Συναντήσαμε την πρωτοεμφανιζόμενη στην Αθήνα Ελληνοσουηδέζα εικαστικό από τη Στοκχόλμη να χτίζει την εν εξελίξει εγκατάστασή της Exile, εν μέσω γύψων, κουρελιών και χαρτόκουτων, στην Kunsthalle Athena και μας μίλησε για το έργο της που παρουσιάζεται στην ομαδική έκθεση «This is Not My Beautiful House» από τις 16/5.
Το Exile είναι ένα έργο που αλλάζει ανάλογα με το χώρο όπου παρουσιάζεται, όχι μόνο οπτικά αλλά και το πλαίσιο και ο τρόπος που «διαβάζεται». Ειδικά εδώ στην Αθήνα, που το κτίριο της Kunsthalle Athena είναι ένα installation από μόνο του. Μέχρι τώρα έχει παρουσιαστεί με διαφορετικές μορφές τόσο σε εκθεσιακούς χώρους όσο στο πάρκο ενός μουσικού φεστιβάλ, όπου είχε μετατραπεί σε dance floor.
Με ενδιαφέρει το χτίσιμο και το γκρέμισμα, σε αντιπαραβολή με τον κυκλικό χαρακτήρα της ίδιας της ζωής. Κεντρική θέση στο έργο μου έχει το υλικό, ένα υλικό σε διαδικασία αλλαγής. Πρόκειται για μια έρευνα πάνω στη φύση του υλικού, του χώρου και του πλαισίου. Αρχίζω να χτίζω με το που μπαίνω σε ένα χώρο, ενώ ολοκληρώνοντας την έκθεση επαναχρησιμοποιώ τα υλικά, φτιάχνω πακέτα με τα εναπομείναντα στοιχεία της εγκατάστασης, τα αποθηκεύω για να τα χρησιμοποιήσω στο μέλλον…Ποτέ ένα έργο δεν έχει ένα οριστικό τέλος, εκφράζοντας έναν συλλογισμό πάνω στην κουλτούρα μας, στο να προσπαθούμε να καταλάβουμε την ιστορία και να δούμε τον εαυτό μας μέσα σ’ αυτήν, να ελέγχουμε, να αρχειοθετούμε. Πιστεύω ότι η σχέση μας με το αντικείμενο λέει πολλά για τον εσωτερικό μας κόσμο και τον τρόπο που σκεφτόμαστε. Τα αντικείμενα συχνά λειτουργούν ως υποκατάστατα, σε μια προσπάθεια να ελέγξουμε τον φόβο μας για την αλλαγή. Ονομάζω τις εγκαταστάσεις και τα γλυπτά μου flux objects (ρευστά αντικείμενα), σε αντιδιαστολή με την υλιστική θεώρηση της ζωής. Μέσα από το έργο μου εστιάζω στο χρόνο, την ιστορία και το σήμερα.
Τα έργα μου έχουν ένα μετα-αποκαλυπτικό είδος οπτικής. Ο γύψος που καλύπτει τα πάντα μοιάζει σαν να δημιουργεί διαφορετικά επίπεδα χρόνου. Μοιάζουν με κάψουλες που κλείνουν μέσα τους μνήμες, ίχνη, μυρωδιές Στις εγκαταστάσεις μου χρησιμοποιώ πάντα υλικά (ρούχα, βιβλία κλπ.) από την περιοχή όπου δουλεύω. Μου αρέσει πολύ που βλέπω αυτόν τον γύψο απ’ τη Ζάκυνθο για παράδειγμα, μου προκαλεί ένα έντονο αίσθημα. Γενικά μου αρέσουν τα φυσικά υλικά, όπως το χαρτί και το μελάνι, γιατί μέσα απ’ αυτά μπορώ να στρέψω την προσοχή στη διαδικασία της αλλαγής αντί για τη βαρύτητα του ίδιου του υλικού, στην ενέργεια της αλλαγής. Το χαρτί ειδικά έχει μια πολύ ενδιαφέρουσα διπλή φύση. Απ’ τη μία είναι ένα ζωντανό υλικό, ένα κομμάτι φύσης. Απ’ την άλλη έχει μια ολόκληρη κοινωνική και πολιτιστική ιστορία, η αίσθηση του παλιού βιβλίου, το χαρτί μες στα αρχεία, η δύναμη του γραπτού λόγου…
Οι θεατές παρεμβαίνουν στο έργο μου, αφήνουν τα αποτυπώματά τους, τις πατημασιές τους, χτυπάνε τις επιφάνειες παράγοντας ήχους. Ο ήχος είναι ένα ακόμη στοιχείο που χρησιμοποιώ ενίοτε για να δώσω ενέργεια και ζωή στις εγκαταστάσεις μου παίζοντας με τη φύση της γλυπτικής. Ορισμένες φορές συνεργάζομαι με μουσικούς και φιλοξενώ στις εγκαταστάσεις μου τις συναυλίες τους ή χρησιμοποιώ ειδικά μικρόφωνα αναδεικνύοντας το φυσικό ήχο.
Στο πλαίσιο της έκθεσης θα συνεργαστώ με τη Σουηδική Αρχαιολογική Εταιρεία – θα ήθελα να έρθουν να κάνουν ένα είδος ανασκαφής μες στο έργο. Γνώρισα και μια κοπέλα εκεί που ζωγραφίζει τα ευρήματα των ανασκαφών και θα ήταν ωραίο να ζωγραφίσει και τα δικά μου. Δημιουργώντας μια ανασκαφή μες στο έργο παίζω με την ιδέα του χρόνου, δημιουργώντας χρονικές ασυνέχειες που δίνουν την αίσθηση ότι έχει περάσει πολύς καιρός κατά τη διάρκεια της έκθεσης, ενώ παράλληλα η επέμβαση του αρχαιολόγου αμφισβητεί κατά μια έννοια την ακεραιότητα του καλλιτέχνη.
Η αρχαιολογία με ενδιαφέρει γιατί βρίσκω ότι έχει συγγένειες με τον τρόπο που η σύγχρονη τέχνη ξαναφτιάχνει και ξαναδιαβάζει την ιστορία, με την έννοια ότι και στις δύο διακρίνω μια performative διάσταση στο να προσπαθείς να ανασυνθέσεις το παρελθόν. Επίσης με ελκύει η φυσική πλευρά της αρχαιολογίας, το σκάψιμο, η λάσπη… Βρίσκω κάτι το βίαιο στον τρόπο που αποσπάς ένα εύρημα από το φυσικό περιβάλλον, το καθαρίζεις, το αρχειοθετείς, το βγάζεις από το πλαίσιό του για να το εκθέσεις σε έναν λευκό κύβο.
Παράλληλα με ενδιαφέρει και η βουδιστική φιλοσοφία. Το πώς οι μοναχοί σε ένα είδος διαλογισμού περνούν ώρες δημιουργώντας ένα πλέγμα από βότσαλα και άμμο χωρίς συγκεκριμένο σκοπό παρά μόνο για την ίδια την διαδικασία. Και μετά το χαλάνε και αρχίζουν από την αρχή. Πρόκειται για δύο ακραίους τρόπους να βλέπεις το παρελθόν, με διαφορετικές αφετηρίες.
Περισσότερες πληροφορίες
This is not my beautiful house
Οι Anastasia Ax, Απ. Γεωργίου, Σ. Σωκράτους και Κ. Βελώνης σχολιάζουν μέσα από έργα ζωγραφικής, εγκαταστάσεις και γλυπτά τη σημερινή ελληνική συνθήκη
