Βραβεία Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου 2015: όλα όσα έγιναν στην απονομή

Με ιδανικό οικοδεσπότη τον Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλο κι επίσημη προσκεκλημένη τη Φανί Αρντάν, τα 6α βραβεία της ΕΑΚ, τα οποία απονεμήθηκαν την περασμένη Δευτέρα στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, υπήρξαν ένας θρίαμβος για το «Xenia» και τον Πάνο Κούτρα.

Η απαστράπτουσα Φανί Αρντάν παραλαμβάνει το Τιμητικό βραβείο από τον γενικό γραμματέα της ΕΑΚ Γιώργο Πυρπασόπουλο

Πέρασαν κιόλας έξι χρόνια από τα πρώτα βραβεία της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, που εμφανίστηκαν ταυτόχρονα με τη νέα άνθηση του ελληνικού σινεμά και τις μεγάλες επιτυχίες του στα φεστιβάλ του εξωτερικού. Ο δρόμος για την ωριμότητα του νεαρού θεσμού είναι μακρύς, αλλά σίγουρα βήματα όπως η απονομή της Δευτέρας 30/3 στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών δεν μπορούν παρά να σε κάνουν να αισιοδοξείς για την επίτευξη του στόχου αυτού. Πρώτα απ’ όλα, η έκτη τελετή ήταν η πιο καλά οργανωμένη απονομή­ βραβείων στην ιστορία της ακαδημίας, καθώς διέθετε καλοκουρδισμένο πρόγραμμα και ρυθμό.

Ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος, φορμαρισμένος ως παρουσιαστής, κράτησε σε υψηλό τέμπο τη διαδικασία, με καλογραμμένα κείμενα που σάρκαζαν το ναρκισσισμό του ηθοποιού και την αέναη κόντρα του με τον σκηνοθέτη-παντοκράτορας. Αυτό που βελτίωσε αισθητά την εικόνα της τελετής, την οποία σκηνοθέτησαν οι Αλέξης Καρδαράς και Χρίστος Γεωργίου, ήταν ότι η βραδιά είχε ξεκάθαρο concept: ήταν αφιερωμένη στα 120 χρόνια από τη γέννηση του σινεμά.

Ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος σε απολαυστικό one man show στην κατάμεστη αίθουσα της Στέγης

Φροντισμένα βίντεο και γνωστές σκηνές από δεκάδες ταινίες (από τον «Ταξιτζή» μέχρι το «Σινεμά, ο Παράδεισος» και από το «Ζ» μέχρι τον «Ροζ Πάνθηρα») έστρωσαν ιδανικά το «χαλί» πάνω στο οποίο πάτησε η τελετή. Το εμφανή δείγματα ανοργανωσιάς του παρελθόντος έδωσαν ευτυχώς φέτος τη θέση τους σε ένα σφιχτό, σύντομο κι ευχάριστο πρόγραμμα. Ισορροπημένη ήταν όμως και η λίστα με τους καλεσμένους που απένειμαν τα βραβεία: από τις πιο κοσμικές Ζέτα Μακρυπούλια, Τόνια Σωτηροπούλου και Σμαράγδα Καρύδη μέχρι τους Έλληνες κορυφαίες ρολίστες Κόρα Καρβούνη­, Θέμη Πάνου, Νίκο Γεωργάκη και Ρένη Πιττακή, τους ανερχόμενους­ ηθοποιούς Μιχάλη Σαράντη και Λίλα Μπακλέση, προσωπικότητες του χώρου όπως ο κριτικός Γιάν­νης Μπακογιαννόπουλος, την εκτελεστική υποδιευθύντρια της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών Αφροδίτη Παναγιωτάκου αλλά κι εκπροσώπους των χορηγών, τον διευθυντή του OTE TV Δημήτρη Μιχαλάκη και τον υποδιευθυντή κινηματογραφικών καναλιών Αλέξανδρο Χριστογιάννη.

Τώρα σε ό,τι έχει να κάνει με το κυρίως πιάτο των διακρίσεων, βλέπουμε ότι κι εδώ υπάρχει χώρος για αισιοδοξία. Γιατί ύστερα από μια εξαετία τα βραβεία της ΕΑΚ έχουν αρχίσει να αποκτούν χαρακτήρα, με τα μέλη της να επιδεικνύουν ένα γενικότερο αίσθημα κινηματογραφικής δικαιοσύνης, θέλοντας να μοιράσουν την πίτα των διακρίσεων σε όσο το δυνατόν περισσότερους καλλιτέχνες που το αξίζουν.

