Ο φοίνικας είναι το αγαπημένο μου δέντρο. Η λεπτόκορμη, ντελικάτη σιλουέτα του με τη θυσανωτή αγριεμένη κεφαλή εκφράζει για μένα πιο ιδεαλιστικά και πιο ζωγραφικά απ οτιδήποτε άλλο το σύμβολο του εξωτισμού. Εκείνο το αποτύπωμα του ονείρου που σε καλεί να δραπετεύεις από το συνηθισμένο και το οικείο προς το απρόσμενο, το χιμαιρικό, το υπερβατικό. Μέχρι τώρα ήξερα τις οάσεις της Αφρικής και της Αραβίας, τις φοινικοφυτεμένες λεωφόρους των μητροπόλεών τους και τα κοκοφοινικάτα δάση των τροπικών νησιών.
Φέτος, αντίκρισα έκπληκτος για πρώτη φορά τη χάρη της φοινικόεσσας Bordighera, του πιο όμορφου ίσως από τα θέρετρα της ιταλικής Riviera. Δεν μιλάμε απλώς για μερικούς φοίνικες καρφωμένους εδώ κι εκεί, αλλά για ένα αστικό δάσος που δεσπόζει σ ένα τοπίο πανέμορφο, καταπράσινο, το οποίο σκαρφαλώνει αμφιθεατρικά από τη θάλασσα προς το βουνό, ψιλοκεντημένο με λογής λογής λουλούδια και άλλα δέντρα.
Πήδηξα σ ένα Superfast Ferry και έφτασα εδώ για να γνωρίσω τον Romolo Giordano και την αστεράτη κουζίνα του και, διαμορφώνοντας μαζί του το μενού των Χρυσών Σκούφων, πήρα στις βαλίτσες μου τη νοσταλγική γοητεία μιας αρχοντιάς αλλοτινών εποχών, απ αυτές που βλέπουμε πλέον μόνο στα κινηματογραφικά έργα. Στο εστιατόριό του La Via Romana γυαλίζει για πάνω από 10 χρόνια αστέρι Michelin, επιβεβαιώνοντας όχι μόνο το επίπεδο της κουζίνας του αλλά και το γεγονός ότι είναι ένας από τους καλύτερους εκπροσώπους της γαστρονομίας αυτής της πανέμορφης περιοχής.
Η liberty γοητεία της σάλας του στο παλιό Grand Hotel Londra είναι από τα λίγα παραδείγματα του high class που βασίλευε εδώ στις αρχές του 20ού αιώνα. Χαζεύεις σήμερα την ελεγκάντσα και τις επιβλητικές, ταλαιπωρημένες από το χρόνο σιλουέτες ξενοδοχείων-παλατιών σαν τα Hotel Angst και αναρωτιέσαι πώς βρέθηκαν μαζεμένα τόσα πολλά ξενοδοχεία που θα τα ζήλευαν οι πιο ονομαστές πρωτεύουσες της υφηλίου σε μια τόσο μικρή πόλη. Μόνο και μόνο το γεγονός ότι εδώ βρισκόταν το αγαπημένο παλάτι της Μαργαρίτας, της τελευταίας βασίλισσας της Ιταλίας που προς τιμήν της δημιουργήθηκε από τους Ναπολιτάνους και η περίφημη πίτσα, παίρνεις ένα μόνο από τα στοιχεία της αίγλης αυτού του μέρους. Εδώ έζησε μέχρι το τέλος της ζωής της, και σήμερα το παλάτι ετοιμάζεται να γίνει μουσείο.
Όλα, όμως, φαίνεται ότι οφείλονται στους Εγγλέζους! Ή μάλλον σε κάποιους φωτισμένους αγρονόμους που φύτεψαν εδώ υποδειγματικούς βοτανικούς κήπους και έναν Αιγύπτιο καλόγερο που έφερε εδώ την παράδοση των θρησκευτικών φοινίκων. Η Bordighera εξελίχθηκε σ ένα από τα επίκεντρα καλλιέργειάς τους, για λατρευτικούς λόγους, στη Μεσόγειο. Η παράδοση της Κυριακής των Βαΐων ήταν κάποτε πολύ ισχυρή, τόσο για τους καθολικούς όσο και για τους ορθόδοξους, και η χρησιμοποίηση για τελετουργικούς λόγους κλαδιών φοινικιάς ήταν πολύ διαδεδομένη.
