Ο βραβευμένος με Όσκαρ Ελληνοαμερικανός σκηνοθέτης υπογράφει μια πρωτότυπη sci-fi κοινωνική σάτιρα με πρωταγωνιστή τον Ματ Ντέιμον, η οποία άνοιξε το φετινό Φεστιβάλ Βενετίας και καυτηριάζει ευφυώς τη σύγχρονη πολιτικοκοινωνική πραγματικότητα.
Mε καταγωγή από το Αίγιο, ο Αλεξάντερ Πέιν γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Ομάχα της Νεμπράσκα και, αφού σπούδασε Iστορία στο πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, στράφηκε στο σινεμά. Αποφοιτώντας από το κινηματογραφικό τμήμα του UCLA, κέρδισε αμέσως το ενδιαφέρον της Paramount, αλλά η πρώτη του ταινία ήταν μια παραγωγή της Miramax. Η «Πολίτης Ρουθ» (1996) με τη Λόρα Ντερν ξεσπαθώνει θαρραλέα ενάντια στα κακώς κείμενα της πολιτικής ζωής στις ΗΠΑ, προτάσσοντας την ατομική ευθύνη του μέσου πολίτη απέναντι στις ατασθαλίες των πολιτικών αρχόντων.
Για τις επόμενες πέντε ταινίες του («Election», «Σχετικά με τον Σμιντ», «Πλαγίως», «Απόγονοι», «Nebraska»), οι οποίες του χάρισαν δύο Όσκαρ σεναρίου, ο Πέιν κινείται σταθερά στα όρια ανάμεσα στο mainstream Χόλιγουντ και το φιλελεύθερο «περιθώριο», προσλαμβάνοντας για τους πρωταγωνιστικούς ρόλους πρωτοκλασάτους ηθοποιούς, όπως οι Τζακ Νίκολσον και Τζορτζ Κλούνεϊ ή εν προκειμένω ο Ματ Ντέιμον, οι οποίοι ενσαρκώνουν καθημερινούς working class heroes με οικονομικά ή και υπαρξιακά αδιέξοδα. Στη σκιά της προεδρίας του Ντόναλντ Τραμπ, ο Πέιν γράφει και σκηνοθετεί τον «Μικρόκοσμο», την πιο τολμηρή ταινία του μέχρι τώρα, η οποία ασκεί δριμεία κριτική στην καταναλωτική συμπεριφορά που επιβαρύνει ανεπανόρθωτα το φυσικό περιβάλλον.
Αγάπη μου, συρρίκνωσα τον Ματ Ντέιμον
Το στόρι του «Μικρόκοσμου» δεν τοποθετείται σε έναν φανταστικό κόσμο ή στο πολύ μακρινό μέλλον αλλά στο παρόν, όπου Νορβηγοί επιστήμονες ανακαλύπτουν τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι μπορούν να συρρικνώνονται σε μέγεθος που μετά βίας ξεπερνά αυτό μιας παλάμης. Ο στόχος τους είναι η πλήρης μετάβαση σε μια μικροσκοπική κοινωνία ώστε να μειωθούν οι ρύποι και να σωθεί το οικοσύστημα. Φυσικά, μια επιστημονική ανακάλυψη σπάνια μένει στις αγνές τις προθέσεις, αφού το οικονομικό κατεστημένο βρίσκει πάντα τρόπο να την εκμεταλλευτεί. Έτσι η τεχνολογία της συρρίκνωσης χρησιμοποιείται αρχικά για να δημιουργηθούν οι πρώτες μικροσκοπικές κοινότητες, με πραγματικό στόχο όμως να λειτουργήσουν ως μίνι φορολογικοί παράδεισοι. Αυτό δελεάζει και τον Πολ (Ματ Ντέιμον), ο οποίος είναι κολλημένος σε μια αδιέξοδη δουλειά και βλέπει τα χρέη να τον πνίγουν, να εγκαταλείψει τον κόσμο των «μεγάλων» και να μετακομίσει σε αυτήν τη νέα... Λιλιπούτη.
