Η δημιουργός της πλατφόρμας altcine και του και του πετυχημένου online φεστιβάλ βαλκανικών ταινιών μικρού μήκους μιλά στο «α» για τις πρωτοποριακές κινηματογραφικές της πρωτοβουλίες και για το βαλκανικό κινηματογράφο. Οι συμμετοχές για το φετινό altcineAction! έκλεισαν, αλλά η ψηφοφορία για την καλύτερη από τις 51 ταινίες συνεχίζεται. Εσείς μπορείτε να μπείτε μέχρι τις 2/10 στο www.altcineaction.com και να ψηφίσετε την καλύτερη.
Γιατί επιλέξατε να κάνετε ένα online φεστιβάλ μικρού μήκους; Ποιος είναι ο σκοπός του και σε τι διαφέρει από τις υπόλοιπες διοργανώσεις;
Κατ’ αρχάς το φεστιβάλ είναι μια δράση του altcine, της αγγλόφωνης online πλατφόρμας για το Βαλκανικό κινηματογράφο. Το altcine δημιουργήθηκε πριν από 3 χρόνια όταν συνειδητοποιήσαμε ότι το βαλκανικό σινεμά είναι σχεδόν άγνωστο στις σχολές και σε πολλούς ανθρώπους του κινηματογράφου. Είναι γείτονές μας, έχουμε πολλά κοινά στις κουλτούρες μας, αλλά το σινεμά τους, πέρναγε κι έφευγε μέσα σε μια εβδομάδα από τις ελληνικές αίθουσες. Επίσης, ανακάλυψα ότι και αυτοί δε γνωρίζουν τον Ελληνικό κινηματογράφο. Όλοι έχουμε το βλέμμα στραμμένο στη Δύση. Έτσι σκεφτήκαμε να δημιουργήσουμε το altcine για να μπορεί κανείς να βρει δομημένη και έγκυρη πληροφορία για τον Ελληνικό κινηματογράφο, αλλά και οι Έλληνες να μπορούν να ανακαλύψουν τον κινηματογράφο των Βαλκανίων. Το φεστιβάλ μικρού μήκους altcineAction! έρχεται να συμπληρώσει το έργο. Μέσα από αυτό δημιουργείται ένα ρεύμα. Έρχονται σε επαφή νέοι κινηματογραφιστές από τις διάφορες χώρες. Γνωρίζουμε ο ένας τον άλλον. Και κυρίως βοηθάμε τους νέους σκηνοθέτες να κάνουν την παραγωγή της επόμενης ταινίας τους. Ευτυχώς, η ελληνική αγορά και οι επαγγελματίες έχουν πιστέψει στην ιδέα μας και έτσι έχουμε καταπληκτικές χορηγίες. Τώρα γιατί online; Πρώτα πρώτα επειδή γνωρίζουμε το μέσο και τις απεριόριστες δυνατότητές του. Έπειτα, είτε το θέλουμε είτε όχι, το Internet είναι πλέον βασικός χώρος προβολής των ταινιών και πολλά φεστιβάλ, σιγά, σιγά, αρχίζουν προβολές οnline, κλειστές ή ανοιχτές. Είμαστε πολύ υπερήφανοι που είμαστε από τους πρώτους. Όταν ξεκινήσαμε υπήρχε μόνο το καναδικό κέντρο κινηματογράφου που έκανε online προβολές με βραβεία, χωρίς να ορίζει ακριβώς τον εαυτό του ως φεστιβάλ, και το Netherlands Film Festival, με έδρα την Ολλανδία.