Ακόμη και στους πολυάριθμους κύκλους των εβραϊκών κοινοτήτων, τα λατρευτικά φοινικόκλαδα προέρχονταν από την Bordighera. Έτσι λοιπόν δημιουργήθηκε το αστικό της φοινικόδασος, πολύ διαφορετικό από τις τεχνητές οάσεις που έφτιαξαν στην Ισπανία. Εδώ, οι φοίνικες ξεπετάγονται μέσα από κλιμακωτές πελούζες, ανάμεσα σε πανέμορφες βίλες, δημιουργώντας ένα τοπίο μοναδικό. Έτσι, όταν το 1883 εγκαινιάστηκε το Calais-Roma Express, διασχίζοντας μεταξύ άλλων την Ιταλική Riviera, οι Εγγλέζοι ταξιδιώτες ενθουσιάστηκαν.
Σύντομα η Bordighera εξελίχθηκε σε αγαπημένο τους θέρετρο και στο γλυκό κλίμα της έκαναν ράθυμα τις χειμωνιάτικες διακοπές τους παίζοντας τένις και μπριτζ. Γι’ αυτούς χτίστηκαν καταρχάς τα λαμπρά ξενοδοχεία. Και κατόπιν ακολούθησαν Ρώσοι, Γερμανοί και φυσικά Ιταλοί αριστοκράτες. Τα πάρτι, οι αστραφτεροί χοροί και τα επίσημα diner de gala έδιναν κι έπαιρναν και η γαστρονομία της περιοχής αναδείχθηκε ιδιαίτερα.
Στη γοητεία της, όμως, έπεσε και ο μεγάλος ιμπρεσιονιστής ζωγράφος Claude Monet που, εντυπωσιασμένος από το φως της Bordighera, ζωγράφισε 30 πίνακες (!) εμπνευσμένος από τα κάλλη της, το 1884. «Εδώ βασιλεύει ένας υπέροχος ροζ τόνος που είναι πολύ δύσκολο να τον μεταφράσεις… Τα χρώματα αλλάζουν όπως τα φτερά στο λαιμό του περιστεριού και καίγονται σαν φλογισμένο punch», έγραφε ενθουσιασμένος τους φίλους του ο μεγάλος ζωγράφος.
Στηριγμένη σε εξαιρετικά τοπικά προϊόντα, η φυσική γεύση των οποίων «γράφει» εξαιρετικά και σχεδόν ανεπανάληπτα στον ουρανίσκο, η κουζίνα της Ιταλικής Riviera χειροκροτήθηκε από πολλούς VIPs και ειδικά από μεγάλες προσωπικότητες του πολιτικού κόσμου. Στα επίσημα γεύματα της Τζένοβα, οι Σιράκ και Μπλερ καταγοητεύτηκαν από δύο δυνατές σπεσιαλιτέ του Romolo Giordano και επανήλθαν ζητώντας δεύτερη μερίδα! Και τα δύο σερβιρίστηκαν στο επίσημο μενού των Χρυσών Σκούφων του 2008.
Τα τρυφερά calamaretti, πρώτον, που σοτάρονται με δεντρολίβανο και συνδυάζονται μ ένα απαλό βελουτέ από κολοκύθια-τρομπέτες: με τη φυσική αρωματική γλύκα τους είναι όλα τα λεφτά.
Αυτή η σπάνια, ιδιόρρυθμη ποικιλία, το μήκος των κολοκυθιών της οποίας μπορεί, με το συμπάθιο, να φτάσει και τους 70 πόντους, διαψεύδει αυτό που συνήθως περιγράφεται ως παντελής έλλειψη γεύσης με το χαρακτηρισμό κολοκύθι. Η ίδια νοστιμιά συνδυάζεται μ ένα άλλο εξαιρετικό υλικό στο δεύτερο πιάτο, το οποίο έγινε αγαπημένο του Βρετανού και του Γάλλου ηγέτη. Τα πράσινα pansotti (είδος ραβιολιών) γεμίζονται, εκτός από κολοκύθια-τρομπέτες, και με τις γλυκύτατες γαρίδες του San Remo, που η φινέτσα και το ντελικάτο άρωμά τους δεν παίζονται.
Στα antipasti του φετινού μενού φιγουράρισε μία από τις αγαπημένες σπεσιαλιτέ του δημοφιλέστερου πάπα των χρόνων μας, του Ιωάννη-Παύλου του Β΄: αλιάδα Brandacujun, φτιαγμένη με πατάτες και ξερό βορειοευρωπαϊκό βακαλάο (stockfish). Το δεύτερο μέρος της τριλογίας είναι κάτι συγγενές, αλλά ταυτόχρονα πολύ διαφορετικό: καρπάτσιο εξαιρετικού βακαλάου, σερβιρισμένο κατά το ιταλικό συνήθειο, το οποίο πριμοδοτεί τις φυσικές γήινες γεύσεις από μια σαλάτα ωμής αγκινάρας της τοπικής κόκκινης, αγκαθωτής ποικιλίας της Riviera.