Ο Πέιν σκαρφίστηκε την υπόθεση της ταινίας με το μεγαλύτερο προϋπολογισμό που έχει διαχειριστεί ποτέ (περίπου 68 εκατ. δολάρια) όταν ο αδερφός τού συν-σεναριογράφου Τζιμ Τέιλορ τους πρότεινε να γυρίσουν μια ταινία «με ανθρώπους που συρρικνώνονται για να εξοικονομήσουν λεφτά». Το πρόδηλο πολιτικό υπόβαθρο του «Μικρόκοσμου» προέκυψε όταν το ενδεχόμενο μιας κυβέρνησης Τραμπ ήταν πιο απίθανο ακόμη και από το ίδιο το σενάριο, γεγονός που ισχυροποιεί το κριτικό σχόλιο της ταινίας. «Ξεκινήσαμε να γράφουμε το σενάριο το 2006, κατά τη δεύτερη θητεία του Μπους. Πώς, διάολο, να ξέραμε τι θα συμβεί;» αναρωτιέται ο Πέιν και συνεχίζει: «Τα θέματα που αγγίζει η ταινία δεν είναι πρωτοφανή, όμως με λύπη διαπιστώνω πως σήμερα είναι πιο κρίσιμα από τότε. Είναι κολακευτικό βέβαια να σε αποκαλούν προφητικό, αλλά η κατάσταση είναι πολύ άσχημη».
Το μέγεθος δεν μετράει
Ο «Μικρόκοσμος» περιγράφει ένα μέλλον δυσοίωνο, αυτό δεν σημαίνει όμως ότι του λείπουν η τρυφερότητα και το χιούμορ, δύο στοιχεία που έχουν την τιμητική τους στην ταινία. Τις κωμικές ανάπαυλες προσφέρει απλόχερα ο βραβευμένος με Όσκαρ Κριστόφ Βαλτς, ο οποίος υποδύεται έναν μπον βιβέρ Σέρβο λαθρέμπορο. «Στην αρχή δεν τον υπολόγιζα, διότι δεν μου θύμιζε κανέναν από τους Σέρβους που ήξερα. Χρειάστηκε να συναντηθούμε από κοντά για να πειστώ πως είναι ο ιδανικός για τον ρόλο», ομολογεί ο σκηνοθέτης, ο οποίος έκανε επίσης την απόλυτα επιτυχημένη επιλογή για τον χαρακτήρα της Βιετναμέζας Νγκογκ Λαν Τραν. Η ανερχόμενη ηθοποιός Χονγκ Τσάου, η οποία συμμετείχε στην πολύ επιτυχημένη σειρά «Big Little Lies», ενσαρκώνει την πολιτική ακτιβίστρια που γνωρίζει τον ήρωά μας και οι δυο τους συνάπτουν μια ιδιαίτερη σχέση. Χάρη στην ειλικρινή ερμηνεία της, η Τσάου απέσπασε υποψηφιότητα δεύτερου γυναικείου ρόλου στις Χρυσές Σφαίρες χωρίς να παραβλέπουμε τις πιθανότητες του «Μικρόκοσμου» για παρουσία στα Όσκαρ. Τώρα, για το αν η ταινία θα αρέσει στους ρεπουμπλικανούς δεν παίρνουμε και όρκο...
Περισσότερες πληροφορίες
Μικρόκοσμος
Σε ένα κοντινό μέλλον στο οποίο η ανθρώπινη συρρίκνωση είναι η απάντηση στον υπερπληθυσμό και στην οικονομική κρίση, ο Πολ και η σύζυγός του Όντρεϊ αποφασίζουν να ζήσουν στο μικρόκοσμο. Όταν όμως εκείνος ξυπνάει μετά τη μη αναστρέψιμη διαδικασία σμίκρυνσης, τον περιμένει μια μεγάλη έκπληξη…
