©David Parry PA for Somerset House
Ήρθε η ώρα να πάρουμε τη χαριτωμενιά σοβαρά; Ναι, σύμφωνα με τη νέα έκθεση του "Somerset House", του μνημειώδους νεοκλασικού συγκροτήματος στην καρδιά της βρετανικής πρωτεύουσας που ζουμάρει σταθερά σε νέες προοπτικές και προκλήσεις στη σύγχρονη κουλτούρα. Μέχρι τις 14 Απριλίου 2024, οι "Embankment Galleries" της νότιας πτέρυγας, πάνω στον Τάμεση, πλημμυρίζουν από κατακόκκινες καρδούλες, αξιολάτρευτα γατάκια, memes, βιντεοπαιχνίδια και τολμηρές Harajuku μόδες απευθείας απ’ τους δρόμους του Τόκιο, αλλά και μουσικές -απ’ τις ειρωνικές ροκιές των Babes in Toyland μέχρι τη μαξιμαλιστική Hyperpop.
Σύμφωνα με την επιμελήτρια του "Somerset House" Claire Catterall, "η γλυκύτητα είναι αναμφισβήτητα η πιο εξέχουσα αισθητική της εποχής μας. Ωστόσο, μόλις τώρα άρχισε να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη". Διεισδύοντας σχεδόν σε κάθε πτυχή της καθημερινότητάς μας, "η γλυκύτητα μάς τροφοδοτεί και μας ωθεί με τρόπους που υποδηλώνουν ότι υπάρχουν πολλά περισσότερα από όσα υπονοεί το αξιολάτρευτο και φαινομενικά ακίνδυνο εξωτερικό της". Ηθικά διφορούμενη και παράδοξη, η δύναμη αυτή αψηφά τους κανόνες. "Ελπίζω ότι αυτή η έκθεση θα ενθουσιάσει και θα εκπλήξει σε ίσο βαθμό", κλείνει, "αλλά και θα δείξει ότι το χαριτωμένο μπορεί, πέρα απ’ το να μας βοηθήσει να επεξεργαστούμε έναν όλο και πιο περίπλοκο κόσμο, να αλλάξει τον τρόπο ζωής μας."
Πάνω από 50 καλλιτέχνες από διαφορετικές γενιές, ανάμεσά τους οι Andy Holden, Karen Kilimnik, AYA TAKANO, Rachel Maclean -αλλά και οι Hannah Diamond, Sian Fan, Sean-Kierre Lyon κ.ά., που δημιούργησαν νέα έργα ειδικά για την έκθεση "CUTE"- σερφάρουν το πολύχρωμο φάσμα της γλυκύτητας ως σχολιασμό, αλλά και προς αναζήτηση μιας προσωπικής ταυτότητας. Οι ανθρωπόμορφες γάτες του Βρετανού εικονογράφου Λούις Γουέιν (19ος-20ός αιώνας) -που κάποιοι ίσως γνωρίζουν απ’ την πρόσφατη ταινία "Λούις Γουέιν: Ένας Ξεχωριστός Κόσμος", με τον Μπένεντικτ Κάμπερμπατς- συναντούν τη γιαπωνέζικη κουλτούρα του "kawaii" -έντυπα, αγαλματίδια και άλλα αντικείμενα εμπνευσμένα για εκκολαπτόμενες καταναλώτριες του 1910-1950.
Πέντε ενότητες χωρίζουν θεματικά την έκθεση: Η ενότητα "Cry Baby" διερευνά την πιο ευάλωτη και τρυφερή πλευρά της γλυκύτητας, όπως εκφράζεται π.χ. στις θλιμμένες κούκλες της Susie Sad Eyes. Η "Play Together" μάς στέλνει μια ανοιχτή πρόσκληση να ξαναβρούμε τη χαμένη μας παιδικότητα, "χτίζοντας" μέσα από αναμνηστικά και παιχνίδια -βλέπε Μικρό μου Πόνι- ένα καταφύγιο απ’ τα άγχη της καθημερινότητας. Εναλλάσσοντας ρομποτικά παιχνίδια και γοτθικές λολίτες, η ενότητα "Monstrous Other", δίνει στη χαριτωμενιά πιο διαβολικές, γκροτέσκες αποχρώσεις, ενώ η "Sugar-Coated Pill" αναλύει το πώς το χαριτωμένο μπορεί εξίσου εύκολα να μετατραπεί σε μηχανή προπαγάνδας, ή μέσο εξέργερσης, παντρεύοντας προβοκατόρικα ακροδεξιούς, φαρμακοβιομηχανίες και όπλα μαζικής καταστροφής με τον ακτιβισμό πανκ αντικομφορμιστών όπως η ρωσική κολλεκτίβα Pussy Riot. Τέλος, την πιο πληθωρική, αστραφτερή και φουτουριστική πλευρά του χαριτωμένου προβάλλει η ενότητα "Ηypersonic", φέρνοντας παράλληλα στο επίκεντρο τους τρόπους με τους οποίους μας βοηθά να βρούμε νέες εκφάνσεις ανθρωπιάς σ’ έναν υπερ-συνδεδεμένο, καπιταλιστικό κόσμο.
Μια σειρά από εμβαθυντικές εμπειρίες δίνουν συγχρόνως στο φαινόμενο 3D διάσταση: ένα κοριτσίστικο δωμάτιο, μια ειδικά σχεδιασμένη στοά βιντεοπαιχνιδιών, αλλά και μια ντίσκο Hello Kitty για χορό υπό το ξεσηκωτικό σάουντρακ των Ντόνα Σάμερ, Ολίβια-Νιούτον Τζον και Human League. Λατρεμένο και διαχρονικό σύμβολο του cuteness, η Hello Kitty κλείνει φέτος τα 50 και το γιορτάζει μνημειωδώς στο "Somerset House". Πέρα από χορό κάτω απ’ τη λάμψη της ντισκομπάλας και σπάνια μεμοραμπίλια, το "Cute Coffee Shop by Artbox Café" θα σερβίρει, κυριολεκτικά και μεταφορικά ζαχαρένια πιάτα (αλλά και αλμυρά σνακ) διακοσμημένα με την πιο διάσημη γατούλα της ποπ κουλτούρας.
Στην ψηφιακή πλατφόρμα iameverythingyouwantmetobe.com, οι φαν του cute εντός κι εκτός Λονδίνου θα βρουν ένα διαδραστικό εργαλείο για να δημιουργήσουν τους δικούς τους χαριτωμένους χαρακτήρες, ενώ το ντοκιμαντέρ της Yvonne Zhang "Η δύναμη της γλυκύτητας" ("The Power of Cute") διατίθεται δωρεάν στο channel.somersethouse.org.uk. Τέλος, αναγνωρίζοντας το αναπόφευκτο οverload στις αισθήσεις που προκαλεί αυτό το τσουνάμι ψηφιακής και τρισδιάστατης χαριτωμενιάς, το "Somerset House" διοργανώνει δύο χαλαρές συνεδρίες ("relaxed sessions”) ειδικά για επισκέπτες στο φάσμα του αυτισμού και την παρέα τους (16 Μαρτίου & 5 Απριλίου).
Πληροφορίες:
Έως 14 Απριλίου 2024, καθημερινά εκτός Δευτέρας. Eισιτ. £18.50 (περ. 22 €), www.somersethouse.org.uk, @SomersetHouse