Και πάνω τους μια σάλτσα από ελιές, σκόρδο, κάππαρη και αντσούγιες, για να αφεθούμε ακόμη πιο πολύ στα γευστικά κάλλη της Μεσογείου. Κι επειδή στα θετικά της παγκοσμιοποίησης συμπεριλαμβάνονται και τα επιτυχημένα fusions διαφορετικών γαστρονομικών πολιτισμών, ο Romolo Giordano μαρινάρει εξαιρετικό κόκκινο τόνο σε μια σάλτσα από soya sauce, έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, ρίγανη, λεμόνι, σκόρδο και πιπεριές του Σετσουάν, και τον σερβίρει μέσα σε «φωλιές» από ελληνοπρεπέστατο κανταΐφι.
Ως κύριο πιάτο, οι Χρυσοί Σκούφοι διάλεξαν μια αγαπημένη σπεσιαλιτέ του πρώην Προέδρου της Ιταλικής Δημοκρατίας Σάντρο Περτίνι: Το cappon magro είναι μια πληθωρική σπεσιαλιτέ που αποτελεί παραδοσιακά το χριστουγεννιάτικο πιάτο της Riviera, αλλά έχει πλέον εξελιχθεί σε φαγητό της γιορτής. Μια πολύ πλούσια μετεξέλιξη της nicoise θα μπορούσε να το φανταστεί κάποιος, αφού μια ζεστή «σαλάτα» λογής λογής λαχανικών (πατάτες, φασολάκια, καρότα, αγκινάρες, κολοκυθάκια, σπαράγγια) περιχυμένων από salsa verde (pesto μαϊντανού με κουκουνάρια) συνδυάζεται με ψάρια, αστακούς, καραβίδες, γαρίδες και όστρακα – αληθινή πανδαισία!
Το «μενού» των υποστηρικτών των Χρυσών Σκούφων
Το καλοσώρισμα έγινε με δροσερή Heineken σερβιρισμένη τέλεια από το διάσημο πια Βeertender, το οποίο αναδεικνύει την εξαιρετικά ισορροπημένη γεύση της. Δύο μοναδικά κοκτέιλ, στη συνέχεια, έδωσαν τη δυνατότητα να εκτιμήσουμε την πρεστιζάτη χειροποίητη τεκίλα Don Julio σε όλο της το εύρος: μια τραγανή Margarita με Don Julio Blanco και ένα Don Julio Honey (Don Julio Reposado), αλλά και Don Julio Reposado straight για όσους επιμένουν στις καθαρές γεύσεις.
Το «tout champagne» Diner de Gala των Χρυσών Σκούφων που παρουσίασε ο Romolo Giordano, συνόδευσαν τρεις διαφορετικές σαμπάνιες Veuve Clicquot: η Yellow Label Brut και οι Vintage Reserve 2002, λευκή και ροζέ. Από φέτος μάλιστα, οι συντηρητές Liebherr υιοθετούν το ειδικό βραβείο Wine List - διότι, ως γνωστόν, η σωστή θερμοκρασία και συντήρηση της σαμπάνιας είναι καίρια για την απόλαυσή της.
Ο συνδυασμός-έκπληξη στο Diner de Gala των Χρυσών Σκούφων ήρθε από το πρωτότυπο και απόλυτα αρμονικό ταίριασμα του σοκολατένιου Rouge et Noir με μια μοναδικά γευστική μοναστηριακή μπίρα, την Chimay Blue Trappist. Ως digestif, έδρεψε δάφνες η παλαιωμένη χειροποίητη τεκίλα Don Julio Anejo. Ο εξαίρετος espresso από τη σειρά Gοurmet της εταιρείας Taf ανέλαβε να απογειώσει το ζήτημα «καφές»: Η περιζήτητη ποικιλία Captain Cook Hawaii θεωρείται μοναδική για τη μεταξένια υφή της.
Τέλος, απολαύσαμε τα εκλεκτά χειροποίητα πούρα Αβάνας Montecristo Edmundo και Montecristo Petit Edmundo, καθώς και τη νέα σειρά τσιγάρων Davidoff Super Premium Line που τα κουτιά των black και white βερσιόν τους έχει σχεδιάσει ο διάσημος ντιζάινερ Ora Ito.