Από όσο γνωρίζω, η υποβολή για το online φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους AltcineAction! έχει ήδη ξεκινήσει… Πότε ολοκληρώνεται η υποβολή, ποιος θα επιλέξει τις καλύτερες ταινίες και πότε θα γίνει η βράβευση;
Η υποβολή έχει τελειώσει. Φέτος ήταν εξαιρετικά άμεση η ανταπόκριση των σκηνοθετών, ίσως επειδή έχουμε ήδη αρχίσει να αποκτούμε κοινό στα Βαλκάνια. Μέσα σε μια μόλις εβδομάδα έκλεισε η υποβολή. 51 ταινίες προβάλλονται τώρα και πολλές από αυτές είναι εξαιρετικές. Η ψηφοφορία δε του κοινού -διότι τα τρία μεγάλα βραβεία βασίζονται αποκλειστικά στην ψήφο του κοινού- ξεκίνησε την ίδια ημέρα με τις υποβολές. Άρα ο πρώτος στον αέρα είχε και έχει περισσότερο χρόνο να μαζέψει το κοινό του. Η βράβευση των ταινιών θα γίνει στις 8 Οκτωβρίου στην Ταινιοθήκη της Ελλάδας, αφού καταμετρηθούν οι ψήφοι και βέβαια αντιμετωπιστούν οι διάφορες λαθροχειρίες (πχ μηχανές που δημιουργούν άπειρα mail accounts ώστε να ψηφίζουν συνεχώς κλπ –έχουμε αντιμετωπίσει τέτοια φαινόμενα στις προηγούμενες διοργανώσεις και έχουμε αναπτύξει μηχανισμούς για να τα πολεμούμε). Αυτό που θέλουμε είναι ένα κοινό που βλέπει, σκέφτεται και αποφασίζει ώριμα.. Δεν πρόκειται για μια διαδικασία του τύπου «μου αρέσει/δε μου αρέσει». Η ψήφος αυτών που έχουν γράψει κριτική μετρά με πολύ μεγαλύτερο συντελεστή στα βραβεία. Τα άτομα που θα ασχοληθούν με τη συγγραφή κριτικής διεκδικούν το βραβείο του Καλύτερου Κριτή που δίνεται από επιτροπή ακαδημαϊκών. Ο νικητής θα παρευρεθεί του χρόνου στο Βαλκανικό φεστιβάλ Divan στη Ρουμανία, όπου γίνεται συμπόσιο ακαδημαϊκών για το Βαλκανικό κινηματογράφο, και θα παρουσιάσει τις επιλογές του από το altcineAction!. Εφέτος πχ, η περσινή μας βραβευμένη, μια αγγλίδα τελειόφοιτος του Κέμπριτζ, παρουσίασε τη μελέτη της για τις ομοιότητες του ιταλικού νεορεαλισμού και του ρουμάνικου κινηματογράφου, θέμα που δεν την είχε απασχολήσει έως σήμερα. Κι εκεί τη γνώρισα επιτέλους!
Βρισκόμαστε στην 3η διοργάνωση του altcineAction. Τι έχετε αποκομίσει ως τώρα και πως μετράτε προσωπικά την επιτυχία του; Πως θα μπορούσε να εξελιχτεί ακόμη περισσότερο;
Μάθαμε πολλά. Για παράδειγμα, επειδή δεν υπάρχει προκριματική επιτροπή και οι ταινίες που προβάλλονται δεν αντικατοπτρίζουν τις προτιμήσεις κανενός, ανακαλύψαμε ότι υπάρχουν κάποια patterns που επαναλαμβάνονται ανά χώρα, ανά κουλτούρα. Είναι εντυπωσιακό ότι κάθε κινηματογραφία έχει ένα στυλ, αναγνωρίσιμο. Επίσης είδαμε ότι έχουμε φανατικούς ακόλουθους. Υπάρχουν αξιόλογοι, ταλαντούχοι σκηνοθέτες, από την Κροατία, από την Ελλάδα, από τη Βουλγαρία, που υποβάλλουν ταινίες κάθε χρόνο, που θεωρούν ότι στο altcineAction! βρήκαν ένα σπίτι. Ακόμη, τα βραβεία μας είναι ουσιαστικά. Τα