Ο γεννημένος από Νιγηριανό πατέρα και Νορβηγίδα μητέρα, Ρίτσαρντ Αγιοάντε, αποτελεί έναν από τους πλέον χαρισματικούς ηθοποιούς-σκηνοθέτες αυτήν την στιγμή στην Μ.Βρετανία. Έχοντας πρωταγωνιστήσει σε αγγλικές και χολιγουντιανές ταινίες και έχοντας υπογράψει το προ τετραετίας συμπαθέστατο «Submarine», ο πολυπράγμων Βρετανός διασκευάζει τώρα το διάσημο «Σωσία» του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι στην οθόνη. Μεταφέρει την γνωστή “διπλή” ιστορία σε ένα ιδιότυπο φουτουριστικό σκηνικό που θυμίζει Όργουελ και «Μπραζίλ», φτιάχνοντας ένα ιδιαίτερο κινηματογραφικό σύμπαν που συνδυάζει την επιστημονική φαντασία, την κλασσική λογοτεχνία και το χιούμορ.
Γιατί επέλεξες να διασκευάσεις τη διάσημη νουβέλα του Ντοστογιέφσκι;
Η ιδέα του να διασκευάσουμε τον «Σωσία» ήταν του συνεργάτη μου και συν-σεναριογράφου της ταινίας Άβι Κορίν. Ο Άβι πάντοτε πίστευε ότι το συγκεκριμένο διήγημα αποτελεί ένα πολύ καλό σεναριακό υλικό για ταινία. Όταν το διάβασα και εγώ ενθουσιάστηκα. Βρήκα εξαιρετικά ενδιαφέρουσα την ιδέα ενός μοναχικού απομονωμένου ανθρώπου που ξαφνικά έρχεται αντιμέτωπος με έναν σωσία του. Το βρήκα ιντριγκαδόρικο, αστείο και ταυτόχρονα συναισθηματικά σκληρό.
Είδες μήπως το φιλμ του Μπερνάρντο Μπερτολούτσι «Partner.» που έχει βασιστεί στην ίδια νουβέλα;
Το είδα. Δεν γνώριζα κάτι για αυτό το φιλμ, μέχρι που ξεκίνησα να δουλεύω την δικιά μου ταινία. Ξέρεις είναι κάτι που πρέπει να κάνεις, για να μην επαναλάβεις πράγματα που έχουν ήδη ειπωθεί στην οθόνη στο παρελθόν. Πάντως δεν ξετρελάθηκα με την ταινία.
Από που εμπνεύστηκες το σκοτεινό κινηματογραφικό σύμπαν του «Σωσία»; Θα μπορούσε να πει κάποιος ότι έχει κάτι από Κάφκα, Όργουελ και «Μπραζίλ»...
Η πλειοψηφία των ιδεών ήρθε από την ίδια την ιστορία. Από την άλλη, ήθελα να δώσω την αίσθηση δυστοπικών 50s, μιας βερσιόν εκείνης της εποχής όπου όλα έχουν πάει στραβά. Για μένα, οι ταινίες του Όργουελ και το «Μπραζίλ» του Τέρι Γκίλιαμ κινούνται σε μια άλλη, πιό ευρεία κλίμακα. Μιλούν και σχολιάζουν με ένα γκροτέσκο στυλ ολοκληρωτικά καθεστώτα που ελέγχουν εκατομμύρια ανθρώπους, κάτι που δεν γίνεται στην δική μου ταινία. Θα έλεγα πάντως ότι ο «Σωσίας» παραπέμπει περισσότερο σε θρίλερ του Πολάνσκι, σαν τον «Ένοικο».
Η ταινία περιέχει στοιχεία θρίλερ επιστημονικής, αλλά και κωμικά στοιχεία. Μπορούν να συνδυαστούν αυτά τα δύο;
Δεν μπορώ να φανταστώ να κάνω μια ταινία που δεν θα έχει κανένα κωμικό στοιχείο. Οι μόνοι σκηνοθέτες που μου αρέσουν χωρίς να έχουν ίχνος χιούμορ είναι ο Ίνγκμαρ Μπέργκμαν και ο Μίκαελ Χάνεκε. Όλοι οι άλλοι σκηνοθέτες που μου αρέσουν έχουν με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο κωμικά στοιχεία. Για μένα το χιούμορ είναι ένας από τους βασικότερους τρόπους για να προσεγγίσεις έναν χαρακτήρα. Μέσω αυτού, μπορείς να δεις με ζεστασιά και ταπεινότητα τον ήρωά σου. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι οι ταινίες του Τσάρλι Τσάπλιν και του Μπάστερ Κίτον, όπου ένας μικρός άνθρωπος βρίσκεται αντιμέτωπος απέναντι στο μεγάλο κόσμο.