Έτσι, όταν φέτος τέθηκε το δίλημμα ανάμεσα στις ταινίες­ δύο κορυφαίων Ελλήνων σκηνοθετών («Xenia» vs «Μικρό Ψάρι»), η κινηματογραφική κοινότητα προτίμησε να τιμήσει με το βραβείο καλύτερης ταινίας για πρώτη φορά τον Πάνο Κούτρα (η «Στρέλλα» του είχε την... ατυχία να πέσει πάνω στον «Κυνόδοντα» το 2010), παρά να το δώσει για δεύτερη φορά μέσα σε μία πενταετία στον Γιάννη Οικονομίδη (ήταν ο μεγάλος νικητής το 2011 με τον «Μαχαιροβγάλτη»). Έτσι, στα έξι χρόνια του θεσμού έξι ταινίες διαφορετικών σκηνοθετών (Λάνθιμος, Τσίτος, Οικονομίδης, Λυγίζος, Βούλγαρης και Κούτρας) έχουν τιμηθεί με την υψηλότερη διάκριση.

Ο σκηνοθέτης Πάνος Κούτρας και οι παραγωγοί Ελένη Κοσσυφίδου και Αλεξάνδρα Μπουσίου παραλαμβάνουν το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας για το «Xenia»

Τα κύρια βραβεία... ­ έμειναν στο «Xenia»
Μεγάλος θριαμβευτής της βραδιάς­, όπως έχουμε ήδη πει, ήταν το «Xenia», το road movie ενηλικίωσης με τις κοινωνικές και αντιρατσιστικές αιχμές που κέρδισε συνολικά έξι βραβεία. Μάλιστα, ο δημιουργός του φιλμ Πάνος Κούτρας δεν σταματούσε να ανεβαίνει τα σκαλοπάτια της σκηνής, αφού τρία από τα έξι βραβεία που κέρδισε η ταινία είχαν την προσωπική του υπογραφή (καλύτερη ταινία, σκηνοθεσία, σενάριο). Ο Έλληνας καταξιωμένος σκηνοθέτης όμως δεν πήρε στο σπίτι του κανένα από αυτά... «Ευχαριστώ πολύ την ακαδημία, αλλά θα παραλάβω όσα αγαλματίδια κερδίσω μόλις ψηφιστεί ο νόμος για την ιθαγένεια της δεύτερης γενιάς μεταναστών», ξεκαθάρισε από την απονομή του πρώτου προσωπικού του βραβείου, μια ακτιβιστική κίνηση η οποία καταχειροκροτήθηκε από το κοινό.

Μάλιστα, η απόφαση των οργανωτών να παραδώσουν το μεγάλο βραβείο της βραδιάς, αυτό της καλύτερης ταινίας μυθοπλασίας, τέσσερα παιδιά μεταναστών που γεννήθηκαν, μεγάλωσαν και πήγαν σχολείο στη χώρα μας χωρίς να έχουν αποκτήσει ακόμη την ελληνική ιθαγένεια συμπλήρωσε την εικόνα μιας απονομής που είχε έντονο πολιτικοκοινωνικό άρωμα. Γιατί καλό είναι πού και πού να θυμόμαστε ότι στη σύγχρονη Ιστορία του τόπου οι άνθρωποι του ελληνικού σινεμά υπήρξαν πρωτοστάτες στις διεκδικήσεις ελευθεριών και δίκαιων κοινωνικών αιτημάτων, πληρώνοντας μάλιστα ακριβά το τίμημα με φυλακίσεις κι εξορίες...