τρία μεγάλα βραβεία και το βραβείο altcine προσφέρουν τα μέσα για την παραγωγή της επόμενης ταινίας των νικητών. Ας πούμε, νιώθουμε υπέροχα που είμαστε μέρος της ταινίας “Red Hulk” της Ασημίνας Προέδρου. Η Προέδρου κέρδισε το μεγάλο βραβείο την πρώτη χρονιά της διοργάνωσης και μετά, με τις χορηγίες του βραβείου, έκανε αυτή την σπουδαία ταινία. Και όταν λέει στις συνεντεύξεις ότι δε θα μπορούσε να συνεχίσει ούτε τις σπουδές της, ούτε να κάνει ταινία χωρίς αυτό το βραβείο...Ε, νιώθουμε καλά! Είμαι περήφανη επίσης και για τα ειδικά βραβεία και βέβαια για το γεγονός ότι σημαντικές εταιρίες μας εμπιστεύονται και προσφέρουν τόσο σπουδαία δώρα. Παρεμπιπτόντως φέτος για το βραβείο φωτογραφίας είμαστε ιδιαίτερα συγκινημένοι διότι ο Γιώργος Αρβανίτης και ο Predrag Bambic (πρόεδρος της Ένωσης Κινηματογραφιστών Σερβίας) είναι η επιτροπή μας. Την ταινία για το βραβείο του altcine, το Βραβείο Αλίντας Δημητρίου, στη μνήμη αυτής της υπέροχης γυναίκας, φίλης, σκηνοθέτιδας, τη διαλέγουμε με μαζί με τον σύζυγό της Σωτήρη Δημητρίου, έναν άνθρωπο με πολιτική σκέψη και έργο. Όλα αυτά εξελίχθηκαν μέσα στα χρόνια και συνεχίζουμε. Φέτος, για πρώτη φορά έχουμε χορηγό εκτός Ελλάδας. Το Albanian Film Commission δίνει μια πλήρη παραγωγή. Για του χρόνου έχουμε υποσχέσεις από Σερβία και Βουλγαρία. Μεγάλες εταιρίες, μεγάλοι οργανισμοί και εκτός Ελλάδας αρχίζουν να πιστεύουν στο φεστιβάλ θέλουν να γίνουν μέρος του. Τους αρέσει αυτή η διαδικασία προσφοράς και μύησης μαζί.
Το altcineAction είναι μια από τις δραστηριότητες της πλατφόρμας του altcine… Ποιες είναι οι υπόλοιπες δραστηριότητες και ποια τα μελλοντικά σχέδια για τη βαλκανική πλατφόρμα;
Η πλατφόρμα μέσα στα χρόνια αποκτά αναγνωρισιμότητα και κύρος. Προσπαθούμε να έχουμε έγκυρη και πλήρως διασταυρωμένη πληροφορία, με σοβαρά άρθρα, εργασίες, παρουσιάσεις να πλαισιώνουν τις ταινίες που παρουσιάζουμε. Φαίνεται να γινόμαστε ένα απαραίτητο εργαλείο και θέλουμε να έχουμε παρουσία στο εξωτερικό. Αυτά όλα είναι πολύ δύσκολα διότι δεν υπάρχει χρηματοδότηση και αρνούμαι σθεναρά να βάλουμε συνδρομή στο site. Θέλω η πληροφορία να είναι ελεύθερη. Τώρα η επόμενη δράση μας είναι το συνέδριο για τον πρώιμο Βαλκανικό κινηματογράφο που θα γίνει στην Αθήνα τον Ιούνιο του 2015 από το ακαδημαϊκό περιοδικό FilmIcon, το Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, το Hyperion University στο Βουκουρέστι και το Istanbul Sehir University και εμάς. Χαιρόμαστε πολύ που είμαστε μέρος του. Έχουμε και άλλα σχέδια, από τολμηρά και ευφάνταστα, μέχρι πολύ απλά, όπως βελτιστοποίηση της πλατφόρμας, επιπλέον γλώσσες κλπ αλλά οι εποχές είναι πολύ δύσκολες για την Ελλάδα και θα δούμε κι εμείς πως μπορούμε να πορευτούμε.
