Η λειτουργία και η οργάνωση των σοβιετικών θεάτρων επί εποχής Στάλιν διακωμωδείται έξυπνα και πικρά σ’ αυτή την παράσταση που έχει μελετημένη σκηνοθεσία, πλην όμως κουράζει με τα αλλεπάλληλα, έντονα κινησιολογικά μοτίβα.
Τα όρια για την τέχνη δεν ήταν όλες τις εποχές ανοιχτά. Στη Ρωσία, την εποχή της σταλινικής καταπίεσης, σάτιρες και έργα που έθιγαν αρνητικά την κυρίαρχη ιδεολογία εξαφανίστηκαν από το ρεπερτόριο των σοβιετικών σκηνών. Πολλά θεωρήθηκαν διεστραμμένα και οι συγγραφείς τους αρνητικά πρόσωπα για την κοινωνία. Αυτές οι απαγορεύσεις και οι καταναγκασμοί έκαναν τους συγγραφείς να αυτολογοκρίνονται και οδήγησαν κάποιες πένες σε κατά παραγγελία κατασκευάσματα. Αυτή την πρακτική της λογοκρισίας αλλά και το όραμα ενός θεάτρου ικανού να καθρεφτίσει τη ζωή καταγράφει ο Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ στο ημιτελές αυτοβιογραφικό «Θεατρικό μυθιστόρημα», το οποίο μετέπλασαν για το θέατρο με τον τίτλο «Μαύρο χιόνι - Το ημερολόγιο ενός μακαρίτη» η Δήμητρα Κονδυλάκη κι ο Κώστας Φιλίππογλου. Το έργο, με αναζωογονητικό κυνισμό και σαρδόνιο χιούμορ, λειτουργεί ως μαύρη σάτιρα της εξουσίας και της πολιτικής των δεκαετιών του ’20 και του ’30 αλλά όχι μόνο.
Η ιστορία πλέκεται γύρω από ένα νεαρό δημοσιογράφο-συγγραφέα, ο οποίος στην προσπάθειά του να εισχωρήσει στους κύκλους της διανόησης ξεβράζεται από η λογοκρισία και την αυταρέσκεια του συστήματος. Ο Φιλίππογλου, μέσα από το χτίσιμο έντονων, εναλλασσόμενων κινηματογραφικών εικόνων, αυτό που τονίζει είναι ότι στον πυρήνα της κριτικής του Μπουλγκάκοφ δεν βρίσκεται μόνο το σταλινικό καθεστώς όσο το ίδιο το πλέγμα της εξουσίας και η νοσηρή συμπεριφορά του ανθρώπου όταν την αποκτά.
Πολλές είναι οι αρετές του σωματικού θεάτρου τις οποίες αξιοποιεί αρκετά, ωραία η γκροτέσκα ατμόσφαιρα και η πινακοθήκη χαρακτήρων που δημιουργεί – κι ας μην έχουν όλοι οι ηθοποιοί την ίδια ενέργεια. Ωστόσο, αν το πρώτο μέρος της παράστασης ήταν τόσο περιεκτικό και σύντομο όσο το δεύτερο, το αποτέλεσμα θα έκοβε η ανάσα. Εκπληκτική είναι η κίνηση και η εκφραστικότητα του Τάσου Δημητρόπουλου στον πρωταγωνιστικό ρόλο του αντιήρωα Σεργκέι Λεόντιεβιτς Μαξούντοφ και γεμάτες έξαψη και πάθος οι ερμηνείες των έμπειρων Γιάννη Στεφόπουλου και Κώστα Φιλίππογλου.
ΠΟΡΤΑ Λεωφ. Μεσογείων 27, 2107711333. Διάρκεια 110΄.
Περισσότερες πληροφορίες
Μαύρο χιόνι - Το ημερολόγιο ενός μακαρίτη
Με βάση το αυτοβιογραφικό «Θεατρικό Μυθιστόρημα» του Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ, η παράσταση αποτυπώνει με χιούμορ τη θέση του καλλιτέχνη σε ένα ολοκληρωτικό καθεστώς