τα στρείδια ή το σουφλέ. Το Bloody Mary είναι ένα κλασικό brunch cocktail, απαραίτητο σε έναν μπουφέ που σέβεται την περίσταση, που προτιμούν ιδιαίτερα όσοι ξύπνησαν με hangover. Τα κοκτέιλ με βάση τη σαμπάνια ανήκουν επίσης στον μπουφέ του brunch: Mimosa (με χυμό πορτοκάλι ή γκρέιπφρουτ) ή το βενετσιάνικο Bellini (prosecco με χυμό ροδάκινου). Συχνά θα συναντήσουμε και σανγκρία.
Updated: 26/9/2017
Ημερομηνία α' δημοσίευσης: 15/1/2016