Το Βραβείο Κοινού κατέληξε στα χέρια του Θοδωρή Αθερίδη για το «Από Έρωτα»

Επιστρέφοντας στην απονομή, το «Μικρό Ψάρι» συγκέντρωσε συνολικά τέσσερα αγαλματίδια (α΄ αντρικός ρόλος, β΄ γυναικείος ρόλος, μουσική, ήχος), με τη βράβευση του πρωταγωνιστή Βαγγέλη Μουρίκη να αποτελεί την ελάχιστη αναγνώριση για έναν από τους λίγους καθαρόαιμους κινηματογραφικούς μας ηθοποιούς. Τέσσερα βραβεία κέρδισε και η εναλλακτικά βαμπιρική «Νορβηγία» (ειδικά εφέ, μακιγιάζ, σκηνογραφία, πρωτοεμφανιζόμενος σκηνοθέτης), το αξιοπρόσεκτο ντεμπούτο του Γιάν­νη Βεσλεμέ, που άφησε μεγάλες κινηματογραφικές υποσχέσεις για το μέλλον.

Επίσης, η πρωταγωνίστρια του δράματος «Στο Σπίτι» Μαρία Καλλιμάνη απέσπασε το βραβείο α΄ γυναικείου ρόλου, ενώ ο Κωστής Γκίκας βραβεύτηκε για τη φωτογραφία του στο «Για Πάντα». Καλύτερο ντοκιμαντέρ αναδείχτηκε το «Μια Οικογενειακή Υπόθεση» της Αγγελικής Αριστομενοπούλου, ενώ από τις μικρού μήκους ταινίες ξεχώρισε η «Βόλτα» της Στέλλας Κυριακοπούλου.

Η νέα συνεργασία της ακαδημίας με τον OTE TV, ο οποίος ήταν και ο μεγάλος χορηγός της απονομής, γέννησε το ολοκαίνουργιο βραβείο κοινού, που φέτος δόθηκε έπειτα από online ψηφοφορία στο «Από Έρωτα» του Θοδωρή Αθερίδη. Μάλιστα, στις σύντομες ομιλίες τους κατά την παράδοση βραβείων, ο διευθυντής του OTE TV Δημήτρης Μιχαλάκης και ο υποδιευθυντής κινηματογραφικών καναλιών Αλέξανδρος Χριστογιάννης ανακοίνωσαν την πρόθεση της συνδρομητικής πλατφόρμας να ενισχύσει περαιτέρω την ελληνική κινηματογραφική παραγωγή και απηύθυναν ανοιχτή πρόσκληση κατάθεσης προτάσεων.

Οι μετρ των ειδικών εφέ αφοί Αλαχούζοι

Η λάμψη της Φανί Αρντάν
Αναμφίβολα η τιμητική βράβευση­ της Φανί Αρντάν, της διάσημης σταρ του ευρωπαϊκού σινεμά, είναι μία από τις κορυφαίες στιγμές στη σύντομη ιστορία της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου και ταυτόχρονα μια κίνηση που της προσδίδει αίγλη και κύρος. Η απαστράπτουσα Γαλλίδα ντίβα παρέλαβε συγκινημένη το ειδικό βραβείο, με την ομιλία της να αποτελεί ένα από τα highlights της βραδιάς. «Πιστεύω ότι οφείλω στην Ελλάδα­ ό,τι ονειρεύτηκα να γίνω», είπε η 66χρονη ηθοποιός/σκηνοθέτις, με το κοινό να την αποθεώνει.

Λίγο προτού έρθει στη χώρα μας για να παραλάβει την τιμητική διά­κριση αλλά και για να παρουσιάσει την επόμενη ημέρα στη Στέγη τη νέα ταινία που σκηνοθέτησε, η Φανί Αρντάν μίλησε στο «α» για τη σκηνοθετική της ιδιότητα, το γαλλικό σινεμά και την Ελλάδα. Η ταινία «Obsessive Rhythms» («Cadences Obstinees») είναι το δεύτερο φιλμ που σκηνοθετεί μετά το «Στάχτες και Αίμα» («Ashes and Blood») το 2009. «Συνάντησα τη σκηνοθεσία όπως συναντάμε έναν άγνωστο σε ένα μπαρ και τον ακολουθούμε χωρίς να γνωρίζουμε τον προορισμό», μας είπε η Γαλλίδα σταρ, ενώ δήλωσε απερίφραστα ότι «η σκηνοθεσία είναι μια συναρπαστική εμπειρία. Θέλω να συνεχίσω να σκηνοθετώ και πιστεύω ότι θα τα καταφέρω. Ό,τι κι αν συμβεί όμως, θα παραμείνω ενεργή ηθοποιός».

