Από το Πανεπιστήμιο στο χωράφι…
«Αν κάποιος μου έλεγε πριν χρόνια πως θα περνούσα τη μέρα μου φυτεύοντας κρεμμύδια και σκόρδα, σίγουρα θα μου φαινόταν απίστευτο». Αυτή είναι εδώ και επτά περίπου χρόνια η καθημερινότητα της Αλεξάνδρας Τσιαντή, που επέστρεψε στα μέρη που μεγάλωσε για να ασχοληθεί μαζί με την αδελφή της με το οικογενειακό κτήμα.
«Είμαστε η τρίτη γενιά μιας αγροτικής οικογένειας. Το κτήμα αυτό βρίσκεται στην κατοχή μας από τους παππούδες, νομάδες κτηνοτρόφους. Αναζητώντας μια βάση για τις καλλιέργειες τους, αγοράζουν γύρω στο 1921 αυτή την έκταση 1400 στρεμμάτων στην Αγία Τριάδα. Ανάμεσα σ’ αυτά βρίσκονται και τα 1000 καλλιεργήσιμα στρέμματα, που ανέλαβε από το 1950 ο πατέρας μας. Εμείς περνάγαμε εκεί τα καλοκαίρια, ακολουθώντας τον, αλλά μερικά χρόνια αργότερα φύγαμε στο εξωτερικό για σπουδές».
Μετά από σπουδές στη Χημική Μηχανική και τη Βιολογία, οι δύο αδελφές επιστρέφουν και εγκαθίστανται τελικά στην Αθήνα. «Αν και βρισκόμασταν μακριά, μας απασχολούσε το μέλλον του κτήματος. Είμαστε συναισθηματικά πολύ δεμένες με αυτόν τον τόπο και ψάχναμε τι θα μπορούσε να γίνει σε βάθος χρόνου. Η μεγάλη μετάβαση ήρθε ουσιαστικά με τη μετάθεση του συζύγου μου στη Λάρισα το 2000 αλλά και με τον ερχομό της αδελφής μου δυο χρόνια αργότερα. Η προσαρμογή ήταν δύσκολη για όλη την οικογένεια, πολύ περισσότερο για εμάς αφού λείπαμε τόσα χρόνια. Ο πατέρας μου εξακολουθούσε να δουλεύει την παραγωγή σιτηρών αλλά εμείς αναρωτιόμασταν ποιος άλλος τρόπος υπήρχε να αξιοποιηθεί η έκταση…»
«Μέσα στο 2005, υπήρξαν αφορμές να αποκτήσουμε ένα ευρύτερο ενδιαφέρον για θέματα περιβάλλοντος, υγείας και διατροφής. Αναρωτιόμασταν πώς αυτά τα θέματα θα μπορούσαν να συσχετιστούν με το κτήμα. Έτσι, όταν μάθαμε πως ξεκινά ένα επιδοτούμενο πρόγραμμα για νέους αγρότες και βιολογική καλλιέργεια, αποφασίσαμε να διαθέσουμε 170 στρέμματα από τη συνολική έκταση σ’ αυτό, ξεκινώντας στην αρχή δοκιμαστικά. Εκείνη την εποχή, τυχαίνει να διαβάσω και το βιβλίο του Γαβριήλ Πανάγου «Βιοδυναμικές καλλιέργειες». Το τελείωσα σχεδόν σε ένα απόγευμα και ήξερα ότι είναι αυτό ακριβώς που θέλω να κάνω, μου άνοιξε τα μάτια! Έτσι, το 2006 επικοινωνήσαμε με έναν Γερμανό σύμβουλο βιοδυναμικής, ο οποίος ήρθε στην Ελλάδα να μας βοηθήσει».
Βιοδυναμική και βιολογική καλλιέργεια
Η Αλεξάνδρα Τσιαντή μιλά για τη φιλοσοφία της με τον τρόπο των ανθρώπων που πραγματικά πιστεύουν σε αυτό που κάνουν.
«Από την αρχή μου άρεσε η βιοδυναμική προσέγγιση. Προϋποθέτει ότι τηρούνται οι κανόνες της βιολογικής καλλιέργειας αλλά έχει πιο αυστηρούς περιορισμούς. Βασίζεται στην ανθρωποφιλοσοφία του Στάινερ, όπως τη διατύπωσε το 1924. Οι αγρότες απευθύνθηκαν σε αυτόν με αφορμή προβλήματα που αντιμετώπιζαν στις καλλιέργειές τους. Τότε, ο Στάινερ ξεκίνησε μια σειρά διαλέξεων που ουσιαστικά γέννησαν τη βιοδυναμική".