Σε μια συνέντευξή σου είχες πει ότι το πιο ενδιαφέρον πράγμα στο να σκηνοθετείς μια ταινία είναι να κινηματογραφείς τους ηθοποιούς. Γιατί επέλεξες τους Τζέσι Άιζενμπεργκ και Μία Γουασικόφσκα για να πρωταγωνιστήσουν στην ταινία σου;
Πιστεύω ότι η επιλογή των ηθοποιών είναι κρίσιμη. Δεν μπορείς να κάνεις μια καλή ταινία με κακούς ηθοποιούς. Η ιστορία σου παίρνει σάρκα και οστά μέσα από τα πρόσωπα των ηθοποιών σου. Άρα, η επικοινωνία του σκηνοθέτη με τους ηθοποιούς του είναι αυτή που, τουλάχιστον για μένα, καθορίζει το τελικό αποτέλεσμα μιας ταινίας. Πιστεύω ότι ο Τζέσι Άιζενμπεργκ έχει την στόφα μεγάλου ηθοποιού, θυμίζοντας τον Ντάστιν Χόφμαν. Επειδή έχει την ποιότητα να παίζει διαφορετικούς ρόλους και ταυτόχρονα να είναι ο εαυτός του στην οθόνη. Μπορεί να γίνει πολύ συναισθηματικός και την ίδια στιγμή να δείχνει απόλυτα νορμάλ και φυσιολογικός. Το ίδιο συμβαίνει και με την Μία Γουασικόφσκα. Είναι δυο ηθοποιοί που άξιζε να τους περιμένω μέχρι να είναι ελεύθεροι από οποιαδήποτε άλλη υποχρέωση για να παίξουν στην ταινία μου.
Γιατί έδωσες στο αφεντικό του πρωταγωνιστή σου το ελληνικό όνομα, «κύριος Παπαδόπουλος»;
Ο Άβι ευθύνεται για αυτό. Νομίζω ότι το επέλεξε γιατί είναι ένα από τα ονόματα γλωσσοδέτες.
Είναι κινηματογραφική ευχή ή κατάρα να μοιράζεται η Μ.Βρετανία την ίδια γλώσσα με την Αμερική; Και γιατί επέλεξες αμερικανούς σταρ για να πρωταγωνιστήσουν στην αγγλική σου ταινία;
Το καστ της ταινίας δεν απαρτίζεται μόνο από Αμερικανούς. Έχει Αυστραλούς και Ευρωπαίους ηθοποιούς, άρα θα έλεγα ότι το καστ είναι περισσότερο διεθνές, παρά αμερικανικό. Σίγουρα, είναι δύσκολο για τον αγγλικό κινηματογράφο να μοιράζεται την ίδια γλώσσα με τις Η.Π.Α., γιατί το χολιγουντιανό σινεμά είναι πιο οικονομικά ισχυρό και δημοφιλές, οπότε γιατί να πάει να δει κάποιος μια αγγλική ταινία; Είναι, όμως, και προτέρημα την ίδια στιγμή, αφού το να μιλάς αγγλικά σου δίνει τη δυνατότητα πρόσβασης στα περισσότερα μέρη του πλανήτη.
Περισσότερες πληροφορίες
Ο Σωσίας
Ο Σάιμον είναι ένας συνεσταλμένος και μοναχικός κυβερνητικός υπάλληλος, στον οποίο κανείς δεν δίνει σημασία. Ούτε η Χάνα, η συνάδελφός του με την οποία είναι κρυφά ερωτευμένος. Όλα όμως θα αλλάξουν όταν καταφθάσει ο Τζέιμς, ένας καινούργιος συνάδελφος ολόιδιος με τον Σάιμον, αλλά γοητευτικός, εξωστρεφής και παμπόνηρος.
