Συνταξιδεύαμε με δεκάδες αντιπροσώπους από διάφορα νησιά του Αιγαίου, που πήγαιναν στη Σίφνο για το 9ο Φεστιβάλ γαστρονομίας Νίκος Τσελεμεντές, στις αρχές Σεπτεμβρίου. Φτάνοντας στο λιμάνι της Σίφνου, η γιορτή είχε μόλις ξεκινήσει. Κεράσματα, ξεναγήσεις, συζητήσεις, παραδοσιακά προϊόντα, συνταγές. Όλο το Αιγαίο μαζεύεται κάθε χρόνο στο μικροσκοπικό νησί των Κυκλάδων και εκπέμπει ένα μήνυμα αισιοδοξίας και δημιουργίας.
Φτάνοντας στον Αρτεμώνα, οι εργασίες εμφανίζονται πυρετώδεις. Οι καλαίσθητες πινακίδες που ορίζουν το "χώρο" του κάθε νησιού ετοιμάζονται να πάρουν τη θέση τους. Είναι ακόμη νωρίς το απόγευμα, όταν τα stands αρχίζουν να γεμίζουν προϊόντα. «Έχουμε φέρει ό,τι καλύτερο από το νησί μας» θα μας πει η Κατερίνα, που ήρθε εδώ μαζί με ολόκληρη αντιπροσωπεία από τη Φολέγανδρο. Το ίδιο συμβαίνει και για τη Μύκονο, τη Νάξο, την Άνδρο και όλα τα νησιά που συμμετέχουν. Παράλληλα, πέρα από 15 νησιά των Κυκλάδων, συμμετείχαν και η Σαλαμίνα, η Σάμος, η Θήβα και το Ναύπλιο.
Επίσης, συμμετείχε ο πολιτιστικός σύλλογος Ποντίων Ν. Ιωνίας «η Σινώπη», η ελληνική Ακαδημία Αρχιμαγείρων και Γαστρονομίας, η σχολή μαγειρικής, ζαχαροπλαστικής και ξενοδοχειακών σπουδών «Etoile», αλλά και μία αντιπροσωπεία από την Ολλανδία. Όλοι παρουσίασαν τοπικές συνταγές, μαγείρεψαν σε επαγγελματικές ή οικιακές κουζίνες του νησιού, κέρασαν ποτά ή αλμυρά και γλυκά μεζεδάκια του τόπου τους, χόρεψαν και έπαιξαν μουσική μέχρι αργά το βράδυ, για τρεις μέρες.
Οι εκατοντάδες επισκέπτες που βρέθηκαν στη Σίφνο εκείνες τις μέρες, είχαν επίσης την ευκαιρία να δουν επιδείξεις τροχού κεραμικής και ψαθοπλεκτικής, δύο παρουσιάσεις βιβλίων, το «Μαγειρεύοντας με τον Γέροντα Ευδόκιμο» του Ηγούμενου της Ιεράς Μονής Παναχράντου Άνδρου Ευδόκιμου και το «Με κρασί και Ελληνικά» της δημοσιογράφου Νίκης Μηταρέα, το οποίο παρουσίασε τη δεύτερη μέρα του φεστιβάλ ο chef Ανδρέας Λαγός. Υπήρχε, επίσης, μαγειρική για παιδιά, έκθεση παραδοσιακών προϊόντων και προϊόντων σχετικών με το φαγητό και τη χειροτεχνία.
Πάμε παραλία
Τα πρωινά, το Φεστιβάλ «πήγαινε παραλία» και ειδικότερα στο Κάστρο, στον Πλατύ Γιαλό, στη Χρυσοπηγή, στις Καμάρες, στο Βαθύ και στον Φάρο, για υπαίθριες μαγειρικές από τους τοπικούς εξωραϊστικούς συλλόγους, πολλές φορές συνοδεία ζωντανής μουσικής και συχνά κατέληγε σε αυτοσχέδιο γλέντι.
Η αναπαράσταση του σιφνέικου γάμου τη δεύτερη μέρα, μετέφερε το Φεστιβάλ στους κεντρικούς οικισμούς (Εξάμπελα, Καταβατή, Απολλωνία, Πάνω Πετάλι και Αρτεμώνα) με συμμετοχή πολλών κατοίκων και επισκεπτών που τραγουδούσαν τοπικούς σκοπούς από τη Σίφνο (νύφη), την Αμοργό (γαμπρός), την Άνδρο (κουμπάρα) και τον Πόντο (κουμπάρος) για τουλάχιστον τρεις ώρες, διασχίζοντας τα σοκάκια στα χωριά!
Η γαστρονομία της Σίφνου
Μία επίσκεψη και μόνο στη Σίφνο θα σε κάνει να υποπτευθείς ότι η γαστρονομία εδώ δεν είναι απλή υπόθεση. Όπου και αν σταθείς, θα μάθεις κάτι για κάποια συνταγή, για ένα υλικό. Θα ακούσεις μία ιστορία η οποία με τον ένα ή τον άλλο τρόπο συνδέεται με την εξέλιξη της γαστρονομίας. Δεν είναι τυχαίο ότι η Σίφνος είναι η γενέτειρα του εμβληματικού μάγειρα Νίκου Τσελεμεντέ. Του ανθρώπου που το όνομά του αποτελούσε συνώνυμο των συνταγών της ελληνικής αστικής μαγειρικής για δεκαετίες και έχει αφήσει ανεξίτηλα τα ίχνη του μέχρι σήμερα ("άνοιξε τον Τσελεμεντέ!").
«Στη Σίφνο δεν γίνεται να μην φας καλά» μου είπαν όταν συζήτησα για το επικείμενο ταξίδι στο νησί, με αφορμή το 9ο Φεστιβάλ Κυκλαδικής Γαστρονομίας «Νίκος Τσελεμεντές». Μετά το ταξίδι απλώς το επιβεβαίωσα. Τα πιάτα που εύκολα μπορεί κανείς να ξεχωρίσει είναι η ρεβιθάδα, που σιγοψήνεται μέσα σε πήλινο τσουκάλι και το μαστέλο, αρνάκι ή κατσικάκι μαγειρεμένο σε πήλινο σκεύος με κόκκινο κρασί και άνηθο στον ξυλόφουρνο. Για το φαγητό αυτό, τα τεμάχια του κρέατος τοποθετούνται πάνω σε αμπελόκλαδα, που ξαπλώνονται στον πάτο του μαστέλου, σαν είδος σχάρας.
Εξαιρετικό πιάτο είναι και οι ρεβιθοκεφτέδες, η καππαροσαλάτα που φτιάχνεται με ξερή κάπαρη μαγειρεμένη σε στιφάδο, ενώ ονομαστή είναι και η μανούρα, το κίτρινο, σκληρό πικάντικο τυρί που διατηρείται μέσα σε ίζημα κόκκινου κρασιού.
Φεύγοντας από το νησί, μην ξεχάσετε να πάρετε «αμυγδαλωτά» άσπρα (με βάση την ασπρισμένη αμυγδαλόψιχα) ή σκούρα (με αμυγδαλόψιχα μη αποφλοιωμένη), καθώς και σιφνέικα κουλουράκια και «μπουρέκια», μικρά πιτάκια, γεμισμένα με μέλι, αμύγδαλο, καρύδια και σουσάμι, πασπαλισμένα με ζάχαρη άχνη σαν τους κουραμπιέδες.
Φωτογραφίες: Βαγγέλης Ρασσιάς
