Fast Forward Festival #2: Γίγαντες στη Σίνα και δάση στη Στέγη

Τέτοια παράδοξα θα συμβούν χάρη στο 2ο Fast Forward Festival της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών (21-31/5). Στο πλαίσιό του οι θεατές θα επισκεφθούν αγνώστους στο Μεταξουργείο, θα δουν ένα εξάωρο φιλμ αφοδεύσεων και αναγεννήσεων ή θα χορογραφηθούν ως πλήθος επί της Πλατείας Κοτζιά. Πέντε θεάματα από το εξωτερικό, στην αιχμή των παραστατικών τεχνών, θα μας βάλουν σε σκέψεις: πολιτικοποιείται η πρωτοπορία;

Τεράστια γυμνά σώματα θα καταλαμβάνουν τους τοίχους διαφόρων κτιρίων της Χ. Τρικούπη, της Σίνα και της Πλατείας Κλαυθμώνος κάθε βράδυ­ μεταξύ 21-31/5. Πρόκειται για τα «Stills», τα ζωντανά murals του Βέλγου καλλιτέχνη Κρις Βέρντοκ: γιγάντιες βιντεο-προβολές ανθρώπων εγκιβωτισμένων σε στενά δωμάτια. Αρχικά προβάλλονταν στα κολοσσιαία κτίρια του Μουσολίνι έξω από τη Ρώμη. Μπορούν λοιπόν να ιδωθούν σαν τοτέμ της εθνικοσοσιαλιστικής­ μεγαλομανίας ή σαν μια προβολή­ της οικονομικής –και όχι μόνο– ασφυξίας των Αθηναίων...

Ακόμη τέσσερα εντελώς διαφορετικά μεταξύ τους θεάματα, στα όρια των παραστατικών τεχνών και του κοινωνιολογικού/ανθρωπογεωγραφικού πειράματος, παρουσιάζονται στο 2ο Fast Forward Festival και μας δίνουν μια ιδέα για το πώς μπορούν να εμπλακούν οι αγωνίες για τον υπερ-ατομικισμό και το έλλειμμα δημοκρατίας με τις νέες τεχνολογίες και τις υβριδικές καλλιτεχνικές πρακτικές. Επαναθέτουν επίσης σε διάλογο το κατά πόσον η καλλιτεχνική παρέμβαση στο δημόσιο χώρο με όρους «high-art» ευνοεί ή αντικρούει τον εξευγενισμό (το λεγόμενο «gentrification») των υποβαθμισμένων ζωνών της πόλης.
To βέβαιο είναι πως «ποτέ άλλοτε­ το θέατρο δεν διακατεχόταν από τόση επιθυμία για πραγματικότητα», δηλώνει εμφαντικά ο Γερμανός Ματίας Λίλιενταλ, που στήνει το αστικό­ χάπενινγκ «X Appartments» και καλεί τους θεατές να τρυπώσουν σε διαμερίσματα όπου εκτελούνται περφόρμανς με πρωταγωνιστές ακόμη και τους ενοίκους. Πρόκειται άραγε για μια αυθεντική εμπειρία εξοικείωσης και συνύπαρξης ή μήπως για ένα άλλοθι αστικής ευσυνειδησίας («ακούστε πού πήγα και τι έζησα»); Παρόμοιες, πάντως, φαίνεται να είναι οι αγωνίες των καλλιτεχνών του 2ου FFF της Στέγης.

Ήδη από την εποχή του Γκι Ντεμπόρ και των Καταστασιακών των ’60s-’70s η σύγχρονη τέχνη αναζήτησε μια θέση στην καθημερινότητα και αξιοποίησε την παρεμβατική της ικανότητα στο δημόσιο χώρο. Στα κελεύσματά τους μοιάζει να εδράζονται πολλά σημερινά ανθρωπολογικά, κοινωνιολογικά, πολιτικά και οντολογικά πειράματα που συντελούνται με τη μορφή τεχνο-προφητικών καλλιτεχνικών prjects. Μπορεί λ.χ στην Πλατεία Κοτζιά, απέναντι ακριβώς από το δημαρχείο, να εκτυλιχθεί ένας βωβός διάλογος των θεατών για την κρίση της δημοκρατίας και την απαξίωση των πολιτών; Κάτι τέτοιο προτείνει ο πολυβραβευμένος Καταλανός Ροζέρ Μπερνάτ με το «Domini Public», μια «κοινωνική χορογραφία» που ανάγει τον θεατή από απλό παρατηρητή σε παίχτη αλλά και πιόνι ενός παιχνιδιού ρόλων για τη σχέση εξουσιαστή κι εξουσιαζόμενου.

Το πιο σκανδαλιστικό γεγονός του FFF αναμένεται η εξάωρη ταινία «The River of Fundamnent» του εικονοκλάστη καλλιτέχνη –και πρώην συζύγου της Bjorg– Μάθιου Μπάρνι: μια avant-garde video art κι ένα multimedia φιλμικό μνημείο από το οποίο παρελαύνουν η αφρόκρεμα της Νέας Υόρκης (από τον Νόρμαν Μέιλερ μέχρι την Ντέμπι Χάρι), η 18η δυναστεία των Φαραώ, η αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία και οργιαστικές τελετουργίες αφόδευσης, σοδομισμού και αναγέννησης!

Εξίσου θεατρική και σινεφίλ είναι­ η πιο καθαρόαιμη παράσταση του FFF, το «300 el x 50 el x 30 el» της νεανικής ομάδας με το αξιοπερίεργο όνομα FC Bergman (Football Club Bergman, δηλαδή Ποδοσφαιρικός Σύλλογος Μπέργκμαν), που στήνει στη σκηνή ένα κανονικό δάσος κι ένα χωριό με 13 ηθοποιούς και 80 εθελοντές, οι οποίοι συμμετέχουν σε μια 55λεπτη βωβή τελετουργία με αναφορές εξίσου στη Βίβλο όσο και σε cult ταινίες τρόμου. Ο τίτλος αφορά τους πήχεις που είχε, σύμφωνα με τη Βίβλο, η Κιβωτός του Νώε. Με κιβωτό μοιάζουν, θα μπορούσε να πει κάποιος, και οι παραστατικές τέχνες της εποχής μας. πασχίζουν να διασώσουν όσα κινδυνεύουν μέσα στο νεοφιλελεύθερο μετα-μεταμοντέρνο χάος.

Κοινός στόχος τους είναι η ανανοηματοδότηση των εννοιών της κοινότητας και της ατομικότητας, του δημόσιου και του ιδιωτικού βίου καθώς και της ταυτότητας του πολίτη σε καιρούς δημοκρατικού ελλείμματος, δυσλειτουργικής συνύπαρξης και κοινωνικού αποκλεισμού. Τέτοια θέματα θα αναπτυχθούν και στις συζητήσεις που θα γίνουν στο πλαίσιο του FFF, με τους ομιλητές να δίνουν τις δικές τους απαντήσεις στο κυρίαρχο ερώτημα της καλλιτεχνικής διευθύντριάς του Κάτιας Αρφαρά: «Μπορούν οι πειραματικές καλλιτεχνικές πρακτικές να φέρουν στην επιφάνεια τις ετερογενείς όψεις μιας συνεχώς μεταλλασσόμενης κοινωνίας;»

Το Fast Forward Festival πραγματοποιείται στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών στις 21-31/5.
Προπώληση: www.sgt.gr, 2109005800.