«Κορδέλα τυλιγμένη γύρω από μια βόμβα». Ιδού τι ατάκα πέταξε αυθορμήτως ο πατριάρχης του σουρεαλισμού Αντρέ Μπρετόν, όταν αντίκρισε για πρώτη φορά τους πλημμυρισμένους με χρώμα και συμβολισμούς πίνακες της Φρίντα Κάλο. Βόμβα ήταν η ίδια η αντισυμβατική -ριζοσπαστική- ζωή της Μεξικάνας ζωγράφου βόμβα είναι όμως και η ίδια η Σάλμα Χάγιεκ, που έφερε με το πείσμα της στην οθόνη τη ζωή της, ενσαρκώνοντας 100% το λατινοαμερικάνικο sex symboI στο πιο σοφιστικέ του και νικώντας στα σημεία μια άλλη διάσημη Λατίνα, την Τζένιφερ Λόπεζ.
Η Σάλμα ακτινοβολεί, λάμπει ολόκληρη έτσι όπως χαμογελάει, παίρνοντας στη φετινή Βerlinale τη «Χρυσή Κάμερα» ως Καλύτερη Διεθνής Ηθοποιός για τις «εκπληκτικές επιδόσεις της» στον Α Γυναικείο ρόλο και στην παραγωγή της δυνατής αυτής φιλμικής βιογραφίας: ένα πρώτο βήμα στη δύσκολη κούρσα των Όσκαρ, όπου η ταινία «Frida» διεκδικεί έξι βραβεία (Α Γυναικείου ρόλου, Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης, Κοστουμιών, Μουσικής, Τραγουδιού και Μακιγιάζ) και η Σάλμα Χάγιεκ φιλοδοξεί να πάρει τη ρεβάνς από τη Νικόλ Κίντμαν που της στέρησε τη «Χρυσή Σφαίρα» για την Καλύτερη Δραματική ηθοποιό. Είναι μακριά, έτσι κι αλλιώς, η λίστα των υποψηφιοτήτων της σε αρκετούς διαγωνισμούς κινηματογραφικών ταινιών: Best Actress στο 90 Annual Screen Actors GuiId Awards για την Σάλμα Χάγιεκ και Best Sυppοrting Actor για το συμπρωταγωνιστή της Άλφρεντ Μολίνα και έπονται τα ίδια από την British Academy of FiIm and ΤeΙeνisiοη Arts, την Makeup and HairstyIists GuiId, τους Κριτικούς Κινηματογράφου του Σικάγο, την ΙnterηatiοnaΙ Society of FamiIy aηd Kids Movies ... Η τελευταία ειδικά υποψηφιότητα μας υποχρεώνει να βραβεύσουμε εμείς τον αμερικανικό οργανισμό για την τόλμη του, αφού είναι γνωστό ότι η Χάγιεκ εμφανίζεται ολόγυμνη σε καυτές, αισθησιακές σκηνές. «Το σεξ έπαιζε μεγάλο ρόλο στη ζωή της» λέει η ίδια.
«Η Φρίντα είχε πολλές ερωτικές ιστορίες με άντρες, αλλά και με γυναίκες. Βάλαμε λοιπόν ανάλογες σκηνές στο φιλμ, επειδή είναι οργανικό κομμάτι της ιστορίας και όχι για να λέει ο κόσμος «πάμε να δούμε ένα όμορφο, σέξι κορίτσι». Η Φρίντα ήταν κολασμένα σέξι κοιμόταν με όποιον της έμπαινε στο μάτι. Οι Αμερικανοί νομίζουν ότι η σεξουαλικότητα είναι κάτι σαν το λουστράρισμα των επίπλων ή το να κάνεις δίαιτα. θέλω να δουν αυτό το έργο και να τους κάνει κλικ η ομορφιά αυτών των φανταστικών προσωπικοτήτων».