Σύμφωνα με αυτή την προσέγγιση, κάθε αγρόκτημα είναι μοναδικό, ορίζεται από το μικροκλίμα του, τα ζώα και τα φυτά του, τον άνθρωπο που το δουλεύει και άλλα στοιχεία όπως η περιοχή στην οποία βρίσκεται και ο ήλιος που δέχεται. Το αγρόκτημα που ακολουθεί τις αρχές της βιοδυναμικής θα πρέπει να έχει αυτάρκεια, με όσο το δυνατόν λιγότερες εξωτερικές εισροές: ακόμα και το λίπασμα δημιουργείται εκεί. Δηλαδή, αν κάποιος αγρότης καλλιεργεί 10 στρέμματα, πρέπει να υπολογίσει πόση κοπριά θα χρειαστεί για λίπασμα, επομένως πόσα ζώα θα χρειαστεί για να τη δώσουν και πόση έκταση θα χρειαστούν αυτά τα ζώα. Με αυτό τον τρόπο, η βιοδυναμική επαναφέρει τελικά την ισορροπία στο σύστημα...
"Ολο αυτό, βέβαια, στην αρχή μας φαινόταν πολύ δύσκολο. Και η αλήθεια είναι πως κάναμε λάθη, αλλά μάθαμε από αυτά. Η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετωπίσαμε ήταν σίγουρα η απειρία μας και το να βρούμε σωστή καθοδήγηση και στήριξη. Επίσης, υπήρχε και εξακολουθεί να υπάρχει η αμφισβήτηση και η καχυποψία -όπως συμβαίνει με καθετί καινούριο…».
Η Trinity Farm αυτή τη στιγμή παράγει δημητριακά και παράγωγά τους, όσπρια και κηπευτικά και είναι το πρώτο ελληνικό αγρόκτημα που έλαβε πιστοποίηση από τη Demeter για ετήσιες καλλιέργειες. Αυτό που ξεκίνησε πειραματικά και ως μερική απασχόληση έχει γίνει η καθημερινότητα της Αλεξάνδρας Τσιαντή που εδώ και μερικά χρόνια εργάζεται μόνο στο κτήμα.
«Δεν είναι μια εύκολη δουλειά. Η γεωργία είναι ένα από τα πιο δύσκολα αντικείμενα, κυρίως λόγω των τόσων αστάθμητων παραγόντων που έχει κανείς να αντιμετωπίσει. Ακόμη, μπορούν να γίνουν μικρά λάθη που όταν αποκαλυφθούν είναι πλέον πολύ αργά για να διορθωθούν. Είμαι όμως πολύ ικανοποιημένη. Μας χαροποιούν πολύ όχι μόνο οι βραβεύσεις αλλά το γεγονός πως ο κόσμος που δοκιμάζει μιλάει για την ιδιαιτερότητα των προϊόντων μας. Νομίζω πως αυτό οφείλεται αποκλειστικά στον τρόπο που δουλεύουμε. Ελπίζω πως στο μέλλον περισσότεροι αγρότες θα στραφούν στη βιοδυναμική καλλιέργεια, γεγονός που θα βοηθήσει και στην παραγωγή μεγαλύτερης ποσότητας προϊόντων. Νομίζω πως η έλλειψη καθοδήγησης και ενημέρωσης ευθύνεται για το γεγονός πως οι περισσότεροι δεν είναι εξοικειωμένοι με αυτή την προσέγγιση. Ευχόμαστε κάποια στιγμή να μπορέσουμε να μετατρέψουμε όλη την έκταση σε βιοδυναμική αλλά και να ανοίξουμε το κτήμα σε επισκέπτες, αλλά και φοιτητές, ώστε να τους δοθεί η ευκαιρία να γνωρίσουν από κοντά και να κάνουν πρακτική πάνω σε αυτό τον τρόπο καλλιέργειας».
Η Trinity farm αυτή τη στιγμή παράγει: αλεύρι, πατάτες, καρότα, άσπρο και κόκκινο κρεμμύδι, σκόρδα, ρεβίθια, φακή, χιλοπίτες ολικής, ζυμαρικά βίδες, τραχανά σταρένιο και κουσκούς. Το αλεύρι της χρησιμοποιείται για την παρασκευή βιολογικών προϊόντων ιδιαίτερης ποιότητας (όπως για παράδειγμα, τα παξιμάδια Αστάρτη). Για τα σημεία πώλησης επικοινωνήστε με τα τηλέφωνα 24910 91578 και 6982 449664.
The Trinity Farm, αγρόκτημα Τσιαντή, Τερψιθέα Λάρισας www.thetrinityfarm.gr
Ιάνθη Μιχαλάκη
