Τρεις συντάκτες του «α» παρακολούθησαν τη συναυλία της μεγαλύτερης pop star του πλανήτη στο ΟΑΚΑ και μεταφέρουν τις εντυπώσεις τους από ένα show όπου είχε θέση ο Jeff Koons και το γιαπωνέζικο anime, μία «avgolemono soup» και πολλές προτροπές αυτοπεποίθησης για τους νεαρούς ανθρώπους που αισθάνονται αποξενωμένοι, η pop και η queer κουλτούρα.
Έχοντας ξεκαθαρίσει (εντός μου) ότι η Lady Gaga δεν είναι ένα από τα pop ζωντόβολα που (ποικιλοτρόπως) μας περιτριγυρίζουν με σκοπό να περιορίζουν τις καθημερινές (αισθητικές) απολαύσεις μας, αλλά μια αξιόλογη μουσικός και καλλιτέχνις που μπορεί να έχει μπροστά της ενδιαφέρουσα πορεία (με πισωγυρίσματα και επιτυχίες), παρακολούθησα ένα σόου απολαυστικότατο (από την αρχή ως το τέλος) που επικοινωνεί θαυμάσια με ένα νεανικό κοινό, δύναται να συγκινήσει (ή απλώς να διασκεδάσει) και να μιλήσει με μια δυναμική που (συνήθως) βρίσκουμε σε «πιο ροκ» καταστάσεις. Όλα τα άλλα που ακούμε και βλέπουμε ως κριτικές, προβληματισμούς, παρουσιάσεις κ.λπ. είναι απλώς αρλούμπες! Εντάξει, θα περίμενα το stage να είναι διαφορετικό, πιο κοντινό, ώστε να μη στοχεύω (κυρίως) στις γιγαντοοθόνες! Όμως το βασικό μέρος του κόσμου, τα ατίθασα νιάτα, δεν είχαν πρόβλημα μ’ αυτό. Τα φωσφορίζοντα κεριά έγραφαν στην ατμόσφαιρα τους ρυθμικούς τους παλμούς και έκαναν πιο πλούσια τα live εικαστικά – συμπεριλαμβανομένων των εναλλασσόμενων / μεταλλασσόμενων ενδυμάτων της Lady Gaga. Τα κινητά και τα tablets βιντεοσκοπούσαν ασύστολα (και νομίζω πως ήταν από τις λίγες φορές σε συναυλία ξένου καλλιτέχνη που δεν ακούστηκε το ηλίθιο «απαγορεύεται η μαγνητοσκόπηση μέρους ή όλης της παράστασης»!). Το κοινό, πολυπρόσωπο και ευρύτατης γκάμας, από αθώα παιδόπουλα (πολλά, πάρα πολλά) μέχρι... προκλητικότατες τραβεστί (τρεις-τέσσερις!) έβρισκε κάποιο (δικό του) λόγο να ταυτίζεται με την Lady Gaga που βίωνε στο έπακρο τo γιορταστικό της αυτό (ελληνικό) event.
Γιώργος Χαρωνίτης
Όσο εντυπωσιακό κι αν ήταν το stage που στήθηκε για τις ανάγκες του «artRave: the Artpop Ball Tour», το μέγεθος του Ολυμπιακού Σταδίου δεν ευνοούσε την αμεσότητα ανάμεσα στο κοινό και την σκηνή. Και δεν ήταν η πρώτη φορά σ’ αυτόν το χώρο που οι θεατές των κερκίδων VIP ένιωσαν… εκτός φάσης, αφού ήταν πρακτικά αδύνατο να παρακολουθήσουν ό,τι διαδραματιζόταν στη σκηνή, ενώ οι δύο οθόνες που στήθηκαν στις δύο πλευρές του stage δεν βοηθούσαν πολύ περισσότερο. Στο show της Αθήνας έλειπαν και οι διάδρομοι-πασαρέλες οι οποίοι σε προηγούμενους σταθμούς της περιοδείας ενίσχυαν τον παράγοντα διαδραστικότητας επιτρέποντας στη Lady Gaga και στους χορευτές να ταξιδεύουν ανάμεσα στο πλήθος. Όλα αυτά όμως είναι λίγο πολύ αναμενόμενα στα shows αυτής της κλίμακας. Ο ήχος τουλάχιστον ήταν καλός, ταξιδεύοντας στο γήπεδο συμπαγής, καθαρός και δυνατός. Ακόμα κι έτσι, ο κόσμος που μισογέμισε το ΟΑΚΑ ήρθε με διάθεση για party. Με glowsticks και pop διάθεση. Τέτοια ήταν και η διάθεση στο stage με συνεχή χορό, κομφετί και στατικό σκηνικό: μια λευκή, παραμυθένια σπηλαιώδη κατασκευή.