Θα συνεχίσετε να έχετε μονάχα μια ιντερνετική παρουσία ή θα επιδιώξετε να επεκταθείτε και σε κάποιες offline διοργανώσεις/εκδηλώσεις;
Ήδη, από την πρώτη χρονιά, μια επιλογή των ταινιών του altcineAction! προβάλλεται στη Ρουμανία και στην Αλβανία σε συνεργαζόμενα φεστιβάλ. Τώρα είμαστε σε συνεννοήσεις και με ελληνικά φεστιβάλ για την προβολή τους στη μεγάλη αίθουσα. Φέτος επίσης, για πρώτη χρονιά θα παιχτούν όλες οι ταινίες σε ένα διήμερο στην Ταινιοθήκη της Ελλάδας, πριν την τελετή των βραβείων. Στις 6 και 7 Οκτωβρίου. Αυτό που έχω διαπιστώσει και από άλλα μονοπάτια, είναι, ότι αν το κοινό έχει δει τις ταινίες στον υπολογιστή του και του αρέσουν, μετά θέλει να τις δει στην αίθουσα. Επίσης, μετά το πέρας του φεστιβάλ οι ταινίες μένουν ανεβασμένες στη βιβλιοθήκη μας. Όταν είναι συγκεντρωμένες οι ταινίες, τις ανακαλύπτει κάποιος πιο εύκολα. Στη βιβλιοθήκη του altcineAction! ψάχνουν πολλά φεστιβάλ όπως αυτό της Κίνας πχ., με το οποίο είμαστε σε επαφές.
Η κρίση πόσο έχει επηρεάσει το ελληνικό σινεμά; Πως πιστεύετε ότι οι φτωχές Βαλκανικές χώρες μπορούν να βρεθούν στο ίδιο επίπεδο με τις πανάκριβες ευρωπαϊκές παραγωγές της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης;
Γι’ αυτό ακριβώς το λόγο έγινε το altcine και κατ’ επέκταση το altcineAction! Θέλουμε να δώσουμε λόγο στις μικρές κινηματογραφίες, να δημιουργήσουμε ένα στιβαρό προωθητικό εργαλείο που θα τις περικλείει. Κάποιοι μας λένε «Μα υπάρχει Βαλκανικός κινηματογράφος;» Μα φυσικά και υπάρχει. Όπως υπάρχουν οι όροι «Ευρωπαϊκός κινηματογράφος», ή «Ασιατικός κινηματογράφος», ορισμοί που βοηθούν στην προώθηση κινηματογραφιών που χαρακτηρίζονται γεωγραφικά και αφορά κυρίως στις συνθήκες παραγωγής. Κοιτάξτε για παράδειγμα τον Ευρωπαϊκό κινηματογράφο... Τι ομοιότητες βλέπει κανείς ανάμεσα σε μια ισπανική ταινία και μια δανέζικη; Έτσι και ο Βαλκανικός κινηματογράφος. Γεωγραφικά μπορεί να προσδιοριστεί ως τέτοιος και να μιλήσει για τις χώρες με χαμηλή οπτικοακουστική παραγωγή. Πολύ σωστά η Νέβενα Ντάκοβιτς περιγράφει το Βαλκανικό κινηματογράφο ως είδος (genre). (Σύντομα όλα τα άρθρα της από το βιβλίο της θα είναι στο site μας). Ίσως, πράγματι, οι Βαλκανικές ταινίες να μη μπορούν να συναγωνιστούν σε κάποιους τομείς τις ακριβές δυτικοευρωπαϊκές παραγωγές (όπως και αυτές δε μπορούν να συναγωνιστούν με τη σειρά τους τις ταινίες του Χόλιγουντ), αλλά προσπαθούν και κατά ένα μέρος έχουν κερδίσει το να βρίσκονται μέσα στο παιχνίδι.
