Μερικοί το προτιμούν… ωμό. Άκουσα για πρώτη φορά τους Troo Food Liberation όταν μαγείρευαν vegan πιάτα (χωρίς ζωικά προϊόντα όπως το γάλα ή τα αβγά) τις Κυριακές στον «Κιματοθραύστη» – ένα εξαρχειώτικο στέκι όπου γεμίζεις το πιάτο σου με ό,τι θέλεις και πληρώνεις κάπου € 6-7. Το ότι τα υλικά τους –σαλατικά και λαχανικά, σπόροι, φρούτα και ξηροί καρποί– δεν τα μαγειρεύουν σε παραπάνω από 40°C, προκειμένου να κρατάνε όλη τη διατροφική τους δυναμική, το συνειδητοποίησα αργότερα. όταν δοκίμασα τα nori με κουρκουμά, ηλιόσπορο και σάλτσα σόγιας και την ωμή «πίτσα» από λιναρόσπορο με σάλτσα λιαστής ντομάτας, κάσιους και σπανάκι στο hip εστιατόριο «Breeder Feeder» της γκαλερί The Breeder στο Μεταξουργείο, καθώς ο Στάθης Παναγούλης και ο Γιώργος Βαμβακίδης τους πρότειναν να εγκαινιάσουν την κουζίνα του. Τα τρία vegan/raw food μενού τους απέσπασαν ενθουσιώδεις κριτικές από τους φιλότεχνους και φίλους των καινών δαιμονίων –γευστικών και μη– της πόλης. Κρέας μπορεί να μην είχαν, σας διαβεβαιώνω όμως ότι είχαν βαθιά νοστιμιά. Ως «έκθεση ωμοτήτων» περιέγραφα την εμπειρία σε έναν φίλο. Στα δικά του αφτιά λέξεις όπως «maca powder» ή «incan berries» ηχούσαν σαν να είχαν ξεπηδήσει από science fiction διήγημα. Δεν είχε κι άδικο. αν το καλοσκεφτείς, τα προαναφερθέντα superfoods είναι σαν τους super heroes των τροφών. Για μια στιγμή φαντάστηκα καρύδια και ρόδια να δίνουν μπουνιές στις τοξίνες σε κάποιο κόμικς της Μarvel.
Η Δανάη Τσεκούρα, ο Martin Newman, η Έλλη Λυγνού και η Δάφνη Τσάτσου χρειάστηκε πολλές φορές να εξηγήσουν τι είναι η σπιρουλίνα, τα godji berries, ακόμη και η κινόα. Και να ξεδιπλώσουν ταυτόχρονα μια κουλτούρα φαγητού που περιστρέφεται γύρω από μια ευρεία ατζέντα κοινωνικών θεμάτων και ιδεολογικών ταυτοτήτων: δικαιώματα των ζώων, αγροτική πολιτική, συνειδητοποιημένη διατροφή και ποικίλα κοινωνικoοικονομικά ζητήματα. Το πρακτικό κομμάτι αυτής της φιλοσοφίας περιλαμβάνει στην περίπτωση των Troo Food Rebels, εκτός από μαθήματα… ωμής μαγειρικής (uncooking lessons), ανέβασμα πληροφοριών κι ερευνών στο blog τους (www.troofoodliberation.com), διοργάνωση προβολών και ομιλιών, τακτικό «παρών» στo Meet Market και τελευταία στα Eat-In Αthens (www.facebook.com/eatinathena), καθώς επίσης και σχέδια, σε συνεργασία με την οργάνωση Κεραμεικός-Μεταξουργείο Πρότυπη Γειτονιά, για ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα με θέμα την παραγωγή φυσικών λιπασμάτων από τα οικιακά σκουπίδια.
Η απορία μου ήταν πώς τα εκλαμβάνει όλα αυτά το (ελληνικό) κοινό. Εντάξει, το χορτοφαγικό κίνημα έχει γιγαντωθεί στις δυτικές κοινωνίες και βιβλία όπως το πρόσφατο «Τρώγοντας Ζώα» του Jonathan Safran Foer (φιλοσοφικό επιχείρημα κατά της «βίαιης» κρεατόφιλης διατροφής) έχουν διεθνή αντίκτυπο. Το «ωμό» δεν διαθέτει οπαδούς μόνο στους κύκλους της εναλλακτικής κουλτούρας. έχει αποκτήσει φίλους ανάμεσα στους καλύτερους σεφ του κόσμου. Ο Rene Redzepi, λόγου χάρη, που το εστιατόριό του «Νοma» κατέχει επί δύο συνεχείς χρονιές τον τίτλο του καλύτερου στον κόσμο στη λίστα των San Pellegrino World’s 50 Best, το έχει υιοθετήσει και ως μαγειρική τεχνική, και ως μέσο επαναπροσέγγισης μιας «φυσικής» κληρονομιάς που είναι δυνατόν να ξανακερδηθεί. Έτσι αποδεικνύει πώς η δημιουργικότητα μπορεί να λειτουργήσει πέρα από την τεχνολογία. Έχει διοργανώσει μάλιστα δύο συναντήσεις raw cooking με μερικούς από τους καλύτερους σεφ του κόσμου. μάζευαν ρίζες, βότανα, χόρτα, φρούτα από τις ακτές και τα δάση και δημιουργούσαν πρωτόφαντες σπεσιαλιτέ. Εντούτοις, σε μια χώρα με μάλλον αδιαμόρφωτη γευστική συνείδηση, όπου ακόμη και οι vegetarians αποτελούν σχεδόν σπάνιο φαινόμενο, θα περίμενα η αντίδραση απέναντι σε μια κολεκτίβα vegan/ωμοφάγων να παίζει σε οκτάβες μεταξύ έκπληξης και δυσπιστίας. Κι όμως! «Το κοινό είναι πολύ δεκτικό», μου είπε η Δάφνη, και μαζί με τον Martin έσπευσαν να μου εξηγήσουν: «Δεδομένης της ελληνικής παραδοσιακής κουζίνας, η οποία έχει πολλά χορτοφαγικά πιάτα (βλ.
λαδερά), η απόσταση που έχουν να καλύψουν οι Έλληνες δεν είναι τόσο μεγάλη όσο φαίνεται. Απλώς η συγκεκριμένη διατροφική τακτική δεν είχε το ταμπελάκι της χορτοφαγίας. δεν ονομάστηκε ποτέ έτσι, ούτε συνδέθηκε με κάποιας μορφής ακτιβισμό». Όντως, το να φροντίζεις για τον εαυτό σου με φυσικά μέσα είναι κάτι που απευθύνεται σε όλους, ανεξάρτητα από ιδεολογία και ηλικία. Το «φύσις νόσων ιατρός» του Ιπποκράτη, εκτός της αρχαιοπρεπούς πειστικότητάς του, φαίνεται ότι στον 21ο αιώνα έχει γίνει και… επαναστατικό. Δοκιμάστε να το προσεγγίσετε μέσω των συνταγών τους. Θα εκπλαγείτε!
Στο ηλεκτρονικό κατάστημα www.troofoodstore.com μπορείτε να βρείτε κάποια από τα ειδικά υλικά που θα χρειαστείτε.