Η ποπ σταρ πάλι έφερε το στάδιο στα μέτρα της με το ταλέντο της, την εκρηκτική της προσωπικότητα και τη διάθεσή της για επικοινωνία. Όσο εύκολο καλλιτεχνικό στόχο κι αν αποτελούν τα τραγούδια της, η ίδια η ανταποκρίθηκε με εξαιρετικές ερμηνείες τόσο στις απαιτητικές dance pop μουσικοχορευτικές στιγμές οι οποίες αποτελούσαν τον βασικό κορμό του show της όσο και στις μπαλάντες τις οποίες τραγούδησε μόνη της στο κρυστάλλινο πιάνο. Ενδιαμέσως άλλαζε τα avant garde φορέματα (μια φορά μάλιστα το έκανε και on stage) υπηρετώντας την σκηνοθεσία ενός show το οποίο τη θέλει να υιοθετεί διαφορετικές –συχνά ασύνδετες με τα ίδια τα τραγούδια– περσόνες και να εμπνέει τη νεολαία μέσα από μια αλληλουχία εντυπωσιακών μεταμορφώσεων, οι οποίες συμβολίζουν τη μόδα, την τέχνη και τα parties. Στη συναυλία της Αθήνας η Lady Gaga ήταν εξωστρεφής και προσιτή, αποτάσσοντας την εικόνα του αποστειρωμένου pop star. Μίλησε με θαυμασμό και συγκίνηση για τη χώρα και τον πολιτισμό μας. Μοιράστηκε μαζί μας τις αναμνήσεις από τα χρόνια της εφηβείας της, όταν δούλευε σε δύο ελληνικά εστιατόρια της Νέας Υόρκης, το «Αιγαίο» και το «Μέτσοβο». Και διάβασε το γράμμα ενός φαν το οποίο προσγειώθηκε στη σκηνή. Με λίγο ψάξιμο στο YouTube, κατάλαβα ότι αυτό είναι ένα –φτηνό– κόλπο το οποίο κάνει πάντα στο σημείο του show της όπου φοράει την πράσινη περούκα και το κολάν από βινύλιο. Ακόμα όμως κι αν κάποια από τα «αυθόρμητα» στοιχεία της συναυλίας αποδείχτηκαν τελικά προκάτ, η Gaga παρέδωσε αυτό που υποσχόταν: ένα φανταχτερό, μαζικών προδιαγραφών, πασπαλισμένο με προσωπική επαφή pop θέαμα που υλοποιούσε στο έπακρο το τετράπτυχο «Music, Fashion, Dance, Party» και ικανοποίησε τους νεαρούς της fans…
Χρήστος Καρράς
Το τέταρτο κατά σειρά show που παρουσιάζει σε περιοδεία η Lady Gaga, βασισμένο κυρίως στο υλικό του μέτριου τρίτου δίσκου της «Artpop», δεν έχει να κάνει με τη μουσική. Έχει να κάνει με τον τρόπο που αφομοιώνει τις μουσικές και στιλιστικές επιρροές της (μετρήστε: Madonna, Elton John, Liberace, Marilyn Manson, Deadmau5), τις επεξεργάζεται μέσα από τα βιώματα ενός απόκληρου κοριτσιού και τις επιστρέφει, μέσα από εμψυχωτικά μηνύματα αλλά και εικόνες που εξάπτουν τις φαντασιώσεις, σ’ ένα κοινό που αντιμετωπίζει παρόμοιες δυσκολίες προσαρμογής και εμπειρίες αποκλεισμού. Γι’ αυτό ας είμαστε επιεικείς με το μουσικό μέρος της συναυλίας στο μισογεμάτο ΟΑΚΑ: τι κι αν το τραγούδι «Artpop», που άνοιξε τη συναυλία, ακουγόταν σαν την προκάτ pop των Modern Talking, που μάλλον το νεαρό κοινό δεν είχε γεννηθεί ακόμη τότε για να έχει ακούσει; Τι κι αν το «Swine», το τραγούδι του κλεισίματος σε μια ομολογουμένως εκρηκτική παρουσίαση με τη Lady Gaga ντυμένη σαν anime χαρακτήρας, προσπαθούσε να δικαιολογήσει τη λέξη «rave» αντιγράφοντας τον ήχο του Deadmau5; Τέλος, τι κι αν το «Born this way», παιγμένο σε μορφή μπαλάντας στο πιάνο, προδιδόταν και πάλι ως αντιγραφή του «Express yourself» της Madonna; Είναι αλήθεια ότι το «Donatella», το «Venus», το «Aura» και άλλα τραγούδια από το «Artpop», κυριαρχώντας στο set list σε μάλλον άχαρες και μπερδεμένες ενορχηστρώσεις, δεν έκαναν πολύ εύκολη υπόθεση το ξανάκουσμα με διαφορετική ματιά και την αποδοχή