Είναι αλήθεια ότι ο γάμος της Φρίντα Κάλο με το διάσημο Μεξικανό ζωγράφο Ντιέγκο Ριβέρα ήταν μια τρικυμιώδης ιστορία, που σοκάρει ακόμη και σήμερα. Παρά τις αμοιβαίες απιστίες τους και την αμφισεξουαλικότητα της Φρίντα, εκείνη αγαπούσε τον Ριβέρα πολύ βαθιά και δίχως προϋποθέσεις. Η σκηνοθέτρια του «Frida» Τζούλι Τέιμορ επισημαίνει ότι η Κάλο και ο Ριβέρα «ξεκίνησαν με αμοιβαίο σεβασμό ως καλλιτέχνες και πνευματικοί σύντροφοι, σεβασμό που εξελίχθητε σε μια βαθιά ιντελεκτουέλ, καλλιτεχνική, ερωτική έλξη. Απάντησαν στο ερώτημα πίστη ή αφοσίωση. Η αγάπη έχει να κάνει με την αγάπη και αυτοί οι δύο αγαπούσαν ο ένας τον άλλο μέχρι το τέλος». Για να συμπληρώσει η Χάγιεκ:
«Το κλειδί στην αντοχή της αγάπης τους ήταν η θέλησή τους να ανακαλύψουν ποιος ήταν ο άλλος και ποιος ήταν ο ίδιος τους ο εαυτός. Η Φρίντα είχε τέτοιο κουράγιο να είναι ο εαυτός της και να αντιμετωπίζει τη ζωή όπως ερχόταν, που απολάμβανε κάθε στιγμή. Ακόμη και η ταλαιπωρία ήταν για αυτήν πηγή έμπνευσης. Το πάθος της με έκανε να παθιαστώ και μαζί της».
Σάλμα καλεί Φρίvτα!
Το ψώνιο της Σάλμα Χάγιεκ για την Φρίντα Κάλο πυροδοτήθηκε το 1993, όταν καθένας στο Χόλυγουντ κρατούσε στα χέρια του ένα σενάριο για την Φρίντα. Η φήμη της ζωγράφου απογειώθηκε πραγματικά μετά το 1983, όταν κυκλοφόρησε η βιογραφία της από την Χέιντεν Χερέρα. Μέχρι και γραμματόσημο με την εικόνα της κυκλοφόρησε στις ΗΠΑ. Η Σάλμα άκουσε ότι ο σκηνοθέτης του «La Bamba» Λούις Βαλντέζ προσπαθούσε να γυρίσει ένα φιλμ για την Φρίντα και έστειλε αμέσως τη φωτογραφία της. Όταν έλαβε επίσημη αρνητική απάντηση -επειδή τους φάνηκε πολύ νέα για το ρόλο-, εκείνη τους ανταπέδωσε αυθάδικα ένα «τότε, θα περιμένετε μέχρι να μεγαλώσω για να το γυρίσετε»! Η Χάγιεκ έχει τσαγανά. Εκτός από πανέμορφη μελαχρινή θεά με υπέροχες καμπύλες, είναι και παθιασμένη, χαρισματική, έξυπνη. «Μy God, what an incredible lady she is!» λένε όσοι δούλεψαν μαζί της. Με την απίστευτη γοητεία της κατάφερε να βρει τα 16 εκ. δολάρια της low budget παραγωγής της, ενώ όταν της είπαν ότι δεν μπορούσε να κάνει γυρίσματα στις περίφημες πυραμίδες των Αζτέκων στο Τεοτιχουακάν, εκείνη ζήτησε ακρόαση από τον Πρόεδρο του Μεξικού Βισέντε Φοξ και τελικά πήρε την πολυπόθητη άδεια που αναιρούσε την απαγόρευση. Την «Frida» ήθελε να γυρίσει επίσης η Μαντόνα, καθώς και η Τζένιφερ Λόπεζ ως πρωταγωνίστρια σε ένα project του Κόπολα. Η Λόπεζ σταμάτησε τα σχέδιά της μερικές μόνο μέρες πριν αρχίσουν τα γυρίσματα της Χάγιεκ.
Η Σάλμα Χάγιεκ έτσι κι αλλιώς είχε πολλούς άσους στο μανίκι της. Παθιασμένη με την Φρίντα, με τη φλόγα της σουρεαλιστικής ζωγραφικής της να καίει ασίγαστη μέσα της, κατάφερε να πάρει άδεια αναπαραγωγής των πινάκων της για πέντε χρόνια από την Ντολόρες Ολμέδο, την ερωμένη του άντρα της Ντιέγκο Ριβέρα - κάτι που κανείς δεν είχε καταφέρει ως τότε. Επισκέφθηκε μαθήτριες της Κάλο, που της έδωσαν να φορέσει αυθεντικά φορέματα της ζωγράφου, τα οποία έπεσαν πάνω της στην εντέλεια. Βλέποντας τα τρέιλερ και τις φωτογραφίες της ταινίας, είμαστε σίγουροι ότι πρόκειται για ένα σουρεαλιστικό ταμπλό βιβάν με εκρηκτικά χρώματα. Με τα πολύχρωμα ινδιάνικα φορέματά της, στολισμένα με κεντήματα, κορδέλες και ολοζώντανα λουλουδιαστά μοτίφ, η Φρίντα Κάλο ενσάρκωσε την εθνική μούσα του Μεξικού.