Ο Γιάννης Μπακογιαννόπουλος μάταια περιμένει τον Πάνο Κούτρα να παραλάβει το Βραβείο σκηνοθεσίας

Ποιο είναι τελικά το μυστικό που την κρατάει στην πρώτη γραμμή του διεθνούς σινεμά εδώ και σαράντα χρόνια; «Δεν υπάρχει κάποιο μυστικό. Είναι μόνο η αγάπη και ο ενθουσιασμός γι’ αυτό που κάνω», απάντησε. Όσο για το σύγχρονο γαλλικό κινηματογράφο και τις διαφορές του με αυτόν της δεκαετίας του ’70, αποδεικνύεται ότι εκείνη ασπάζεται απόλυτα τη θεωρία του «τέλους των μεγάλων αφηγήσεων»: «Πιστεύω ότι πλέον όλα έχουν ειπωθεί και το μόνο που μπορούμε να αλλάξουμε είναι ο τρόπος με τον οποίο τα λέμε ή τα δείχνουμε, όπως και η οπτική γωνία υπό την οποία τα προσεγγίζουμε».

Όταν η κουβέντα έρχεται στην Ελλάδα, η Φανί Αρντάν δεν μπορεί να κρύψει τον ενθουσιασμό της. «Από το ελληνικό σινεμά γνωρίζω μόνο τις ταινίες του Θόδωρου Αγγελόπουλου. Αλλά έχω μια πολύ ρομαντική και μυθική σχέση με τη χώρα σας. Η Ελλάδα είναι αυτή που διεύρυνε τα όρια της σκέψης μου και με εξευγένισε με τα ιδεώδη της ελευθερίας και της δικαιοσύνης. Έχω την Ελλάδα μέσα μου και την κουβαλάω όπου κι αν βρεθώ…»

ΟΛΑ ΤΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ 2015

Ο Γιάννης Οικονομίδης «αντικαθιστά» τον βραβευμένο μουσικό Μπάμπη Παπαδόπουλο

Μεγάλου μήκους ταινία μυθοπλασίας
«Xenia» του Πάνου Κούτρα
Μεγάλου μήκους ­ντοκιμαντέρ
«Μια Οικογενειακή Υπόθεση» της Αγγελικής Αριστομενοπούλου
Ταινία μικρού μήκους «Βόλτα» της Στέλλας Κυριακοπούλου
Σκηνοθεσία
Πάνος Κούτρας («Xenia»)
Πρωτοεμφανιζόμενος ­σκηνοθέτης
Γιάννης Βεσλεμές («Νορβηγία»)
Σενάριο
Πάνος Κούτρας, Παναγιώτης Ευαγγελίδης («Xenia»)
Α΄ αντρικός ρόλος
Βαγγέλης Μουρίκης («Το Μικρό Ψάρι»)
Α΄ γυναικείος ρόλος
Μαρία Καλλιμάνη («Στο Σπίτι»)
Β΄ αντρικός ρόλος
|Άγγελος Παπαδημητρίου («Xenia»)
Β΄ γυναικείος ρόλος
Βίκυ Παπαδοπούλου («Το Μικρό Ψάρι»)
Βραβείο κοινού
«Από Έρωτα» του Θοδωρή Αθερίδη
Φωτογραφία
Κωστής Γκίκας («Για Πάντα»)
Μοντάζ
Γιώργος Λαμπρινός («Xenia»)
Πρωτότυπη μουσική
Μπάμπης Παπαδόπουλος («Το Μικρό Ψάρι»)
Σκηνογραφία
Γιάννης Βεσλεμές («Νορβηγία»)
Ενδυματολογία
Βασίλης Μπαρμπαρίγος («Xenia»)
Ήχος
Ντίνος Κίττου, Γουίλιαμ Εν. Φρανκ, Κώστας Φυλακτίδης («Το Μικρό Ψάρι»)
Μακιγιάζ
Δώρα Νάζου («Νορβηγία»)
Ειδικά εφέ και κινηματογραφική καινοτομία
Ρούλης Αλαχούζος, Ίωνας Κατρακάζος, Φωκίωνας Ξένος, Deepgreensea («Νορβηγία»)