του δίσκου «Artpop». Ειδικά όταν τα παλαιότερα monster hits τύπου «Just dance», «Poker face» και «Alejandro» αντιμετωπίστηκαν μάλλον ως υποχρέωση απέναντι στο κοινό που δεν συγκαταλέγεται στους φανατικούς. Ξεπερνώντας όλα αυτά τα (μουσικά) θέματα, η χθεσινή συναυλία αποδεικνύει κάτι άλλο. Σπουδαιότερο ίσως. Η Lady Gaga είναι κάτι παραπάνω από τη μουσική της. Είναι μία πρέσβειρα της διαφορετικότητας! Ακόμη κι αν δεν μείναμε ικανοποιημένοι από το μουσικό σκέλος, ή το show μας φάνηκε χωρίς συνοχή και μια κεντρική ιδέα να το διαπερνάει, ή δεν μας εντυπωσίασε η μπλε σφαίρα του Jeff Koons που είχε τοποθετημένη στο στήθος της στο πρώτο outfit, όλο το ζουμί βρισκόταν σε μια ερώτηση που απηύθυνε κάπου στη μέση: «Do you believe in acceptance? Do you believe in tolerance? Do you believe in equality?» Αυτό είναι το μήνυμα και δεν μπορείς παρά να το σεβαστείς όταν προέρχεται από τη μεγαλύτερη αυτήν τη στιγμή pop star του πλανήτη. Ακόμη κι αν η –με δάκρυα– ανάγνωση ενός μακροσκελούς και σε άπταιστα αγγλικά γράμματος που πέταξε κάποιος από το κοινό, ο οποίος ισχυριζόταν ότι αισθάνεται παρείσακτος σ’ αυτό τον κόσμο και βρίσκει παρηγοριά στην τραγουδίστρια, σε έβαζε σε υποψίες για το αν ήταν στημένη (άλλωστε είναι ένα τρικ που επαναλαμβάνεται σε όλες τις συναυλίες).
Η Madonna έκανε mainstream την queer κουλτούρα μέσα από απόλυτα υπολογισμένα shows. Η Lady Gaga το κάνει με τρόπο που δεν περιμένεις με τίποτα από μία star του μεγέθους της: επικοινωνεί απευθείας με το κοινό. Μόλις υψώθηκαν μερικές σημαίες στα χρώματα του ουράνιου τόξου, προέτρεψε το κοινό να αισθάνεται περήφανο που είναι γκέι, μιλώντας στη συνέχεια με θαυμασμό για την Ακρόπολη και λέγοντας ότι «αν η αρχαία αρχιτεκτονική σας μπορεί να επιβιώσει, τότε κι εσείς μπορείτε να επιβιώσετε». Ήταν σαν ο Πάολο Κοέλιο να φορούσε τεράστιες περούκες, φορέματα στα χρώματα διασταύρωσης χταποδιού με αγελάδα, πόδια ταραντούλας στην πλάτη και άλλα τέτοια από τα πολλά outfits που άλλαζε η τραγουδίστρια ανά τρία περίπου τραγούδια. Είπε κι άλλα η Lady Gaga: για τον πρώην έλληνα σύντροφό της που της έγραψε όταν χώρισαν να μη σταματήσει ποτέ και να αγγίξει τα αστέρια· για τα δύο ελληνικά εστιατόρια στη Νέα Υόρκη, το «Aegean» και το «Metsovo», όπου δούλεψε όταν ήταν 15 για να αυξήσει το χαρτζιλίκι της και να τονώσει την αυτοπεποίθησή της· μας είπε ακόμη ότι δοκίμασε «avgolemono soup», ενώ τυλίχθηκε με μια ελληνική σημαία (και τύλιξε και το μικρόφωνο όταν κάθισε στο πιάνο) που της πέρασαν από το κοινό. Κάποια στιγμή, η Lady Gaga ζήτησε να της δώσουν ένα ρούχο που πέταξε κάποιος στο χώρισμα ανάμεσα στη σκηνή και την αρένα. Αν ήμουν εκείνος που είχε ζωγραφίσει το πουκάμισο κι έβλεπα το ίνδαλμά μου να το φοράει και να τραγουδάει, τότε θα λιποθυμούσα από συγκίνηση. Αυτή την επιρροή και την έμπνευση θέλει να διοχετεύει η Lady Gaga κι απ’ αυτή την άποψη συγχωρούνται οι ατέλειες του show – ακόμη κι αυτό το οργανικών γραμμών περίεργο λευκό σκηνικό που έμοιαζε με κυκλαδίτικο τοπίο δεμένο με λαιμούς κύκνων. Στο κάτω-κάτω, κανείς μας δεν γεννήθηκε με γιγαντιαία αυτοπεποίθηση κι όλοι αναζητήσαμε στα νιάτα μας μια χείρα βοηθείας και αυτοπεποίθησης από τη μουσική.
Νίκος Βουλαλάς
