Αξιοσημείωτες ερμηνείες σε μια προσαρμογή του έργου του Λόρκα «Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα» από την πουριτανική Ανδαλουσία του ’30 στα –εξίσου ασφυκτικά– κοινωνικά συμφραζόμενα του σύγχρονου ισλάμ.
«Για τα θηλυκά βελόνα και κλωστή, για τα αρσενικά μουλάρι και καμτσί»: αυτός είναι ο κανόνας για τις κόρες της αυταρχικής χήρας του Δημήτρη Καρατζιά, αυτής της Τουρκάλας Μπερνάρντα Άλμπα, η οποία –αν και δεν αγάπησε τον σύζυγό της– διατάζει κατ’ οίκον αποκλεισμό και οκταετές πένθος μετά την κηδεία του καταδικάζοντας τις κόρες της σε μια ζωή εν τάφω. Αλλάζοντας τόπο και χρόνο, δεν αλλάζουν και τα ήθη. Ο Έλληνας συγγραφέας μεταφέρει το έργο του Λόρκα από τα χωριά της Ανδαλουσίας του 1936 σε εκείνα της Ανατολικής Τουρκίας του 2014, ντύνει τις ηρωίδες με μπούργκα και αλλάζει τα ονόματά τους, εισάγοντας δε το στοιχείο ενός παλιού λιθοβολισμού ως άλλοθι για την άτεγκτη μάνα. Δίχως το μεσογειακό λυρισμό, τον ποιητικό ρεαλισμό και τη μεταφυσική αχλύ του Λόρκα, η «Πνιγμονή» αμφιταλαντεύεται κάπου ανάμεσα στο ραδιοφωνικό έργο και το μουσουλμανικό ψυχογράφημα –ομολογουμένως καλών– τηλεοπτικών προδιαγραφών. Η σκηνοθεσία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί μοντέρνα σε ένα ανέβασμα του ’80, όχι όμως και σήμερα, ενώ το σκηνικό που παραπέμπει σε αισθητική «Θεάτρου της Δευτέρας» επιτείνει την αίσθηση «παλιού θεάτρου».
Ο Καρατζιάς διαπρέπει όμως στο πεδίο της χαρακτηρολογίας και της καθοδήγησης του θιάσου: ο σεξουαλικός πόθος, αν και συγκαλυμμένος από τον ασφυκτικό μανδύα του ισλάμ, ταυτίζεται με μια βαθύτερη υπαρξιακή αγωνία, εκείνη της ατομικής ελευθερίας. Αφοπλιστική μέχρι και συγκινητική είναι η φυσικότητα των νεαρών ηθοποιών (Κική Μαυρίδου, Αλεξάνδρα Ούστα, Νίκη Αναστασίου, Ειρήνη Σταματίου και Μελισσάνθη Μάχουτ) που ερμηνεύουν μεστά, ισορροπημένα και με θαυμαστή ευαισθησία τις κόρες, όπως και της Θεοδώρας Σιάρκου (οικονόμος). Επιβλητική, αλλά ενίοτε υπερβολική η Αθηνά Τσιλύρα ως μάνα, γλαφυρή η Γιάννα Σταυράκη ως γιαγιά.
VAULT Μελενίκου 26, Βοτανικός, 2130356472. Διάρκεια: 90΄.
Περισσότερες πληροφορίες
Πνιγμονή
Η σκληρή ζωή και η βουβή απελπισία των γυναικών στα ορεινά χωριά της Ανατολικής Τουρκίας, όπου οι φυλετικοί κανόνες ορίζουν την καθημερινότητα