Τα χτενίσματα με τα λουλούδια και τις κορδέλες στα μαλλιά έκαναν ακόμη πιο έντονη την εικόνα. Ήταν τέτοια η εντύπωση που προκαλούσε η Φρίντα με την παρουσία της, που η διάσημη σχεδιάστρια Έλσα Σκιαπαρέλι δημιούργησε προς τιμήν της ένα φόρεμα «La Robe de Madame Rivera», όταν η Κάλο πήγε στο Παρίσι το 1939 για την έκθεση που το Λούβρο αφιέρωσε στο έργο της. Άλλες φορές, φορώντας το αγαπημένο της rebozo (μαντίλα) από μετάξι σε άγριο φούξια, μοιάζει με γήινη και μαζί απόκοσμη Μαντόνα. Οι πίνακές της είναι τα προσωπικά της ξόρκια απέναντι στον πόνο και τους καβγάδες, ζωγραφισμένα με μια σοφιστικέ ναΐφ δύναμη, γεμάτη χρώμα και αιχμηρή διεισδυτικότητα. Όταν τους αντίκρισε ο Αντρέ Μπρετόν στο Μεξικό, αναφώνησε: «θεέ μου, αυτοί οι πίνακες είναι ότι εμείς γράφουμε ως Μανιφέστο του Σουρεαλισμού!». Αυτά συνέβαιναν στις δεκαετίες του 20 και του 30, τότε που το Μέξικο Σίτι ήταν μια μποέμικη Μέκκα για καλλιτέχνες, αβάν γκαρντ διανοούμενους, σοσιαλιστές, κομουνιστές και εκλεκτούς πολίτες του Χόλυγουντ, που σύχναζαν εκεί, νιώθοντας την ανάγκη να δημιουργήσουν υψηλή τέχνη και να αλλάξουν τον κόσμο από τον ερωμένο της Φρίντα Λέον Τρότσκι μέχρι τον Σεργκέι Αϊζενστάιν και από τον Τσάρλι Τσάπλιν μέχρι τον Αντρέ Μπρετόν.
Λατρεία για την κουζίνα
Παρά τους πόνους και τις δυσκολίες εξαιτίας της αναπηρίας της (πολλαπλά κατάγματα και βαρύς τραυματισμός από ένα αυτοκινητικό δυστύχημα), η Φρίντα Κάλο χαιρόταν τη ζωή της, τρέφοντας λατρεία για τη μεξικανική κουζίνα και ετοιμάζοντας η ίδια τα αγαπημένα φαγητά του συζύγου της Ντιέγκο Ριβέρα. Διοργάνωνε στο σπίτι τους πληθωρικά τσιμπούσια, γιορτάζοντας με κάθε αφορμή γενέθλια, βαφτίσια, γάμους, θρησκευτικές και εθνικές γιορτές. Στα γιορτινά της τραπεζώματα η τεκίλα και η μπίρα έρεαν άφθονες, ενώ οι ορχήστρες Marriarchi ξεσήκωναν τους πάντες σε χορό. Λάτρευε τα φρούτα και τα θεωρούσε σαν λουλούδια που μας μιλούν μια γλώσσα προκλητική και μας διδάσκουν πράγματα κρυφά, τρελαινόταν για τις ροζ μπανάνες. Στον περίφημο πίνακά της «Η νύφη τρομαγμένη βλέποντας τη ζωή ανοιχτή», η φρεσκάδα των κομμένων καρπουζιών, οι σπόροι μιας ανοιγμένης παπάγιας και το ορθάνοιχτο μάτι μιας κουκουβάγιας προκαλούν την κατάπληξη μιας κούκλας- νύφης μπροστά στο θέαμα της ζωής. Αυτός ο πίνακας εκφράζει στο μάξιμουμ τη ζωντάνια και το ανοιχτό πνεύμα της Φρίντα Κάλο. Η κόρη του συζύγου της Ντιέγκο από τον πρώτο του γάμο, Γκουανταλούπε Ριβέρα, ήταν εξαιρετικά αγαπητή στην Φρίντα και έζησε από κοντά όλες εκείνες τις γιορτές. Στο βιβλίο της «Fridas Fiestas» (εκδ. Ρaνillοn) περιγράφει ολοζώντανα την ιδιωτική ζωή και τις γιορτές της «θετής» μητέρας-φίλης της. Βιβλίο, όπου ξεδιπλώνεται μια πολύχρωμη ερεθιστική μαγειρική κουζίνα του Μεξικού, μακριά από κάθε tex-mex φολκλόρ. Μαζί με το πολυεθνικό ρεστοράν Altamira, που στηρίζει το μενού του στις αυθεντικές μεξικανικές γεύσεις, μαγειρέψαμε αποκλειστικά ένα φαντεζί 100% Frida μενού, που μπορεί να πυροδοτήσει με εκρηκτικό fυn τα αποκριάτικα πάρτι σας.
